Những điều bạn cần biết về liệu pháp miễn dịch trong điều trị ung thư

Dù chưa phổ biến như phẫu thuật, hóa trị hay xạ trị, liệu pháp miễn dịch vẫn được đánh giá là một phương pháp điều trị hiệu quả, mang lại nhiều hy vọng và cơ hội sống cho bệnh nhân ung thư.

Trên thế giới, trong vài thập kỷ qua, liệu pháp miễn dịch đã trở thành một phần quan trọng trong phác đồ điều trị một số loại ung thư. Tại Việt Nam, trong vòng 5 năm trở lại đây, phương pháp này cũng đang dần được áp dụng rộng rãi hơn để điều trị cho bệnh nhân ung thư.

Liệu pháp miễn dịch chống lại bệnh ung thư như thế nào?

Hệ thống miễn dịch có chức năng phát hiện và tiêu diệt các tế bào bất thường. Nó sẽ kích hoạt phản ứng miễn dịch để tấn công và loại bỏ tất cả các “vật ngoại lai” có chứa chất lạ ra khỏi cơ thể.

Do đó, hệ miễn dịch có thể ngăn ngừa hoặc hạn chế sự phát triển của các tế bào ung thư - tế bào bất thường.

Tuy nhiên, khả năng tự chống lại ung thư của hệ thống miễn dịch là có giới hạn. Nhiều người có hệ miễn dịch khỏe mạnh vẫn mắc ung thư, do:

• Hệ thống miễn dịch không coi các tế bào ung thư là vật lạ vì chúng không đủ khác biệt so với các tế bào bình thường.
• Hệ thống miễn dịch nhận ra tế bào ung thư, nhưng phản ứng miễn dịch không đủ mạnh để tiêu diệt chúng.
• Tế bào ung thư tiết ra các chất khiến hệ thống miễn dịch không thể tìm thấy và tấn công chúng.

Để khắc phục vấn đề này, các nhà nghiên cứu đã tìm ra cách giúp hệ thống miễn dịch nhận biết các tế bào ung thư cũng như tăng cường phản ứng miễn dịch để tiêu diệt chúng tốt hơn - đó chính là liệu pháp miễn dịch.

Các loại liệu pháp miễn dịch là gì?

Các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục nghiên cứu về các loại liệu pháp miễn dịch. Một số loại liệu pháp miễn dịch chính đang được sử dụng hiện nay trong điều trị ung thư bao gồm:

• Thuốc ức chế điểm kiểm soát miễn dịch: Các điểm kiểm soát là một phần bình thường của hệ thống miễn dịch để giữ cho phản ứng miễn dịch không quá mạnh. Một số loại thuốc có thể ngăn chặn các điểm kiểm soát này và cho phép tế bào miễn dịch phản ứng mạnh mẽ hơn với tế bào ung thư.
• Liệu pháp tế bào T: Các tế bào T (tế bào miễn dịch) của người bệnh sẽ được thu thập, thay đổi cấu trúc và nuôi cấy trong phòng thí nghiệm để tăng cường khả năng tự nhiên. Sau khi được đưa trở lại cơ thể người bệnh, các tế bào đã được tăng cường khả năng miễn dịch tự nhiên sẽ có thể tấn công chống lại ung thư một cách mạnh mẽ hơn.
• Kháng thể đơn dòng: Các kháng thể đơn dòng là phiên bản nhân tạo của kháng thể tự nhiên trong cơ thể, được tạo ra trong phòng thí nghiệm. Chúng được thiết kế để tấn công lên một phần cụ thể tế bào ung thư. Một số kháng thể đơn dòng đánh dấu các tế bào ung thư để hệ thống miễn dịch có thể phát hiện và tiêu diệt chúng tốt hơn.
• Vaccine ung thư: Vaccine ung thư có tác dụng chống lại ung thư bằng cách tăng cường phản ứng của hệ thống miễn dịch đối với các tế bào ung thư.

Tác dụng phụ của liệu pháp miễn dịch

So với các phương pháp điều trị ung thư khác như xạ trị hay hóa trị, tác dụng phụ của liệu pháp miễn dịch có phần nhẹ nhàng hơn.

Tác dụng phụ ở mỗi bệnh nhân sẽ khác nhau, tùy thuộc vào:

• Tình trạng sức khỏe của bệnh nhân trước khi điều trị
• Loại ung thư
• Giai đoạn ung thư
• Liều lượng và loại liệu pháp miễn dịch được sử dụng

Bệnh nhân có thể có các triệu chứng giống như khi bị cúm, đó là dấu hiệu cho thấy hệ miễn dịch đang chiến đấu chống lại ung thư:

• Sốt
• Cảm thấy ớn lạnh
• Mệt mỏi
• Chóng mặt
• Buồn nôn hoặc nôn mửa
• Đau cơ hoặc khớp
• Đau đầu
• Khó thở
• Tăng huyết áp thấp hoặc tụt huyết áp

Các tác dụng phụ khác có thể bao gồm:

• Phù
• Tim đập nhanh
• Viêm xoang, nghẹt mũi
• Tiêu chảy
• Nhiễm trùng

Một số loại liệu pháp miễn dịch có thể gây ra các phản ứng dị ứng và liên quan đến viêm nghiêm trọng hoặc gây tử vong. Tuy nhiên, những phản ứng này rất hiếm.

Nhìn chung, liệu pháp miễn dịch là một phương pháp điều trị ung thư còn khá mới hiện nay. Dù vậy, phương pháp này đã được chứng minh là có thể chữa khỏi một số loại ung thư ở giai đoạn sớm và góp phần tăng hiệu quả điều trị ung thư khi kết hợp với các phương pháp khác như xạ trị, hóa trị, phẫu thuật,...