Phân biệt dị ứng thức ăn và ngộ độc thực phẩm
Dị ứng thức ăn và ngộ độc thực phẩm là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau. Tuy nhiên, nhiều người vẫn lầm tưởng hai vấn đề này là cùng một bệnh dẫn đến việc điều trị không đúng. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin cơ bản nhất để có thể dễ dàng phân biệt, nhận biết dị ứng thức ăn và ngộ độc thực phẩm.
Khái niệm và nguyên nhân gây bệnh
Trước hết, để có thể phân biệt dị ứng thức ăn và ngộ độc thực phẩm khác nhau như thế nào, chúng ta cần hiểu được khái niệm và nguyên nhân cụ thể của hai căn bệnh này.
Dị ứng thức ăn
Dị ứng thức ăn là một phản ứng của hệ thống miễn dịch, xảy ra ngay sau khi ăn một loại thực phẩm nào đó chứa chất gây dị ứng. Thường là protein có trong các loại thực phẩm như: hải sản, đậu nành, trứng, sữa, các loại hạt, lúa mỳ,...
Hệ thống miễn dịch xác định và tiêu diệt vi khuẩn và vi rút có hại. Khi một người bị dị ứng thức ăn, hệ thống miễn dịch sẽ xác định nhầm protein thực phẩm là chất có hại. Vì vậy, cơ thể sẽ giải phóng Histamine và các hóa chất trung gian, gây ra phản ứng dị ứng.
Ngay cả một lượng nhỏ thực phẩm gây dị ứng cũng có thể gây ra các dấu hiệu và triệu chứng như vấn đề về tiêu hóa, nổi mề đay hoặc sưng cổ họng, môi lưỡi,...
Ở một số người, phản ứng dị ứng có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng hoặc thậm chí đe dọa tính mạng được gọi là sốc phản vệ.
Ngộ độc thực phẩm
Ngộ độc thực phẩm hay còn gọi là ngộ độc thức ăn. Đây là tình trạng người bệnh bị trúng độc khi ăn phải những loại thực phẩm, đồ uống bị nhiễm khuẩn, có độc,... hoặc là những loại thức ăn chứa các thành phần độc hại, nguy hiểm như: hết hạn sử dụng, chứa chất bảo quản, hương liệu, phụ gia vượt quá mức quy định cho phép.
Mức độ nặng nhẹ của ngộ độc thực phẩm còn phụ thuộc vào loại độc mà người bệnh ăn phải, nhiều hay ít, đối tượng nhiễm độc là ai,... Trường hợp nhẹ có thể khôi phục sau vài ngày. Nặng thì vài tuần cho đến vài tháng. Nếu không được cứu chữa kịp thời, có thể dẫn đến tử vong.
Triệu chứng
Xác định được triệu chứng cụ thể của dị ứng thức ăn và ngộ độc thực phẩm là yếu tố quan trọng nhất giúp mọi người phân biệt được hai căn bệnh này.
| Triệu chứng dị ứng thức ăn | Triệu chứng ngộ độc thực phẩm |
|
Các triệu chứng thường xuất hiện trong vòng vài phút ngay sau khi ăn hoặc trong khoảng 2 tiếng đồng hồ, hiếm khi muộn hơn. Một số dấu hiệu nhận biết điển hình bao gồm:
|
Các triệu chứng có thể xuất hiện trong vòng vài giờ hoặc vài tuần tùy theo nguyên nhân gây bệnh cụ thể. Một số triệu chứng ngộ độc thực phẩm thường gặp bao gồm:
|
Có khá nhiều điểm tương đồng giữa triệu chứng của hai căn bệnh này, người bệnh tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc điều trị khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Dị ứng thức ăn và ngộ độc thực phẩm được điều trị như thế nào?
Ngay khi nhận thấy cơ thể có những biểu hiện bất thường mà nghi ngờ do ăn phải một loại thực phẩm nào đó, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Dưới đây là những thông tin cơ bản về phương pháp điều trị dị ứng thức ăn và ngộ độc thực phẩm:
| Điều trị dị ứng thức ăn | Điều trị ngộ độc thực phẩm |
|
Sử dụng thuốc kháng Histamine để giảm các triệu chứng dị ứng nhẹ: ngoài da, nghẹt mũi… Corticosteroid kháng viêm nếu người bệnh bị dị ứng nghiêm trọng. Tiêm Epinephrine (ví dụ: EpiPen® hoặc Auvi-Q), một loại thuốc cấp cứu dùng trong trường hợp người bệnh gặp các triệu chứng sốc phản vệ nguy hiểm đến tính mạng. |
Điều trị bằng thuốc kháng sinh: trường hợp bệnh do vi khuẩn gây ra, người bệnh có thể được kê đơn thuốc kháng sinh. Thuốc kháng sinh thường dành cho các trường hợp ngộ độc nặng có nguy cơ biến chứng cao. Thuốc kháng ký sinh trùng: dùng trong trường hợp ngộ độc thực phẩm do nhiễm ký sinh trùng Thuốc giảm tiêu chảy, đau bụng Men vi sinh Truyền dịch |
Trên đây là một số thông tin cơ bản về dị ứng thức ăn và ngộ độc thực phẩm mà mọi người nên biết. Nếu cơ thể xuất hiện những biểu hiện khác thường do dị ứng hoặc ngộ độc thức ăn, người bệnh cần thăm khám ngay tại các cơ sở y tế uy tín để được kiểm tra và hỗ trợ kịp thời.