Nhận biết sớm trầm cảm sau sinh

Sản phẩm của BookingCare
Nhóm tác giả: Thảo Hoàng,
Thảo Hoàng
Product Manager (Quản lý Sản phẩm) tại BookingCare Hơn 7 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Y tế
Phương Nguyễn,
Phương Nguyễn
Content Writer (Sáng tạo nội dung) Hơn 5 năm kinh nghiệm biên tập nội dung về Y tế, Chăm sóc sức khỏe
Dung Phan
Dung Phan
Content Writer Hơn 2 năm kinh nghiệm sáng tạo nội dung trong lĩnh vực y tế
Người kiểm duyệt: Chương Nguyễn
Chương Nguyễn
Thành viên sáng lập BookingCare 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Y tế sức khoẻ
Cố vấn y khoa: Phó Giáo sư Tiến sĩ Nguyễn Mai Hồng,
Phó Giáo sư Tiến sĩ Nguyễn Mai Hồng
Nguyên Trưởng khoa Cơ xương khớp, Bệnh viện Bạch Mai Gần 40 năm kinh nghiệm về chuyên khoa Nội, Nội Cơ xương khớp
Bác sĩ Nguyễn Dương Nhật Thi,
Bác sĩ Nguyễn Dương Nhật Thi
Hiện là Bác sĩ chuyên khoa Chấn thương, chỉnh hình, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức Hơn 5 năm kinh nghiệm khám và điều trị Ngoại khoa
Ts.Bs. Vũ Thái Hà
Ts.Bs. Vũ Thái Hà
Trưởng khoa Khoa nghiên cứu và ứng dụng công nghệ tế bào gốc - BV Da liễu Trung ương Gần 20 năm kinh nghiệm khám và điều trị
Xuất bản: 04/12/2020, Cập nhật lần cuối: 04/07/2022

Sau khi sinh, rất nhiều phụ nữ gặp phải những vấn đề tâm lý, hay thậm chí nghiêm trọng hơn là bị trầm cảm sau sinh. Vậy, làm thế nào để phát hiện sớm trầm cảm sau sinh? Chuyên gia Tâm lý Trần Thị Tuyết Hồng sẽ chia sẻ thêm trong nôi dung sau đây.

BookingCare là Nền tảng Y tế chăm sóc sức khỏe toàn diện hàng đầu Việt Nam kết nối người dùng với trên 200 bệnh viện - phòng khám uy tín, hơn 1,500 bác sĩ chuyên khoa giỏi và hàng nghìn dịch vụ, sản phẩm y tế chất lượng cao.
Trầm cảm sau sinh ngày càng trở nên phổ biến
Trầm cảm sau sinh ngày càng trở nên phổ biến - Ảnh: dawn

Sinh con là một quá trình rất căng thẳng, dù là bạn có mong đợi hay yêu con mình đến mức nào. Chính vì thế, sau khi sinh, rất nhiều phụ nữ gặp phải những vấn đề tâm lý, hay thậm chí nghiêm trọng hơn là bị trầm cảm sau sinh. Vậy, làm thế nào để phát hiện sớm trầm cảm sau sinh? Chuyên gia Tâm lý Trần Thị Tuyết Hồng sẽ chia sẻ thêm với bạn đọc trong nội dung dưới đây.

THÔNG TIN CHUYÊN GIA TÂM LÝ TRẦN THỊ TUYẾT HỒNG

  • Chuyên gia Tâm lý sàng trẻ em & vị thành niên
  • Chuyên viên tham vấn & trị liệu tâm lý, Chuyên viên tham vấn hướng nghiệp, Công ty TNHH Phát triển Tâm lý, Giáo dục và Truyền thông ứng dụng Việt Nam (VECAB) (2019 - nay)
  • Chuyên viên tham vấn tâm lý học đường,  Trường THCS &THPT Lương Thế Vinh – HN (2018 - 2019)

Trầm cảm sau sinh là gì?

Trầm cảm sau sinh, có thể hiểu một cách cơ bản, là những thay đổi phức tạp về thể chất, cảm xúc và hành vi xảy ra ở một số phụ nữ sau khi sinh, từ phấn khích, vui sướng đến sợ hãi và lo lắng.

Trầm cảm sau sinh là một bệnh lý liên quan đến não và ảnh hưởng đến hành vi cũng như sức khỏe thể chất, nhận thức, cảm xúc và hành vi của người phụ nữ. Nếu bị trầm cảm, thì những cảm xúc tiêu cực sẽ không biến mất và có thể cản trở cuộc sống hàng ngày của người bệnh.

Ngoài ra, các bà mẹ cũng có thể bị trầm cảm trước hoặc trong khi mang thai, dẫn đến trầm cảm nặng hơn sau khi sinh.

Dấu hiệu nhận biết trầm cảm sau sinh

Đã có nhiều trường hợp, bệnh trầm cảm sau sinh chỉ được phát hiện khi bệnh nhân làm những hành động gây hại đến bản thân hoặc thậm chí xảy ra những sự việc thương tâm. Do đó, nhận biết các dấu hiệu bệnh trầm cảm sau sinh chính là cách để bảo vệ bản thân khỏi những ảnh hưởng tiêu cực của bệnh trầm cảm.

Có thể nhận biết sớm qua một số biểu hiện sau đây (hoặc làm Bài TEST online đánh giá mức độ trầm cảm sau sinh tại đây)

  • Suy nhược cơ thể

Thực tế, có rất nhiều bà mẹ sau khi sinh con xong liền rơi vào trạng thái buồn bã, vô vọng, đau khổ và thậm chí là khóc lóc cả ngày mà không có bất kỳ một lý do nào cả.

Đôi khi, bản thân họ cảm thấy mình không được quan tâm, bị mọi người bỏ rơi, cảm giác này kéo dài sẽ khiến cơ thể mệt mỏi triền miên và suy nhược cơ thể, đặc biệt ngủ không ngon giấc, bắt đầu thường xuyên cảm thấy không muốn ăn khi đến bữa. Đây chính là dấu hiệu ban đầu của trầm cảm sau sinh.

  • Lo lắng, đau mỏi cơ thể không rõ nguyên nhân

Sau sinh, bà mẹ thường có nhiều mối lo về bản thân, gia đình và con cái, nhiều người cảm thấy đau dữ dội ở cổ và đầu, lưng, ngực nhưng khi khám thì không tìm ra nguyên nhân.

  • Hoảng hốt

Phụ nữ bị trầm cảm sau sinh con thường cảm thấy hoảng hốt với những điều có thể xảy ra hàng ngày, sau khi hoảng hốt thì rất khó để họ bình tĩnh lại. Cách tốt nhất trong trường hợp này chính là tránh để những tình huống đó xảy ra lặp lại nhiều lần.

  • Căng thẳng

Dấu hiệu căng thẳng thường xuyên sẽ làm cho chứng trầm cảm trở nên nặng nề hơn. Loại căng thẳng này là dấu hiệu ban đầu của trầm cảm sau sinh và không thể điều trị bằng thuốc an thần, tuy nhiên, nếu chuyển sang một số dạng thuốc khác ít tính phụ thuộc hơn thì sẽ tốt hơn. 

  • Cảm giác bị ám ảnh

Những bà mẹ bị trầm cảm sau sinh con thường hay có những suy nghĩ lo âu lặp đi lặp lại hoặc ánh ảnh về một việc, một người hay một hành động cụ thể nào đó.

Những nỗi ám ảnh có thể đi kèm với cảm giác tội lỗi mà không có nguyên do. Trường hợp này, mẹ nên nói chuyện với gia đình và bác sĩ chuyên khoa Tâm thần để tránh có những hành động không tốt đến con mình.

  • Mất tập trung

Mất tập trung cũng là một trong những biểu hiện của trầm cảm sau sinh dễ bị bỏ qua. Lúc này, người bệnh sẽ thường khó tập trung để làm một việc gì đó và cảm thấy trí nhớ sao kém quá, và đôi lúc không sắp xếp được suy nghĩ. Dần dần họ cảm thấy bản thân rất tồi tệ hơn.

  • Rối loạn giấc ngủ

Thường người bệnh bị trầm cảm thường rất khó đi vào giấc ngủ và thường hay bị thức giấc vào giữa đêm hoặc thỉnh thoảng gặp ác mộng và không thể ngủ lại được nữa. Trong trường hợp này, ngoài việc tích cực điều trị thì tốt nhất là nên có người giúp mẹ cho bé bú vào buổi tối.

  • Tình dục

Những bà mẹ bị trầm cảm sau sinh thường sẽ bị mất hứng thú tình dục trong thời gian dài và thường sẽ khỏi nếu mẹ bị hết trầm cảm.

Ngoài ra, một vài dấu hiệu tâm lý thường gặp ở những người bị trầm cảm sau sinh con dễ nhận thấy như:

  • Thay đổi khẩu vị và tăng hoặc giảm cân
  • Mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều
  • Tâm trạng buồn bã
  • Cảm thấy vô dụng hay tội lỗi
  • Khó tập trung hoặc đãng trí
  • Giảm hứng thú hoạt động
  • Suy nghĩ, hành động, phản ứng chậm
  • Mệt mỏi, thiếu sinh lực
  • Thường nghĩ đến cái chết và tự tử hoặc có ý định muốn làm đau bản thân để trừng phạt mình...

Để có chẩn đoán chính xác có mắc trầm cảm sau sinh không, bạn cần thăm khám với bác sĩ chuyên khoa Tâm thần. Nếu chưa đi khám được ngay, có thể đăng ký tư vấn khám online với bác sĩ qua Video

Phân biệt Trầm cảm sau sinh với hội chứng "Baby blues"

Theo Chị Trần Thị Tuyết Hồng, Nhiều người thường không phân biệt được sự khác nhau giữa hội chứng "Baby blues" và trầm cảm sau sinh. Việc phân biệt là rất quan trọng để có thể nhận biết chính xác và điều trị kịp thời.

Baby blues là hội chứng rất phổ biến sau sinh, thường sẽ do thay đổi hormone đột ngột, thay đổi thói quen để chăm sóc em bé. Baby blues khác trầm cảm sau sinh, nhưng lại dễ nhầm lẫn: 

Phân biệtHội chứng "Baby blues"Trầm cảm sau sinh

Giải nghĩa

Diễn ra một thời gian ngắn sau sinh (khoảng 2 tuần),sau đó tự biến mất.

Người mẹ xuất hiện những cơn buồn bã, lo lắng, căng thẳng và thay đổi tâm trạng.

Baby blues không phải là bệnh mà là hội chứng thường gặp sau sinh. 

Baby blues kéo dài hơn 2 tuần và không có dấu hiệu thuyên giảm có thể là Trầm cảm sau sinh

Người mẹ bị rối loạn cảm xúc, suy nghĩ tiêu cực, mệt mỏi, buồn chán và lo lắng về nhiều vấn đề. 

Trầm cảm sau sinh là một bệnh lý sau sinh. Cần đi khám và điều trị.

Tỷ lệ mắc

Khoảng 80% phụ nữ sau sinh đều gặp phải.

Khoảng 10 - 20% phụ nữ sau sinh mắc trầm cảm này.

Biểu hiện

Tâm trạng thay đổi nhanh chóng từ vui sang buồn.

Một phút, bạn tự hào về công việc mà bạn đang làm với tư cách là một người mẹ mới nhưng tiếp theo bạn có thể khóc.

Không muốn ăn uống hay chăm sóc bản thân vì bạn đã kiệt sức.

Hay cáu, choáng ngợp và lo lắng.

Xuất hiện từ 1 - 3 ngày sau sinh, và có thể kéo dài 1 - 2 tuần sau khi sinh

Lúc nào cũng cảm thấy tuyệt vọng, buồn bã, vô giá trị và thường xuyên khóc.

Không cảm thấy mình đang làm tốt công việc của một người mẹ.

Không gắn bó, thờ ơ với em bé, thậm chí có ý định hại bản thân và con.

Không thể ăn, ngủ hay chăm sóc em bé vì quá tuyệt vọng.

Rất hay lo lắng và hoảng sợ.

Kéo dài hơn 2 tuần sau sinh, xuất hiện nhiều cảm xúc tiêu cực hơn.

Khả năng chữa khỏi

Có thể tự biến mất mà không cần tư vấn hay điều trị gì.

Có thể chữa khỏi nếu được tác động tâm lý đúng cách (từ người thân, bạn bè..) hoặc đi khám chữa kịp thời (gặp bác sĩ tâm thần, trị liệu, dùng thuốc chữa trầm cảm..).

Cách thoát khỏi trầm cảm sau sinh 

Khi nhận thấy có dấu hiệu mắc trầm cảm sau sinh hoặc đang mắc bệnh trầm cảm sau sinh, thì một số cách sau đây giúp vượt qua hiệu quả:

  • Sự quan tâm chia sẻ của người thân, nhất là sự đồng hành của người chồng có vai trò quan trọng giúp người vợ vượt qua trầm cảm.
  • Không nên tự cô lập bản thân. Hãy nói chuyện với gia đình và bạn bè của bạn về các cảm xúc của bạn. Hỏi các bà mẹ khác về những trải nghiệm của họ. Phá vỡ sự cô lập để cảm thấy hoà mình trở lại với cuộc sống.
  • Người bệnh nên đến khám và điều trị tại các cơ sở y tế chuyên khoa Tâm thần.
  • Nếu không thể trực tiếp đến bệnh viện hoặc cơ sở ý tế, có thể chọn tư vấn trầm cảm từ xa với bác sĩ qua Video. 

Nội dung bài viết trên đây được sự chia sẻ và đóng góp chuyên môn bởi chuyên gia Tâm lý Trần Thị Tuyết Hồng.

 
 

Đặt khám dễ dàng cùng BookingCare

Sau đây là một số bác sĩ giỏi (hoặc đơn vị uy tín) chuyên Bác sĩ, chuyên gia khám, tư vấn trầm cảm tại Hà Nội. Bệnh nhân có thể đặt lịch trước tại đây để đi khám và điều trị hiệu quả.

Đặt khám tư vấn với bác sĩ từ xa qua Video

Sau đây là một số bác sĩ giỏi chuyên Khám, tư vấn trầm cảm từ xa. Bệnh nhân có thể đặt lịch ngay tại đây để được tư vấn

Tài liệu tham khảo
https://soyte.hanoi.gov.vn/tin-tuc-su-kien/-/asset_publisher/4IVkx5Jltnbg/content/tram-cam-sau-sinh-nhung-ieu-can-biet
https://bookingcare.vn/cam-nang/tu-ky-va-tram-cam-la-hoan-toan-khac-nhau-p2120.html
Lưu ý khi sử dụng

Nội dung trong bài chỉ mang tính tham khảo, bệnh nhân không nên tự ý điều trị mà cần phải tham khảo thêm lời khuyên của bác sĩ. Chúng tôi không chịu trách nhiệm nào do việc áp dụng các thông tin trong các bài viết gây ra.

Đội ngũ BookingCare
Góp ý về bài viết

Chúng tôi rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của bạn đọc và các nhà chuyên môn về nội dung bài viết này.

Danh mục cẩm nang

© 2024 BookingCare.
TiktokFacebook/Youtube/