Đau dây thần kinh liên sườn là một bệnh lý phổ biến gây ra những cơn đau nhức khó chịu dọc theo các xương sườn. Đông y với kho tàng y học lâu đời đã mang đến những phương pháp điều trị hiệu quả và an toàn cho căn bệnh này.
Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin chi tiết về cách chữa đau dây thần kinh liên sườn bằng đông y, bao gồm các phương pháp dùng thuốc và không dùng thuốc.
Tìm hiểu đau dây thần kinh liên sườn theo đông y
Theo đông y, đau dây thần kinh liên sườn thuộc phạm vi chứng "Hiếp thống", chỉ cảm giác chủ quan đau một hoặc cả hai bên mạn sườn của người bệnh. Hai bên mạn sườn là đường tuần hoàn của kinh túc quyết âm và túc thiếu dương, cho nên đau mạn sườn phần nhiều liên quan đến bệnh của can đởm.
Nguyên nhân đau dây thần kinh liên sườn có thể do nội nhân (cảm xúc giận dữ, bi ai, lạnh nóng không đều) hoặc ngoại nhân (tà khí cảm vào kinh thiếu dương) gây nên. Các nguyên nhân cụ thể bao gồm:
- Phong tà: Phong tà làm tổn thương phế (gần giống phổi) khiến khí lưu thông không được điều hòa dẫn đến cam đởm (gần giống gan mật) mất hòa giáng gây đau.
- Thấp nhiệt tà: Thấp nhiệt ở trung tiêu bí kết tại can đởm gây đau.
- Đàm ẩm: Đàm ẩm lưu trú cạnh sườn gây đau.
- Khí trệ: Do khí huyết lưu thông không thông, ứ trệ tại vùng liên sườn, dẫn đến đau nhức, tức ngực. Nguyên nhân có thể do giận dữ, bi ai quá độ hoặc huyết ứ gây nên.
- Huyết ứ: Do tổn thương cơ thể, khí trệ làm huyết hành kém gây đau nhức, sưng tấy.
- Can hư, huyết táo: Can mạch không được nuôi dưỡng tốt có thể gây đau sườn
Có nên điều trị đau dây thần kinh liên sườn bằng đông y?
Ưu điểm
- Hiệu quả cao trong giảm đau nhức, cải thiện triệu chứng.
- An toàn, ít tác dụng phụ.
- Tăng cường sức khỏe, nâng cao hệ miễn dịch.
- Điều trị tận gốc nguyên nhân, giúp bệnh không tái phát.
- Phù hợp với nhiều đối tượng, đặc biệt là người già, người có cơ địa nhạy cảm với thuốc tây.
Nhược điểm
- Hiệu quả điều trị phụ thuộc vào cơ địa và mức độ bệnh.
- Thời gian điều trị tương đối lâu.
- Cần kiên trì sử dụng thuốc và thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ.
Cách điều trị đau dây thần kinh liên sườn bằng đông y
Điều trị đau dây thần kinh liên sườn bằng các bài thuốc
Tùy từng nguyên nhân gây bệnh mà đông y chia hiếp thống thành các thể bệnh khác nhau, mỗi thể bệnh lại được điều trị bằng các bài thuốc riêng.
- Thể đau dây thần kinh liên sườn do lạnh:
- Bệnh nhân đau nhất ở vùng rễ sau lưng, đường nách giữa, sụn ức đòn, khi ho hay thở đều đau, sợ lạnh, rêu lưỡi trắng mỏng.
- Thể này dùng bài Tiểu sài hồ thang để điều trị.
- Thể can khí uất nghịch:
- Bệnh nhân dễ cáu gắt, có cảm giác đầy tức ngực sườn, khi đau phụ thuộc vào sự thay đổi tình cảm mà tăng giảm, rêu lưỡi mỏng, mạch huyền.
- Dùng bài Tiêu dao tán để điều trị.
- Thể đàm ẩm lưu trú:
- Bệnh nhân có ho khạc đờm, khi xoay người và thở mạnh thì đau tăng, thở gấp, đoản hơi.
- Thể này dùng bài Hương phụ, tuyền phúc hoa thang để điều trị.
- Thể huyết ứ:
- Bệnh nhân đau cố định một chỗ, sườn đau như bị dùi đâm, ấn vào đau chói thêm, đêm đau tăng, chất lưỡi tím.
- Thể này dùng bài Huyết phủ trục ứ thang điều trị.
- Thể can đởm thấp nhiệt:
- Bệnh nhân đắng miệng, ngực tức khó chịu, mắt đỏ hoặc vàng, tiểu tiện đỏ hoặc vàng, rêu lưỡi vàng nhợt.
- Thể này dùng bài Long đởm tả can thang để điều trị.
- Thể can âm bất túc:
- Bệnh nhân sườn đau âm ỉ, đau dai dẳng không dứt, môi khô, miệng khô, đầu váng, mắt không nhìn rõ, chất lưỡi đỏ, rêu ít.
- Thể này dùng bài Nhất quán tiễn để điều trị.
Các phương pháp không dùng thuốc khác
- Châm cứu: Kích thích các huyệt đạo liên quan đến rễ các dây thần kinh liên sườn, giúp giảm đau nhức, thông kinh hoạt lạc. Có thể áp dụng nhiều phương pháp châm cứu như: Hào châm, Điện châm, Nhĩ châm, Cứu ấm, Laser châm, Cấy chỉ, Thuỷ châm,… mạng lại hiệu quả lâm sàng tốt, thuận tiện, chi phí thấp, ít tác dụng phụ.
Theo báo cáo của tổ chức Y tế thế giới, tỷ lệ giảm đau mạn tính bằng châm cứu đạt 55 – 85% so sánh với thuốc giảm đau morphin là 70% và giả dược là 30 – 35%. Do tác dụng phụ và nguy cơ lệ thuộc thuốc hóa dược khi điều trị đau lâu dài, nên châm cứu là phương pháp được lựa chọn đề điều trị mang lại hiệu quả cao.
- Xoa bóp bấm huyệt: Tác động trực tiếp vào các huyệt đạo, giúp giảm đau nhức, tăng cường lưu thông khí huyết.
Có thể áp dụng 60 động tác dưỡng sinh theo phương pháp của bác sĩ Nguyễn Văn Hưởng, đặc biệt là 5 động tác xoa thân và chi ngồi thòng chân bên giường giúp khí huyết lưu thông, giảm đau tê trong bệnh lí đau thần kinh liên sườn. Lưu ý cần tập tuần tự từng bước, từ nhẹ đến nặng, từ dễ đến khó
Những lưu ý khi điều trị đau dây thần kinh liên sườn bằng đông y
Trường hợp nên thực hiện:
- Người bị đau dây thần kinh liên sườn do các nguyên nhân phong hàn, khí trệ, huyết ứ, can uất.
- Người muốn điều trị bằng phương pháp tự nhiên, an toàn.
- Người có cơ địa nhạy cảm với thuốc tây.
Trường hợp không nên thực hiện:
- Người bị bệnh lý cấp tính, phụ nữ mang thai và cho con bú.
- Người có cơ địa dị ứng với các thành phần trong bài thuốc.
Lưu ý trong quá trình thực hiện:
- Sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ y học cổ truyền.
- Uống thuốc đúng liều lượng, thời gian.
- Kết hợp chế độ ăn uống hợp lý, bổ sung nhiều vitamin và khoáng chất.
- Tập thể dục nhẹ nhàng, tránh vận động mạnh.
- Giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng, stress.
Phòng ngừa bệnh đau dây thần kinh liên sườn
- Giữ ấm cơ thể, tránh gió lạnh.
- Tập thể dục thường xuyên để tăng cường sức khỏe.
- Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, bổ sung vitamin và khoáng chất.
- Tránh các hoạt động gây tổn thương vùng ngực, sườn.
- Giảm căng thẳng, stress.
- Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh lý có thể dẫn đến đau dây thần kinh liên sườn.
Đau dây thần kinh liên sườn có thể điều trị hiệu quả bằng đông y. Tuy nhiên, cần thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, không thể thay thế cho chẩn đoán và điều trị của bác sĩ.