Sử dụng thuốc kháng sinh cho trẻ đúng cách

Việc sử dụng thuốc kháng sinh để điều trị bệnh cho trẻ trong nhiều trường hợp là cần thiết. Nếu biết cách sử dụng một cách khoa học sẽ giúp bé nhanh khỏi bệnh mà không gây biến chứng xấu về sau.

Để sử dụng kháng sinh an toàn cho trẻ, phụ huynh nên hỏi ý kiến của bác sĩ Nhi khoa thay vì tự ý cho con sử dụng thuốc kháng sinh khi chăm sóc trẻ tại nhà.

Công dụng của thuốc kháng sinh

Kháng sinh là một nhóm thuốc được sử dụng để chữa những bệnh do vi khuẩn gây ra. Thuốc có tác dụng diệt trực tiếp vi khuẩn hoặc làm chậm lại sự phát triển của vi khuẩn để tạo điều kiện cho hệ miễn dịch của cơ thể người giải quyết tình trạng nhiễm khuẩn.

Phần lớn các nhiễm khuẩn thông thường trong sinh hoạt được chữa bằng uống thuốc kháng sinh. Một số thuốc kháng sinh dùng cho mắt, tai được sử dụng bằng dung dịch, nhỏ giọt. Đối với những nhiễm khuẩn nặng phải sử dụng kháng sinh qua đường tiêm bắp, tiêm tĩnh mạch hoặc có khi qua đường truyền dịch.

Kháng sinh là thuốc để tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh. Do đó, chỉ cho trẻ dùng kháng sinh khi có các bằng chứng cho thấy trẻ mắc bệnh do vi khuẩn gây nên.

Thực trạng lạm dụng thuốc kháng sinh cho trẻ 

Nhiều phụ huynh tin rằng kháng sinh chữa được bách bệnh, nên cứ bị bệnh là dùng kháng sinh. Ở trẻ nhỏ, bệnh về tai mũi họng như viêm họng, viêm tai giữa, ho, sổ mũi, cảm cúm… xuất hiện thường xuyên. Nhiều bố mẹ, khi thấy trẻ có dấu hiệu cảm cúm liền tự ý đi mua thuốc dựa trên “kinh nghiệm nuôi con” về cho trẻ uống.

Nguyên nhân một phần cũng là do thầy thuốc: nhiều trường hợp khi chưa xác định được loại vi khuẩn nào và nên dùng loại kháng sinh nào, nhưng theo yêu cầu của bệnh nhân, một số thầy thuốc cũng chỉ định sử dụng kháng sinh. Đó cũng là một cách lạm dụng kháng sinh.

Việc lạm dụng thuốc kháng sinh này có thể gây ra các hệ quả:

• Gây lãng phí: Các bệnh do virus không chữa được bằng kháng sinh mà vẫn dùng kháng sinh.
• Gây khó khăn cho chẩn đoán.
• Có khi có tác dụng chữa nhưng lại dễ gây ra phản ứng dị ứng, mẫn cảm thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
• Một số kháng sinh dùng liều cao có thể gây điếc và suy thận.
• Lạm dụng kháng sinh làm cho vi khuẩn nhờn thuốc, kháng thuốc ngày càng nhiều, từ đó việc chữa trị bệnh càng khó khăn.

Uống thuốc kháng sinh không đúng cách có thể làm cơ thể trẻ mất đi khả năng phòng chống bệnh tật mà bẩm sinh vốn có, tạo cơ hội cho vi khuẩn thích nghi và có thể trở thành các chủng kháng thuốc về sau.

Sử dụng thuốc kháng sinh cho trẻ đúng cách

Nguyên tắc dùng kháng sinh cho trẻ: Chỉ dùng kháng sinh khi có bằng chứng nhiễm vi khuẩn. Khi dùng kháng sinh cho trẻ cần phải theo nguyên tắc dùng đúng liều, đúng cách và lựa chọn kháng sinh an toàn.

Cơ thể người có khả năng tự bảo vệ khỏi các tác nhân gây bệnh, có khả năng tự điều chỉnh và làm lành các vết thương ở một mức độ nhất định. Do đó, chỉ viện đến sự can thiệp của thuốc khi bệnh tật vượt khỏi khả năng tự điều chỉnh của cơ thể.

Các bậc phụ huynh cần lưu ý những điểm sau khi cho trẻ dùng thuốc kháng sinh:

Không tự ý chẩn đoán và mua kháng sinh để chữa bệnh

Tình trạng dễ thấy hiện nay là phụ huynh thường truyền tai nhau và dựa trên kinh nghiệm chăm sóc trẻ để đi mua thuốc. Những người bán thuốc không phải ai cũng là bác sĩ đúng chuyên môn để chắc chắn rằng thuốc kháng sinh đó có hợp với trẻ hay không, liều lượng chính xác như thế nào.

Việc sử dụng thuốc kháng sinh cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ nên có sự chỉ định và tư vấn của bác sĩ Nhi khoa.

Nếu cha mẹ chưa sắp xếp được thời gian đưa con đi khám trực tiếp thì nên có sự tư vấn của các bác sĩ Nhi khoa từ xa qua video để 

Không dùng lại thuốc còn thừa

• Thứ nhất, nhiều trẻ chưa uống hết thuốc nhưng bệnh đã giảm và bố mẹ không cho dùng thuốc nữa. Khi gặp tình trạng tương tự, bố lại cho bé sử dụng lại thuốc từ lần ốm trước, có thể thuốc đã hết hạn sử dụng, hoặc được bảo quản không đúng cách nên hiệu quả không còn như ban đầu.
• Thứ hai, các triệu chứng bệnh giống nhau nhưng nguyên nhân bệnh có thể khác nhau, dễ nhầm lẫn.
• Thứ ba, có thể lần trước bác sĩ cho thuốc đó, nhưng hiện giờ thuốc đó đã bị kháng, cần thay đổi thuốc khác.

Tuân thủ đúng thời gian điều trị

Trên thực tế, chỉ cần 5 - 7 ngày cho một đợt điều trị kháng sinh. Tuy nhiên, đợt điều trị kháng sinh cũng có thể dài ngày hơn, theo chỉ định của bác sĩ. Nhiều phụ huynh khi thấy triệu chứng bệnh ở bé thuyên giảm, ngừng uống thuốc. Điều này có thể khiến việc điều trị gặp khó khăn thêm, vì vi khuẩn chưa bị diệt hẳn có cơ hội phát triển mạnh mẽ hơn.

Không được đưa thuốc kháng sinh của trẻ này cho trẻ khác uống

Triệu chứng bệnh ở mỗi bé có vẻ giống nhau, nhưng nguyên nhân gây bệnh có thể khác nhau, do đó trẻ bị bệnh cần phải đi khám bác sĩ để kê thuốc nhằm tránh trường hợp dùng sai thuốc, phản ứng phụ với thuốc, dị ứng với thuốc…

Khám chuyên khoa Nhi ở đâu tốt tại Hà Nội 

Khi bé có dấu hiệu mắc bệnh, bố mẹ nên đưa bé đi thăm khám, kiểm tra với các bác sĩ chuyên khoa Nhi để được tư vấn điều trị đúng cách và phù hợp. Tại Hà Nội, phụ huynh có thể đưa bé đến khám tại một số địa chỉ uy tín sau:

• Bệnh viện Nhi Trung ương
• Bệnh viện Bạch Mai
• Bệnh viện đa khoa Vinmec
• Bệnh viện đa khoa Xanh Pôn
• Bệnh viện Việt Pháp.

Xem thêm bài viết:

• 12 địa chỉ khám Nhi uy tín ở Hà Nội
• 22 bác sĩ Nhi giỏi ở Hà Nội

Trên đây là những lưu ý cần biết khi sử dụng thuốc kháng sinh cho trẻ. Phụ huynh nên lưu lại để tham khảo khi cần thiết.