Rối loạn stress sau sang chấn: triệu chứng và cách điều trị
Mọi lứa tuổi có thể có rối loạn stress sau chấn thương. Với khoảng 8% dân số có rối loạn stress sau sang chấn tại một số thời gian trong cuộc sống của họ

Định nghĩa
Rối loạn stress sau sang chấn là các rối loạn phát sinh như một đáp ứng trì hoãn sau chấn thương tâm lí có tính chất đe dọa hoặc thảm họa đặc biệt, và có thể gây ra đau khổ lan tràn cho hầu hết bất cứ ai, xuất hiện từ vài tuần đến vài tháng, tối đa là dưới 6 tháng sau stress. Có thể tiến triển thuận lợi (khỏi bệnh) hoặc dao động (tái phát tăng hoặc giảm bệnh). Một số ít có thể kéo dài và để lại biến đổi nhân cách.
Yếu tố tác động
Yếu tố chấn thương tâm lí quá mạnh, tác động trực tiếp đến người bệnh như:
- Đe dọa đến tính mạng hoặc gây thương tích cho người bệnh.
- Chứng kiến các sự kiện chết chóc và vết thương đe dọa tính mạng người khác.
- Bạo lực gây chết người và tổn hại nghiêm trọng.
- Đe dọa tính mạng hoặc vết thương của một thành viên trong gia đình hoặc của một người thân.
- Đối với trẻ em, các sự kiện gây sợ hãi mãnh liệt, mất hết sự giúp đỡ, bị lạm dụng tình dục.
Các triệu chứng của rối loạn stress sau sang chấn
- Nhớ lại miễn cưỡng hoàn cảnh sang chấn lặp đi lặp lại, các giấc mơ thức hoặc giấc mơ ngủ, sống lại cơn ác mộng với sự cùn mòn cảm xúc, xa lánh mọi người, mất thích thú, né tránh hoàn cảnh gợi lại chấn thương, không đáp ứng với môi trường xung quanh.
- Tư duy chậm hoặc ứ đọng, tập trung vào tình huống gây sang chấn, đôi khi xuất hiện ý tưởng tự buộc tội, bị hại hoặc ý tưởng tự sát.
- Có thể có những cơn hoảng sợ hoặc tấn công do đột ngột nhớ lại hoặc diễn lại hoàn cảnh sang chấn.
- Cảm xúc đa cảm, mất hứng thú, có thể có các triệu chứng trầm cảm và lo âu kết hợp.
- Mất cân bằng thần kinh thực vật như tăng cảm giác hay giật mình, mất ngủ.
- Dễ sa vào nghiện rượu hoặc chất ma túy.
- Các triệu chứng sẽ bình phục dần, một số trường hợp tiến triển mạn tính qua nhiều năm và làm biến đổi nhân cách.
Nguyên nhân
- Kế thừa khuynh hướng bị bệnh tâm thần, đặc biệt là sự lo lắng và trầm cảm.
- Trải nghiệm của cuộc sống, bao gồm cả số lượng và mức độ nghiêm trọng của chấn thương đã bị nhiễm từ thời thơ ấu.
- Các khía cạnh di truyền của tính cách - thường được gọi là tính khí.
- Bộ não theo cách quy định, các hóa chất và kích thích tố cơ thể phản ứng với stress.
Yếu tố nguy cơ
- Mọi lứa tuổi có thể có rối loạn stress sau chấn thương. Tương đối phổ biến ở người lớn, với khoảng 8% dân số có rối loạn stress sau sang chấn tại một số thời gian trong cuộc sống của họ.
- Rối loạn căng thẳng hậu chấn thương tâm lý đặc biệt phổ biến trong số những người đã phục vụ trong chiến đấu.
- Phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Bởi vì phụ nữ có nguy cơ cao trải nghiệm các loại bạo lực giữa các cá nhân - chẳng hạn như bạo lực tình dục, bạo lực gia đình.
Chẩn đoán và điều trị
Chẩn đoán
- Có yếu tố stress trong thời gian khoảng 6 tháng.
- Có triệu chứng điển hình “mảnh hồi tưởng” về stress.
- Cảm xúc thờ ơ rõ rệt, tê liệt cảm xúc và né tránh các kích thích có thể khấy động hồi tưởng sang chấn.
- Các rối loạn thần kinh thực vật, rối loạn hành vi, rối loạn khí sắc đều góp phần vào chẩn đoán nhưng không phải là quan trọng nhất.
Điều trị
Điều trị rối loạn stress sau chấn thương thường bao gồm cả thuốc men và tâm lý trị liệu.
Sử dụng thuốc
Một vài loại thuốc có thể giúp các triệu chứng của rối loạn căng thẳng hậu chấn thương tâm lý tốt hơn. Thuốc chống trầm cảm có thể giúp giảm các triệu chứng của trầm cảm và lo lắng. Cũng có thể giúp cải thiện vấn đề về giấc ngủ và cải thiện sự tập trung. Thuốc chống lo âu cũng có thể cải thiện cảm giác lo lắng và căng thẳng.
Tâm lý trị liệu
- Liệu pháp nhận thức: đây là loại điều trị nói chuyện giúp nhận dạng và thay đổi suy nghĩ tự hủy hoại.
- Tiếp xúc với điều trị: kỹ thuật này, liệu pháp hành vi giúp một cách an toàn đối đầu với những điều mà thấy khó chịu hoặc gây rối.
- Mắt chuyển động: đây là loại kết hợp liệu pháp điều trị tiếp xúc với một loạt các hướng dẫn chuyển động mắt giúp xử lý những ký ức đau thương.
- Liệu pháp hành vi nhận thức: cách tiếp cận này kết hợp và hành vi liệu pháp nhận thức để giúp xác định những niềm tin không lành mạnh và hành vi thay thế chúng với tích cực.
Tất cả những phương pháp tiếp cận có thể giúp giành quyền kiểm soát sự sợ hãi và đau khổ xảy ra sau khi một sự kiện chấn thương tâm lý.
Khám và điều trị rối loạn stress sau sang chấn ở đâu
Hiện nay có một số địa chỉ điều trị các bệnh rối loạn tâm lí uy tín, trong đó có điều trị các rối loạn stress bao gồm:
- Viện sức khỏe tâm thần Quốc gia - Bệnh viện Bạch Mai
- Địa chỉ: 78, Giải Phóng, Phương Mai, Đống Đa, Hà Nội
- Điện thoại: 024. 38522087 - 024. 35765344
- Phòng khám số 1 - Bệnh viện Đại học Y Hà Nội
- Địa chỉ: Số 1 Tôn Thất Tùng - Hà Nội
- Khoa Tâm thần kinh - Bệnh viện Lão khoa Trung ương
- Địa chỉ: 1A Phương Mai, Đống Đa, Hà Nội
- Điện thoại: 0243.5764558, máy lẻ 315
Đặt khám tư vấn với bác sĩ từ xa qua Video
Bác sĩ khám tư vấn từ xa stress thông qua cuộc gọi có hình Video, bệnh nhân ở tại nhà kết nối với bác sĩ từ xa nhanh chóng, thuận tiện và hiệu quả.
Về nhóm tác giả cẩm nang
Đội ngũ xây dựng và phát triển nội dung Cẩm Nang

Thảo Hoàng
Phát triển Sản phẩm - 7 năm kinh nghiệm

Phương Nguyễn
Biên tập viên - 4 năm kinh nghiệm

Dung Phan
Sáng tạo nội dung - 2 năm kinh nghiệm

Chương Nguyễn
Sáng tạo nội dung - 6 năm kinh nghiệm
Ban cố vấn chuyên môn Y Khoa

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Mai Hồng
Bác sĩ Chuyên khoa II Chuyên ngành Nội

Bác sĩ Nguyễn Dương Nhật Thi
Bác sĩ chuyên khoa Ngoại Chấn thương, chỉnh hình

Tiến sĩ, Bác sĩ Vũ Thái Hà
Bác sĩ Chuyên khoa Da liễu
Bài viết nội dung trên Cẩm Nang được tạo ra như thế nào
- Bài viết đảm bảo 3 yếu tố cốt lõi thực tế - tin cậy – có xác thực
- Đi thực tế lấy trải nghiệm và tư liệu
- Trao đổi tham vấn với Bác sĩ, bệnh viện, phòng khám
- Tham khảo các nguồn tin cậy
- Một bài viết là một tác phẩm của tập thể
2. http://www.dieutri.vn/tamthan/4-12-2011/s1824/roi-loan-cang-thang-sau-chan-thuong-tam-ly-ptsd.htm
Nội dung trong bài chỉ mang tính tham khảo, bệnh nhân không nên tự ý điều trị mà cần phải tham khảo thêm lời khuyên của bác sĩ. Chúng tôi không chịu trách nhiệm nào do việc áp dụng các thông tin trong các bài viết gây ra.
Đội ngũ BookingCareChúng tôi rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của bạn đọc và các nhà chuyên môn về nội dung bài viết này.
Xuất bản: 25/07/2017, Cập nhật lần cuối: 20/08/2020
Bài viết liên quan
Mất ngủ, ngủ chập chờn không sâu giấc là bệnh gì? Đi khám ở đâu tốt Hà Nội?
5 Trung tâm tư vấn tâm lý tốt ở TP.HCM - Khi nào cần tư vấn tâm lý
5 địa chỉ trị liệu tâm lý uy tín tại TP.HCM
Những tác hại của mệt mỏi áp lực công việc và cách phòng tránh
5 Chuyên gia Tâm lý hôn nhân gia đình uy tín tại Hà Nội
Tìm bác sĩ Tâm lý tốt ở Hà Nội
Thông báo
Nội dung thông báo…
Danh mục cẩm nang
- Đi khám thông minh
- Cơ xương khớp
- Bệnh thần kinh
- Bệnh tim mạch
- Bệnh tiêu hóa
- Bệnh cột sống
- Tai Mũi Họng
- Bệnh dạ dày
- Cộng hưởng từ (MRI)
- Bệnh đại tràng
- Bệnh Tâm thần
- Thoát vị đĩa đệm
- Chụp PET CT
- Viêm gan
- Cao huyết áp
- Nội Soi Tiêu Hóa
- Bệnh Giấc ngủ
- Đau đầu
- Bệnh mạch vành
- Chụp CT-Scan
- Sản phụ khoa
- Viêm Mũi Xoang
- Loãng Xương
- Nhi Khoa
- Bệnh Da liễu
- Thần kinh thực vật
- Rối loạn tiền đình
- Zona thần kinh
- Trầm Cảm
- Hậu môn Trực tràng
- Trào ngược dạ dày
- Viêm đại tràng
- Gan nhiễm mỡ
- Huyết áp thấp
- Siêu âm thai
- Hen - Dị ứng - Miễn dịch
- Nam học
- Bàn Chân bẹt
- Bệnh Hô hấp
- Tai Mũi Họng Trẻ em
- Thận - Tiết niệu
- Nội tiết
- Trị Liệu - PH Chức Năng
- Chuyên khoa Mắt
- Khám Tổng quát
- Gan - Mật
- Chấn thương Chỉnh hình
- Nha khoa
- Ung bướu
- Nội thần kinh
- Ngoại thần kinh
- Vô sinh - Hiếm muộn
- Tim mạch Nhi
- Thần kinh nhi
- Tiêu hóa nhi
- Hô hấp trẻ em
- Mắt trẻ em
- Dị ứng - Miễn dịch trẻ em
- Nội tiết trẻ em
- Truyền nhiễm trẻ em
- Viêm Amidan
- Viêm V.A
- Y học cổ truyền
- Châm cứu
- Lão khoa
- Trị liệu Thần kinh Cột sống
- Lưu ý khi đi khám
- Chân dung Bác sĩ
- Bài viết TP.HCM
- Bác sĩ từ xa
- Xét nghiệm Y học
- Sức khỏe tinh thần