Bệnh mụn cóc và cách điều trị đúng, tránh lây lan

Mụn cóc là một bệnh ngoài da gây ra bởi một số chủng virus HPV. Trong quá trình mắc bệnh, đôi khi mụn cóc tự nhiên biến mất sau khoảng 6 tháng xuất hiện mà không cần điều trị. Tuy nhiên trường hợp này không phổ biến, chủ yếu chỉ xảy ra ở trẻ em.

Mặc dù đa phần là lành tính, nhưng vẫn có nhiều mụn cóc càng để lâu càng có xu hướng lây lan nhiều hơn, hoặc rất dễ tái phát trở lại. Do đó tiến hành các biện pháp điều trị sớm là việc cần thiết nên làm.

7 loại mụn cóc thường gặp

Mụn cóc thông thường

Mụn cóc thông thường có hình giống súp lơ thường xuất hiện trên tay, ngón tay, khuỷu tay và khớp ngón tay. Chúng cũng có thể có một chấm đen hoặc sẫm màu nhỏ do đông máu ở mạch máu. Đây là một nhiễm trùng ở lớp trên của da và cần được điều trị ngay khi phát hiện để tránh tình trạng trở nên tồi tệ hơn.

Mụn cóc bàn chân

Có biểu hiện là những mảng cứng, dầy trên lòng bàn chân và có thể gây đau khi đi bộ. Chúng thường mọc ngược vào trongda vì trọng lượng và áp lực đặt lên lòng bàn chân. Loại mụn cóc này xuất hiện khi vi-rút HPV tiếp xúc với da qua các vết cắt, vết xước và vết nứt.

Mụn cóc hình chỉ

Thường xuất hiện xung quanh cổ, mũi, vai và khu vực dưới cằm và có màu giống với màu da. Những người được ghép tạng hoặc nhiễm HIV cũng có nguy cơ cao hơn bị mụn cóc hình chỉ vì hệ miễn dịch của họ bị suy yếu.

Mụn cóc phẳng

Mụn cóc phẳng thường nhẵn, phẳng, xuất hiện ở mặt và cổ. Chúng có màu vàng hoặc nâu nhạt và thường xuất hiện với số lượng nhiều từ 20 tới 100 cái cùng nhau. Loại tổn thương này xuất hiện phổ biến nhất ở trẻ em, thanh thiếu niên. Gây ra bởi HPV, chúng có thể lan ra nhanh chóng trên mặt do những hoạt động như cạo râu.

Mụn cóc sinh dục

Mụn cóc sinh dục, hay sùi mào gà, là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của bệnh lây truyền qua đường tình dục HPV. Chúng xuất hiện giống như cục súp lơ ở vùng sinh dục và có thể gây đau và khó chịu.

 

Mụn cóc Mosaic

Mụn cóc Mosaic là một nhóm mụn hình chỉ xuất hiện trong một khu vực nhỏ. Chúng thường xuất hiện khi mụn cóc hình chỉ không được điều trị và lan rộng thành cụm mụn cóc.

Mụn cóc miệng

Mụn cóc ở miệng có thể xuất hiện ở bất cứ vị trí nào trên môi, lưỡi, miệng và nướu. Chúng có thể xuất hiện ở dạng thương tổn đơn lẻ hoặc như một đám mụn và có thể gây khó chịu khi ăn hoặc nuốt. Mụn cóc miệng là nhiễm trùng HPV gây ra do quan hệ tình dục đường miệng. Nguy cơ nhiễm trùng gia tăng cùng với tăng số lượng bạn tình.

• Xem thêm: Bệnh mục cóc
• Thời lượng: 5 phút 20 giấy
• Thực hiện: Truyền hình Cần Thơ

Các phương pháp điều trị mụn cóc

Những dấu hiệu cho thấy cần phải chữa mụn cóc là:

• Gây đau đớn;
• Phát triển nhanh và lây lan sang các vùng da khác;
• Mụn cóc mọc ở bộ phận sinh dục;
• Có triệu chứng đi kèm;
• Đã tồn tại hơn 2 năm.

Mục tiêu điều trị mụn cóc là tiêu diệt virus và loại bỏ các nốt mụn mà không để lại mô sẹo. Việc lựa chọn biện pháp xử lý mụn cóc phụ thuộc vào loại mụn, vị trí và triệu chứng của từng trường hợp. Nếu tìm hiểu, người bệnh sẽ thấy có nhiều phương pháp chữa mụn cóc theo mẹo trong dân gian.

Tuy nhiên cho đến nay vẫn chưa có cách nào được y học công nhận là đáng tin cậy hoàn toàn. Hơn nữa có nhiều người đã thử áp dụng hình thức điều trị mụn cóc không chính thống này và cũng không nhận được hiệu quả như mong muốn.

Chính vì vậy khi bị mụn cóc, người bệnh nên đến bệnh viện có chuyên khoa da liễu để được bác sĩ thăm khám và tư vấn cách chữa mụn cóc thích hợp.

Tự chữa mụn cóc tại nhà

Nếu bị mụn cóc ở bàn chân, bệnh nhân có thể thực hiện theo một số lời khuyên sau để giảm đau và khó chịu:

• Chọn giày dép chất liệu mềm mại, kích cỡ vừa vặn, không quá chật hay rộng;
• Giữ chân luôn khô ráo;
• Thay tất thường xuyên;
• Dùng các miếng đế / đệm lót bên trong giày dép.

Đối với các nốt mụn cóc có kích thước dưới 0.5 cm, người bệnh có thể chấm dung dịch acid salicylic và lactic (duofilm, collomack) để làm tiêu hủy virus HPV gây mụn cóc, cũng như bong tróc các tế bào sừng.

Sau khi bôi lên da, thuốc sẽ khô nhanh chóng và để lại một lớp màu trắng. Những loại thuốc này có thể được sử dụng tại nhà, nhưng phải mất nhiều tuần mới phát huy tác dụng khiến mụn biến mất hoàn toàn.

Để nâng cao hiệu quả, cần rửa sạch vùng sẽ chấm thuốc bằng xà phòng, thoa mỗi ngày 1 lần sau khi tắm. Ngoài ra, nên dùng que dũa móng tay hoặc đá bọt nhám chà sát nhẹ lên bề mặt mụn khi tắm để giảm bớt kích thước và độ sần sùi, cũng như loại bỏ lớp tế bào chết do những lần thoa thuốc trước để lại.

Lưu ý khi chấm acid điều trị mụn cóc:

• Chỉ thoa thuốc lên bề mặt hoặc ngay cuống (mụn cóc hình dây) của mụn cóc, hạn chế tối đa để thuốc lan ra vùng da xung quanh;
• Đậy kín chai thuốc ngay sau khi thoa và bảo quản ở nơi thoáng mát vì thuốc dễ bay hơi;
• Không được sử dụng thuốc cho bệnh nhân đái tháo đường, tim mạch, rối loạn tuần hoàn ngoại vi, hay mụn cóc bị nhiễm trùng, ...

Cách tốt nhất khi điều trị mụn cóc tại nhà là bệnh nhân nên tham khảo ý kiến từ phía các chuyên gia Da liễu. Bệnh nhân có thể kết nối với các bác sĩ Da liễu từ xa thông qua Video để được tư vấn, hướng dẫn điều trị mụn cóc đúng cách.

Điều trị mụn cóc tại bệnh viện

• Chấm nitơ lỏng

Chữa mụn cóc bằng nitơ lỏng thường được chia làm nhiều đợt, mỗi đợt cách nhau khoảng 1 - 2 tuần. Khí nitrogen ở dạng hóa lỏng có nhiệt độ rất thấp (-196 độ C) nên sẽ cho kết quả tốt, thậm chí có người khỏi hoàn toàn. Thuốc cũng hiếm khi để lại sẹo hay làm biến đổi sắc tố da, tuy nhiên có thể gây khó chịu khi điều trị, phồng nước và đau nhiều ngày sau khi chấm.

• Đốt điện (Electrosurgery)

Biện pháp đốt bằng dòng điện cao tần được chỉ định cho điều trị mụn cóc dưới 1 cm hoặc ở vị trí khó tiểu phẫu, ví dụ như ở kẽ ngón chân, tay. Ưu điểm của phương pháp đốt điện là tiến hành nhanh chóng, đơn giản, chi phí thấp và có thể khoét sâu hết nhân rễ mụn cóc. Tuy nhiên thời gian lành vết thương sẽ lâu hơn, chăm sóc vết thương hở cũng phải cẩn thận hơn để tránh bị nhiễm trùng, đôi khi những mụn cóc to sẽ gây chảy máu và khó cầm.

• Tiểu phẫu (gây tê tại chỗ)

Tiến hành với các nốt mụn có kích thước dưới 2 cm và ở vị trí bằng phẳng, chẳng hạn như gót chân, cạnh bàn chân, lòng bàn chân. Thời gian lành vết thương khi tiểu phẫu sẽ nhanh hơn đốt điện, chăm sóc sau mổ cũng dễ dàng, ít nguy cơ nhiễm trùng vì vết thương được may kín.

Khuyết điểm của phương pháp này chính là chi phí cao, dễ tái phát vì không lấy hết nhân mụn và có thể để lại sẹo.

• Tiêm bleomycin hay interferon

Tiêm tại chỗ được chỉ định trong những trường hợp mụn cóc khó điều trị.

Lưu ý trong quá trình điều trị, không được làm bể, chọc dịch bóng nước trên bề mặt vết thương (thường do chấm nitơ lỏng). Nếu có các dấu hiệu như sưng, nóng, tấy đỏ và đau, tiết dịch mủ, có mùi hôi, sốt cao hay ớn lạnh... thì có nguy cơ vết thương đã bị nhiễm trùng, bệnh nhân cần quay lại bệnh viện để được xử lý kịp thời.

Cách giảm nguy cơ lây lan mụn cóc

Rửa tay kỹ sau khi chạm vào mụn cóc.

Đôi khi mụn cóc sẽ quay trở lại nhanh do nốt “mụn mẹ” đã phát tán virus và tạo các “mụn con” ở xung quanh. Mụn cóc con có kích thước quá nhỏ nên không thể phát hiện được khi điều trị. Vì vậy, nên chữa mụn cóc sớm ngay khi vừa phát hiện để tránh hiện tượng tự lây nhiễm như trên.

Một số trường hợp đặc biệt, sau khi điều trị mụn cóc mẹ vài tuần thì những mụn cóc con cũng tự biến mất mà không cần can thiệp.

Người bệnh cần ghi nhớ một số lưu ý sau đây để tránh lây lan cũng như tái phát sau khi điều trị mụn cóc:

• Không gãi, dùng dao lam rạch, cạo hoặc kim châm khu vực có mụn để tránh nhiễm trùng và lây lan virus;
• Không dùng chung dụng cụ cắt móng tay, tốt nhất là sử dụng đồ cá nhân riêng để tránh lây nhiễm mụn cóc
• Giữ khu vực có mụn (như bàn tay, chân, ...) khô ráo vì mụn cóc khó kiểm soát trong môi trường ẩm ướt;
• Rửa tay kỹ sau khi chạm vào mụn cóc;
• Tuân thủ lời dặn dò của bác sĩ sau điều trị;
• Tự theo dõi nốt mụn hằng ngày trong 2 - 4 tuần để phát hiện kịp thời dấu hiệu tái phát. Nếu có, cần điều trị lại càng nhanh càng tốt, ngăn chặn tái phát trước khi virus HPV lây nhiễm ra những vùng da lân cận;
• Nhờ bác sĩ tư vấn về việc tiêm phòng vắc-xin HPV để giúp ngăn ngừa mụn cóc và hạn chế nguy cơ mắc một số loại ung thư khác cũng do virus này gây ra.

Khám Da liễu từ xa qua Video

Mục cóc là một bệnh ngoài da thường gặp ở nước ta. Khi cần đi khám, tư vấn và điều trị về bệnh mụn cóc người bệnh nên đi khám trực tiếp hoặc tham vấn ý kiến bác sĩ chuyên khoa da liễu để có phương án điều trị đúng và tránh lây lan.

Bệnh nhân có thể chọn đi khám tại bệnh viện, phòng khám chuyên khoa da liễu hoặc chọn khám, tư vấn với bác sĩ da liễu từ xa thông qua cuộc gọi Video ngay tại nhà mà không cần phải đến cơ sở y tế.

Ưu điểm của thăm khám từ xa qua Video:

• Tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại
• Thuận lợi sắp xếp lịch khám
• Không mất thời gian làm thủ tục, chờ khám
• Thăm khám, tư vấn với các bác sĩ giỏi

Bên cạnh việc hỗ trợ bệnh nhân đặt lịch khám tại bệnh viện, phòng khám da liễu uy tín, BookingCare - Nền tảng y tế chăm sóc sức khỏe toàn diện đang hỗ trợ bệnh nhân kết nối với các bác sĩ Da liễu từ xa để thuận tiện hơn trong quá trình khám chữa bệnh.