Những điều cần biết về phương pháp đo đa ký giấc ngủ

Đo đa ký giấc ngủ là một trong những kỹ thuật y khoa hiện đại, đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán, điều trị cũng như góp mặt trong nhiều nghiên cứu khoa học về đề tài rối loạn giấc ngủ và những vấn đề liên quan.

Đo đa ký giấc ngủ là gì?

Đo đa ký giấc ngủ là một xét nghiệm chẩn đoán chuyên sâu giúp theo dõi và ghi lại cách hoạt động của nhiều hệ thống cơ thể trong khi người bệnh ở trạng thái ngủ. 

Đo đa ký giấc ngủ thường sử dụng máy tích hợp nhiều cảm biến theo dõi hoạt động của nhiều hệ thống trên cơ thể như: tim, não, hệ thần kinh, hệ hô hấp,... giúp bác sĩ đưa ra đánh giá toàn diện về chất lượng giấc ngủ của người bệnh.

Có nhiều loại máy dùng để đo đa ký giấc ngủ, được phân làm 4 tuýp. Tuýp 4 đơn giản nhất dùng để đánh giá đơn thuần tình trạng tắc nghẽn đường dẫn khí cho đến tuýp 1 phức tạp nhất có thể ghi lại toàn diện thông số giấc ngủ của bệnh nhân.

Mục đích của đo đa ký giấc ngủ

Phương pháp chẩn đoán này thường được các bác sĩ khuyến khích thực hiện khi người bệnh gặp các tình trạng nghiêm trọng liên quan đến giấc ngủ. Đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán và loại trừ các vấn đề về sức khỏe.

Đo đa ký giấc ngủ sẽ theo dõi các hoạt động của nhiều cơ quan trong cơ thể như: ghi lại sóng não, ghi lại điện tim, đo nồng độ oxy máu mao mạch, theo dõi chuyển động mắt và chân, theo dõi lưu đồ chuyển động ngực và bụng,.. để giúp bác sĩ đưa ra đánh giá toàn diện nhất vể chất lượng giấc ngủ của bệnh nhân, từ đó đưa ra nguyên nhân gây rối loạn giấc ngủ.

Những đối tượng cần thực hiện đo đa ký giấc ngủ

Các vấn đề liên quan đến sức khỏe mà đo đa ký giấc ngủ có thể chẩn đoán bao gồm:

• Hội chứng ngưng thở khi ngủ: trung ương, tắc nghẽn hoặc có khi là hỗn hợp.
• Rối loạn vận động khi nhủ
• Động kinh
• Mất ngủ:  không vào giấc ngủ được, khó duy trì giấc ngủ hoặc thức dậy sớm,...
• Rối loạn nhịp sinh học thức ngủ: rối loạn pha thức - ngủ, rối loạn làm việc ca, rối loạn nhịp thức ngủ bất định,...
• Rối loạn cận giấc ngủ: ảo giác khi ngủ, tiểu dầm, mộng du, nói mớ,...
• Rối loạn ngủ nhiều: ngủ rũ, ngủ nhiều vô căn,...
• ...

Những lưu ý cho người bệnh trước khi thực hiện đo đa ký giấc ngủ

Để có thể đạt được kết quả đo đa ký giấc ngủ chính xác nhất, người bệnh cần lưu ý những yếu tố sau đây:

• Không tiêu thụ đồ uống, thực phẩm có chứa rượu hoặc caffeine và tannin vào buổi chiều và buổi tối trước khi nghiên cứu giấc ngủ.
• Trước khi tiến hành đo đa ký giấc ngủ, người bệnh phải tắm và gội đầu sạch, không dùng chất kích thích hoặc thuốc ngủ, kể cả các loại thảo dược.
• Liệt kê tất cả các thuốc điều trị duy trì bệnh nhân đang sử dụng để bác sĩ nắm rõ trước khi tiến hành đo.
• Không bôi kem dưỡng da, gel, nước hoa hoặc trang điểm trước khi thử nghiệm. Chúng có thể gây nhiễu các cảm biến của bài kiểm tra, được gọi là điện cực.
• Không ngủ trưa trước khi thực hiện phương pháp này bởi nó có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ buổi tối.

Đo đa ký giấc ngủ thực hiện như thế nào?

Phương pháp đo đa ký giấc ngủ chỉ có thể được thực hiện tại các cơ sở y tế uy tín, có trang thiết bị hiện đại, được tiến hành bởi các y bác sĩ có chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm.

Đo đa ký giấc ngủ bao gồm các cảm biến và phương pháp theo dõi sau:

• Điện não đồ
• Điện tâm đồ
• Điện cơ đồ
• Cảm nhận chuyển động mắt
• Cảm biến lưu lượng mũi và miệng
• Máy đo oxy mao mạch
• Đai đo thể tích cảm biến hô hấp
• Giám sát video và âm thanh:theo dõi cử động tay chân. cử động ngực và bụng, tiếng ngáy và tiếng ồn khác tạo ra khi ngủ.

Thời gian ghi đa ký giấc ngủ thường kéo dài từ 21h đêm hôm trước tới 6 giờ sáng hôm sau. Giai đoạn chuẩn bị mất khoảng 60 phút.

Hầu hết mọi người đều không thể ngủ ngon trong quá trình nghiên cứu giấc ngủ nhưng rất may, điều này không gây ảnh hưởng quá nhiều đến kết quả.

Người bệnh cần thực hiện đúng những hướng dẫn của bác sĩ, y tá, nếu cần ra khỏi giường, cần gọi người để được trợ giúp, không tự ý tắt nguồn điện hoặc động chạm vào thiết bị khi không được sự cho phép.

Đo đa ký giấc ngủ có biến chứng hay tác dụng phụ gì không?

Phương pháp đo đa giấc ký không gây cảm giác đau đớn, khá an toàn và không gây ra tác dụng phụ. Tuy nhiên, người bệnh có thể cảm thấy khó chịu vì những dây thiết bị cảm biến được cố định trên các bộ phận cơ thể bằng các miếng dán.

Nếu người bệnh có làn da nhạy cảm hoặc dị ứng với các chất dính, cần thông báo với bác sĩ để lựa chọn giải pháp thay thế thích hợp.

Đo đa ký giấc ngủ là một phương pháp hiện đại với chi phí khá cao. Người bệnh cần nghiên cứu, tìm hiểu kỹ và tham khảo tư vấn rõ ràng của bác sĩ trước khi thực hiện.