Áp xe vú có nguy hiểm không? Nguyên tắc điều trị
Bệnh áp xe vú có nguy hiểm không?
Bệnh áp xe vú có nguy hiểm không? - Ảnh: BookingCare

Áp xe vú có nguy hiểm không? Nguyên tắc điều trị

Tác giả: - Xuất bản: 27/11/2023 - Cập nhật lần cuối: 27/11/2023
Có khoảng từ 10 - 30% phụ nữ sau sinh và cho con bú bị áp-xe vú. Áp-xe vú là tình trạng viêm (sưng, đỏ) và tích tụ mủ trong vú. Nếu không điều trị kịp thời, tuyến vú có thể mất chức năng tiết sữa, hoại tử, nặng hơn có thể có biến chứng nhiễm trùng huyết.

Cả nam và nữ đều có thể bị áp xe vú. Tuy nhiên, áp xe vú thường gặp ở phụ nữ. Đặc biệt là trong thời kỳ sinh đẻ, nuôi con. Bệnh không những gây đau đớn mà còn có thể dẫn đến nhiều biến chứng. Chị em cần đi khám ngay khi cơ thể xuất hiện những triệu chứng bất thường.

Áp xe vú là bệnh gì?

Áp xe vú là tình trạng nhiễm trùng mô tuyến vú với biểu hiện viêm (sưng, nóng, đỏ, đau) và tích tụ mủ trong vú. Trong một số trường hợp hiếm hoi, áp xe vú có thể là một dấu hiệu của ung thư vú.

Áp xe là một bọc kín như một cái túi, với thành là các mô xơ sợi được khu trú, trong đó có chứa mủ bao gồm tế bào như bạch cầu, hồng cầu, mô vụn hoại tử, xác của vi khuẩn. Áp xe thường xảy ra sau một vị trí bị nhiễm trùng ở một cơ quan nào đó trong cơ thể.

Triệu chứng, dấu hiệu nhận biết áp xe vú 

Áp xe vú được chia làm 2 giai đoạn: giai đoạn viêm và giai đoạn tạo thành áp xe. Ở mỗi giai đoạn sẽ có triệu chứng khác nhau:

Giai đoạn Triệu chứng

Giai đoạn viêm 

  • Sốt cao, mệt mỏi, đau đầu, mất ngủ
  • Đau nhức sâu ở trong tuyến vú
  • Đau tăng khi cử động vai, cánh tay, cho con bú
  • Bên vú bị viêm to ra, mật độ chắc, hạch ở nách cùng bên to và đau
  • Da trên ổ viêm có thể bình thường nếu ổ viêm ở sâu trong tuyến và có thể nóng, đỏ, phù nề nếu ổ viêm nằm ngay dưới da hoặc trên bề mặt của tuyến.

Giai đoạn tạo thành áp xe 

  • Triệu chứng viêm cấp thường giảm xuống.
  • Vú sưng to
  • Vùng da trên ổ áp xe thường căng, sưng đỏ hay phù tím, phập phều
  • Nếu ổ áp xe thông với các ống dẫn sữa thì có thể thấy sữa lẫn mủ chảy qua đầu núm vú.
  • Một số ít trường hợp nhiễm trùng nặng, bệnh nhân có thể biểu hiện nhiễm trùng nhiễm độc toàn thân, ảnh hưởng tri giác, sinh hiệu, tổn thương cơ quan.

Áp xe vú có nguy hiểm không?

Áp xe vú là một trong những bệnh nguy hiểm. Nếu áp xe vú không được phát hiện và điều trị kịp thời:

  • Sẽ tạo thành áp xe vú tái phát, áp xe vú tự vỡ hoặc áp xe vú hoại tử. Tuyến vú mất chức năng tiết sữa gây mất sữa, thậm chí có thể dẫn đến hoại tử.
  • Các nhiễm trùng từ ổ áp xe vú cũng có thể lan sang các mạch máu đi toàn cơ thể dẫn đến các biến chứng nặng như nhiễm trùng huyết, suy thận, nặng hơn là gây hoại tử các chi...
  • Biến chứng nặng nhất là hoại thư vú do vi khuẩn có độc tính cao hoặc do trực khuẩn hoại thư gây ra. Hội chứng nhiễm khuẩn, nhiễm độc nặng, tụt huyết áp, toàn thân suy sụp. Vú căng to, phù nề, da trên ổ áp xe có màu vàng nhạt hay bị hoại tử.
  • Có thể gây biến chứng viêm xơ tuyến vú mạn tính. Có thể sờ thấy một vùng thâm nhiễm rắn như sụn, bề mặt lổn nhổn, ranh giới không rõ ràng, không dính da, ít đau.

Bệnh ở giai đoạn áp xe hoặc viêm tấy cần phân biệt với ung thư vú thể cấp dạng viêm. Áp xe vú và ung thư vú có thể có những triệu chứng tương tự nhau, dễ gây nhầm lẫn.

Dù có triệu chứng như thế nào, người bệnh vẫn cần đi khám Sản phụ khoa để được chẩn đoán, đánh giá và thực hiện một số xét nghiệm liên quan. 

Nguyên tắc điều trị áp xe vú

Tùy theo mức độ nặng, nhẹ, áp xe ở nông hay ở sâu mà bác sĩ có quyết định phác đồ điều trị. Có thể điều trị nội khoa (dùng thuốc) hoặc điều trị ngoại khoa (chọc hút, bơm, rửa, dẫn lưu). Cần dùng kháng sinh sớm, mạnh, đủ liều.

Khi đã tạo thành áp xe thì phải dùng kháng sinh và chích rạch, tháo mủ. Cụ thể như sau:

  • Nếu nhiễm trùng phát hiện sớm ở giai đoạn viêm cấp hoặc áp xe nhỏ, bệnh có thể được chữa lành bằng kháng sinh mà không cần phẫu thuật.
  • Nếu phát hiện bệnh ở giai đoạn sau này, người bệnh sẽ cần phải chích rạch và dẫn mủ trong ổ áp xe ra ngoài. Chích áp xe, dẫn lưu, chú ý phá vỡ các ổ mủ. Đường rạch theo hình nan hoa không chạm vào quầng vú, không tổn thương ống dẫn sữa, đủ rộng để dẫn lưu mủ.
  • Rửa vết chích bằng oxy già, thuốc sát khuẩn betadine, đặt meches (những miếng gạc nhỏ và dài với kích cỗ khác nhau) dẫn lưu và thay băng hàng ngày đến khi hết mủ.

Phân biệt áp xe vú và tắc tia sữa sau sinh 

Phân biệt Áp xe vú Tắc tia sữa sau sinh

Định nghĩa

Là hiện tượng xuất hiện các ổ viêm ở sâu bên trong tuyến vú

Sữa không thoát ra ngoài được, hoặc thoát ra với lượng rất nhỏ

Nguyên nhân

Do vi khuẩn gây ra 

Do sự chèn ép từ bên ngoài hay một lý do nào đó khiến ống dẫn sữa bị tắc bên trong

Vùng da bên ngoài

Vùng da bên ngoài tại vị trí đó sẽ mẩn đỏ và sưng tấy, có cảm giác nóng rát.

Triệu chứng ngoài da không rõ ràng, có thể căng đau toàn bộ tuyến vú.

Đau nhức

Đau nhức sâu bên trong ngực, đau hơn khi sờ vào hoặc cử động cánh tay.

Đau nhức, mức độ ngày càng tăng dần

Sưng

Bên vú bị áp xe sẽ sưng to ra, cứng chắc, hạch nách cũng phát triển.

Bầu vú căng, cứng

Tiết sữa

Vú không tiết ra sữa hoặc tiết ra rất ít.

Vú không tiết ra sữa hoặc tiết ra rất ít.

Thông thường, người bị tắc tia sữa dễ chuyển biến thành áp xe vú. Do sữa ứ đọng trong bầu ngực lâu ngày, không thoát được ra ngoài.

Thời gian điều trị áp xe vú không nên cho con bú vì sữa có thể bị lẫn mủ, ngoài ra mẹ sốt cao sẽ ảnh hưởng đến chất lượng sữa, bé bú mẹ rất dễ bị rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, đi phân lỏng hoặc phân có màu lạ... Chỉ nên cho con bú ở bên vú bình thường, còn bên vú bị áp xe thì hút sữa bỏ đi.

Tùy theo thể trạng, sức đề kháng của mỗi người và mức độ tắc tia sữa mà thời gian tắc tia sữa trở thành áp xe khác nhau. Có người có thể bị áp xe ngay sau khi tắc tia sữa được 1 - 2 ngày, nhưng cũng có trường hợp kéo dài 3 - 5 ngày.

Do đó, khi thấy hiện tượng tắc tia sữa, chị em nên thông sữa càng sớm càng tốt. Sữa được thông ra ngoài sẽ giảm tình trạng tắc và hạn chế khả năng phát triển thành ổ áp xe.

Để phòng bệnh áp xe vú, chị em đang cho con bú cần giữ gìn vệ sinh tốt vùng vú trước và sau khi cho con bú. Tránh làm xây xát, rạn nứt đầu núm vú, tránh ứ đọng sữa. Cho em bé bú đúng tư thế, hiệu quả và bú hết từng bên vú, nếu còn sữa nên vắt sữa trữ hoặc bỏ đi. Sản phụ cũng nên nâng cao thể trạng bằng cách ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, tránh thức đêm nhiều, lao động vừa sức.

Tài liệu tham khảo
Lưu ý khi sử dụng
Góp ý về bài viết