Ung thư có thể là do sự thay đổi DNA (đột biến) dẫn đến kích hoạt gen sinh ung thư hoặc loại bỏ gen ức chế ung thư. Những nguyên nhân nào dẫn đến sự thay đổi DNA và gây ra bệnh ung thư gan?
Nguyên nhân chính gây bệnh ung thư gan
Mặc dù nhiều nguy cơ gây ung thư gan đã được biết, tuy nhiên chưa có thông tin đầy đủ và chính xác về việc làm cách nào các yếu tố này có thể biến một tế bào gan thông thường trở thành ung thư. Các yếu tố nguy cơ này gây ung thư gan bằng cách tác động lên DNA của các tế bào gan dẫn đến sự phát triển bất thường của tế bào và hình thành ung thư.
Hóa chất gây ung thư aflatoxins
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng aflatoxins có thể gây phá hủy gen TP53, đây là gen ngăn chặn sự phát triển quá mức của tế bào, ức chế ung thư. Phá hủy gen TP53 có thể là nguyên nhân hàng đầu làm tăng sự phát triển bất thường và hình thành tế bào ung thư. Aflatoxins là một loại độc tố vi nấm có khả năng gây ung thư được sản sinh tự nhiên bởi nấm mốc Aspergillus có trong đậu hoặc ngô hỏng.
Virus viêm gan B, viêm gan C
Virus viêm gan cũng có thể thay đổi DNA khi chúng lan tràn trong các tế bào gan. Ở một số người bệnh, DNA của virus có thể tự lây lan vào DNA của các tế bào gan, nơi chúng có thể kích hoạt gen sinh ung thư.
Viêm gan mạn tính do virut viêm gan B và viêm gan C là yếu tố nguy cơ phổ biến nhất của ung thư gan. Viêm gan mạn tính là con đường dẫn đến xơ gan nhanh nhất, trong khi đó khoảng 70% các trường hợp ung thư gan nguyên phát đều có biểu hiện xơ gan. Trong bệnh xơ gan, các tế bào gan bị phá hủy và được thay thế bằng các mô xơ.
Các yếu tố nguy cơ của bệnh ung thư gan
Yếu tố nguy cơ là bất kỳ điều gì làm tăng khả năng nhiễm một bệnh, ở đây là bệnh ung thư gan. Nguy cơ về thói quen, lối sống (hút thuốc lá, chế độ ăn, vận động) có thể thay đổi. Còn một số yếu tố khác như tuổi, tiền sử gia đình là không thể thay đổi.
- Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu
Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu là tình trạng phổ biến ở người béo phì. Người bệnh mắc một thể của bệnh này, được gọi là viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH), chúng có thể dẫn đến xơ gan, ung thư gan.
- Bệnh chuyển hóa di truyền
Một số bệnh chuyển hóa di truyền có thể dẫn tới xơ gan.
Người bệnh mắc bệnh nhiễm sắc tố mô di truyền sẽ hấp thu nhiều sắt hơn từ thức ăn. Sắt được sắp xếp tại các mô mềm trên khắp cơ thể, bao gồm cả gan. Nếu có quá nhiều sắt trong gan, có thể dẫn đến xơ gan và ung thư gan.
- Nghiện rượu, hút thuốc lá
Sử dụng quá nhiều rượu là nguyên nhân hàng đầu gây xơ gan ở Mỹ và làm tăng nguy cơ ung thư gan.
Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan. Người hút thuốc lá trong quá khứ (đã bỏ thuốc) có nguy cơ thấp hơn người đang hút, nhưng cả 2 nhóm trên đều có nguy cơ cao hơn những người không hút thuốc.
Tuy nhiên, khi bạn có một hoặc vài yếu tố nguy cơ không có nghĩa bạn sẽ chắc chắn mắc bệnh đó. Và một số người mắc bệnh nhưng lại có ít hoặc không có yếu tố nguy cơ.
Phòng bệnh là phương pháp tốt nhất để chống lại ung thư gan. Phải nỗ lực làm giảm xơ gan, phát hiện sớm và điều trị viêm gan virus mạn tính và tránh biến cứng ung thư gan di căn. Các thuốc điều trị viêm gan virus mạn tính, thuốc chống siêu vi cũng có thể làm giảm tỷ lệ ung thư gan. Vaccin chống siêu vi A, B rất cần thiết, đặc biệt với người viêm gan C. Không nên uống rượu. Những người có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư gan cần phải khám sức khỏe định kỳ nhằm sàng lọc và điều trị bệnh ở giai đoạn sớm.
