Viêm da tiếp xúc - Cần hiểu đúng để phòng tránh

Viêm da tiếp xúc là tình trạng phát ban ở da do phản ứng với một chất gây viêm mà da đã tiếp xúc phải. Nguyên nhân có thể do nước hoa, mỹ phẩm, hóa chất, chất độc do côn trùng...

Trong hầu hết các trường hợp, tự chăm sóc và điều trị bằng thuốc theo chỉ định của bác sĩ Da liễu có thể kiểm soát được các triệu chứng và ngăn ngừa được biến chứng của viêm da tiếp xúc.

Viêm da tiếp xúc có bao nhiêu dạng?

Để phân loại viêm da tiếp xúc, các bác sĩ Da liễu căn cứ vào quá trình người bệnh bị phát ban để tìm kiếm nguyên nhân, thông qua hỏi bệnh bác sĩ sẽ biết được bệnh nhân đã trải qua những gì? tiếp xúc với loại dung môi nào.

Căn cứ vào thời gian phát ban sau khi tiếp xúc với căn nguyên gây ra các triệu chứng. Viêm da tiếp xúc được chia thành 2 dạng là viêm da tiếp xúc dị ứng và viêm da tiếp xúc kích ứng.

1. Viêm da tiếp xúc dị ứng

Viêm da tiếp xúc dị ứng: xảy ra khi da tiếp xúc với các vật liệu dị ứng (tình trạng này thường xảy ra đối với nhiều người có làn da mẫn cảm) như: nước hoa, mỹ phẩm, hóa chất...

Triệu chứng

Viêm da tiếp xúc dị ứng xảy ra ngay khi da tiếp xúc với vật liệu dị ứng. Thương tổn trên da là các mảng đỏ, ngứa, có thể có mụn nước hoặc không. Đôi khi sẽ bị lây lan ra vùng khác. 

Nguyên nhân viêm da tiếp xúc dị ứng

Viêm da tiếp xúc dị ứng là do hệ thống miễn dịch của cơ thể phản ứng lại với các dị nguyên trên da. Do đó nó không liên quan đến liều lượng hay thời gian tiếp xúc với vật liệu dị ứng. Đặc biệt bạn có nguy cơ cao bị viêm da tiếp xúc dị ứng trong một số trường hợp:

• Sau khi tiếp xúc với một số sản phẩm mới như quần áo mới, bao tay mới...
• Đeo trang sức lâu năm thì một số chất từ trang sức như: niken, vàng, bạc, crom..
• Sử dụng mỹ phẩm, son môi... các dòng sản phẩm có nguồn gốc cao su, hóa chất độc hại.
• Đôi khi là độc tố của một số loại cây có chứa một loại dầu tên là urushiol.

Khi có những triệu chứng về da như trên, hoặc triệu chứng này xuất hiện khi bạn tiếp xúc với một số vật dụng mới trong thời gian gần đây, bạn nên thăm khám với bác sĩ chuyên khoa Da liễu để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân là gì, và điều trị sớm.

Để viêm da dị ứng diễn ra lâu không chỉ gây khó chịu mà còn tăng tình trạng viêm, nghiêm trọng thì có thể để lại thâm và sẹo lâu ngày. 

2. Viêm da tiếp xúc kích ứng

Viêm da tiếp xúc kích ứng xảy ra khi da bị cọ sát trên bề mặt, hoặc tiếp xúc với các loại dung môi độc hại trong thời gian dài như: kiềm, axit yếu, chất tẩy, nước bị ô nhiễm, nước rửa chén... gây ảnh hưởng cho bề mặt của da, tổn thương viêm ở các lớp biểu bì và các lớp hạ bì.

Triệu chứng

Sau một thời gian tiếp xúc với chất kích ứng da sẽ bị ửng đỏ, ngứa, phù lên có thể có mụn nước hoặc không. Thời gian tiếp xúc với dung môi, tiếp xúc càng lâu thì biểu hiện sẽ càng rõ ràng.

Tình trạng kéo dài da từ đỏ hơi sưng nề sau vài ngày da sưng nề xẹp xuống, da bắt đầu khô rồi bong tróc nhẹ các vảy phấn, vảy cám, nặng hơn nửa là hình thành nên các vết nứt sâu và cuối cùng là dẫn đến chảy máu. Nếu không biết giữ gìn thì có thể dẫn đến nhiễm trùng hoặc bị chà hóa. Khi đó sẽ xuất hiện các mụn nước và mụn mủ.

Nguyên nhân viêm da tiếp xúc kích ứng

Đối với viêm da kích ứng do bề mặt da tiếp xúc lâu với các loại hóa chất như nước bẩn, mỹ phẩm kém chất lượng... ăn mòn da làm da ngày một mỏng đi, da bị tổn thương ở các lớp biểu bì và lớp hạ bị hoặc da bị cọ xát do các tác nhân vật lý.

Xem thêm

• Viêm da tiếp xúc do côn trùng
• Đăng ký tư vấn & khám Da liễu từ xa qua Video

Khám và chẩn đoán viêm da tiếp xúc như thế nào? 

Thông thường các bác sĩ chuyên khoa da liễu sẽ thăm khám thông qua hỏi bệnh, khám lâm sàng để chẩn đoán bệnh và kê đơn thuốc.

Một số trường hợp bệnh nặng thì bạn được chỉ định làm xét nghiệm chuyên sâu (xét nghiệm lấy máu, xét nghiệm lấy mẫu da, nước tiểu...) để chẩn đoán tìm nguyên nhân gây ra viêm da tiếp xúc.

Nếu chưa sắp xếp được thời gian đi khám trực tiếp tại bệnh viện, phòng khám, bạn có thể đăng ký tư vấn với bác sĩ chuyên khoa Da liễu qua Video tại BookingCare để được hướng dẫn điều trị và dùng thuốc nếu cần thiết.

Cách điều trị viêm da tiếp xúc

Trước tiên, bạn cần xác định rõ chất gây ra viêm da tiếp xúc là dị ứng hay kích ứng, sau đó ngưng tiếp xúc với chất đó ngay lập tức. Một số loại thuốc dùng để điều trị viêm da dị ứng (dù dùng loại thuốc nào, bạn cũng cần có chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không tự ý mua thuốc):

• Kem dưỡng ẩm
• Steroid, pimecrolimus, tacrolimus thoa
• Kháng sinh

Cách phòng tránh

Viêm da tiếp xúc rất dễ tái lại nếu bạn không xác định nguyên nhân gây viêm da là gì. Vì vậy, bạn cần biết một số cách phòng tránh sau:

• Để giảm các tác nhân gây ra viêm da tiếp xúc, cần hạn chế tiếp xúc với các loại hóa chất. Khi chà rửa mà tiếp xúc với các loại hóa chất cần sử dụng một bao tay nilon trước, sau đó mới đeo thêm một bao tay cao su bên ngoài.
• Nâng cao sức đề kháng: uống nước nhiều, ăn rau xanh, bổ sung thêm vitamin và các loại collagen tốt cho da.
• Sử dụng kem dưỡng ẩm bôi lên da.

Khám & tư vấn Da liễu qua Video với bác sĩ chuyên khoa

Viêm da tiếp xúc gây ngứa rát, khó chịu và mất thẩm mỹ cho người bệnh. Nếu không chữa trị và chăm sóc đúng cách có thể khiến tình trạng viêm ngày càng nghiêm trọng và để lại thâm sẹo. 

Để thuận tiện cho việc thăm khám và điều trị viêm da tiếp xúc, bạn có thể lựa chọn hình thức khám online qua Video với bác sĩ Da liễu. Qua triệu chứng và biểu hiện ngoài da, bác sĩ có thể chẩn đoán ban đầu và định hướng điều trị, chăm sóc tại nhà. 

BookingCare là Nền tảng đặt lịch khám, hỗ trợ đặt lịch khám trực tiếp tại bệnh viện, phòng khám hoặc đặt lịch tư vấn online với bác sĩ. Tùy nhu cầu và tình trạng của từng người mà bạn có thể lựa chọn hình thức khám phù hợp. 

Hi vọng những chia sẻ về kiến thức viêm da tiếp xúc của BookingCare đã cung cấp cho mọi người cái nhìn đa chiều. Giúp mọi người không hoang mang khi bị bệnh cũng như biết cách chữa trị và phòng chống bệnh.