Góc giải đáp: Bệnh gan nhiễm mỡ có nguy hiểm không?

Gan nhiễm mỡ là bệnh bị gây ra bởi sự tích tụ quá nhiều chất béo trong tế bào gan. Nhưng tình trạng đọng mỡ này xảy ra chậm chạp, mỗi ngày tích lũy tăng dần từng chút, dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ thường không có triệu chứng cụ thể.

Gan nhiễm mỡ thường được phát hiện khi người bệnh tình cờ khám sức khỏe tổng quát hoặc khám Tiêu hóa - Gan mật. Người gầy cũng có nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ, không nhất thiết là người thừa cân, béo phì. 

Gan nhiễm mỡ là gì?

Gan nhiễm mỡ là hiện tượng thoái hóa mỡ ở gan. Bình thường lượng mỡ chiếm khoảng 3 - 5% trọng lượng của gan.

• Gan nhiễm mỡ mức độ nhẹ khi lượng mỡ trong gan chiếm 5 - 10%
• Nếu 10 - 25% là nhiễm mỡ mức độ vừa và nếu vượt quá 30% là nhiễm mỡ nặng. 

Gan nhiễm mỡ thường gặp ở người ít vận động và ăn uống bất hợp lý, dư thừa năng lượng. Tuy nhiên, cũng có trường hợp người thể trọng trung bình, người gầy vẫn mắc gan nhiễm mỡ. 

Gan nhiễm mỡ có thể gây ra do rượu, hoặc không do rượu, hoặc thứ phát sau khi sử dụng một số loại thuốc (corticosteroids, amiodarone,..), và nhiễm virus (siêu vi C mạn)

3 cấp độ của gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ được chẩn đoán ban đầu thông qua siêu âm bụng tổng quát, tuy nhiên vai trò chẩn đoán mức độ nhiễm mỡ lại hạn chế. Nhờ vào sự tiến bộ của các kỹ thuật chẩn đoán bệnh mà tình trạng nhiễm mỡ của gan đã có thể được đánh giá theo các mức độ từ nhẹ đến nặng, thông qua các phương pháp không xâm lấn như: siêu âm đàn hồi gan (fibroscan), dựa trên tỉ số mỡ - mật độ proton ( proton-density fat fraction) khi chụp MRI (phương pháp còn được gọi tắt là MRI-PDFF).

Hoặc phương pháp xâm lấn được xem như tiêu chuẩn vàng như sinh thiết gan và xét nghiệm mô bệnh học. Siêu âm đàn hồi gan (Fibroscan) là một kỹ thuật phổ biến và giá thành phải chăng, để đánh giá mức độ nhiễm mỡ của gan.

Gan nhiễm mỡ được chia thành 3 giai đoạn (hoặc 3 cấp độ), cụ thể như sau: 

• Gan nhiễm mỡ độ 1 (S1): Tỷ lệ tế bào gan nhiễm mỡ chiếm 11-33%; CAP: 234-258 dB/m Gan nhiễm mỡ độ 2 (S2): Tỷ lệ tế bào gan nhiễm mỡ chiếm 34-66%; CAP: 259-290 dB/m.
• Gan nhiễm mỡ độ 3 (S3): Tỷ lệ tế bào gan nhiễm mỡ chiếm 67-100%; CAP: 290-400 dB/m

Bệnh gan nhiễm mỡ là một bệnh lý đang gia tăng trong đời sống hiện nay, tuy nhiên về triệu chứng thường không rõ rệt. Một số trường hợp khi đã ở giai đoạn gan nhiễm mỡ độ 3 rồi mới có biểu hiện mệt mỏi, chán ăn, sợ dầu mỡ, căng vùng bụng… Vì thế việc phát hiện bệnh muộn và điều trị bệnh muộn là tình trạng chung của căn bệnh này.

Gan nhiễm mỡ có nguy hiểm không?

Ở giai đoạn đầu, gan nhiễm mỡ không xuất hiện triệu chứng và gần như không gây ảnh hưởng đến hoạt động của các cơ quan trong cơ thể cũng như các hoạt động sống hàng ngày của người bệnh.

Có thể khẳng định, gan nhiễm mỡ giai đoạn đầu hoàn toàn không có gì nguy hiểm như mọi người thường suy nghĩ. Tuy nhiên nếu không được điều trị sớm, bệnh sẽ tiến triển nặng hơn gây những tổn thương nghiêm trọng.

Khoảng 25% bệnh nhân có tình trạng gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) sẽ diễn tiến thành Viêm gan nhiễm mỡ. Trong số các bệnh nhân Viêm gan nhiễm mỡ (NASH), 50% bệnh nhân sẽ diễn tiến xơ hóa, 15% trong số này sẽ diễn tiến thành xơ gan và 4% sẽ diễn tiến thành ung thư gan. Tỷ lệ tử vong của bệnh khoảng 3% và thường gặp ở các đối tượng người lớn tuổi và tình trạng béo phì, chỉ số cơ thể (BMI) tăng, đái tháo đường.

Theo viện nghiên cứu quốc gia Hoa Kỳ về lạm dụng rượu và nghiện rượu, với bệnh nhân có vấn đề gan nhiễm mỡ do rượu cũng sẽ diễn tiến thành các giai đoạn như sau: gan nhiễm mỡ, viêm gan và xơ gan, tuy nhiên tỷ lệ rất cao bệnh nhân viêm gan nhiễm mỡ do rượu sẽ diễn tiến thành xơ gan, nếu tiếp tục uống rượu thường xuyên và không được điều trị kịp thời.

Chính vì thế, một khi đã được chẩn đoán mắc bệnh gan nhiễm mỡ, dù là chớm bệnh, người bệnh không được chủ quan mà phải điều trị ngay lập tức để giảm thiểu nguy cơ mắc các biến chứng nguy hiểm như đã nói ở trên. 

Việc thăm khám định kỳ và phát hiện gan nhiễm mỡ sớm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, điều trị ngay từ giai đoạn đầu đơn giản hơn và tiết kiệm thời gian hơn rất nhiều. 

Điều trị gan nhiễm mỡ không khó, người bệnh chỉ cần kiên trì theo đúng hướng dẫn bác sĩ chuyên khoa là có thể đẩy lùi được bệnh. Trong quá trình điều trị tại nhà, nếu cần tư vấn, người bệnh có thể đăng ký khám từ xa qua Video với bác sĩ để được hướng dẫn điều trị đúng cách.