Rối loạn trí nhớ và nguyên nhân gây bệnh

Định nghĩa về trí nhớ

Trí nhớ là một quá trình tâm lý, phản ánh những sự vật, hiện tượng đã từng tác động vào con người. Trí nhớ là quá trình tâm lý phản ánh những kinh nghiệm, tri thức của con người bằng cách ghi nhận, bảo tồn và tái hiện lại chúng dưới dạng biểu tượng, ý niệm và ý tưởng.

Dưới góc độ hoạt động tâm lí, cấu trúc của hoạt động trí nhớ cũng bao gồm các động cơ, mục đích, phương tiện, hành động và thao tác. Trong lâm sàng, người ta quan tâm đến hiệu quả của quá trình ghi nhớ, các quá trình gìn giữ, củng cố để lưu giữ các dầu vết, các quá trình tái hiện.

Các biểu hiện của rối loạn trí nhớ

Giảm nhớ

Hay gặp giảm hiệu quả của quá trình nhớ và quá trình lưu giữ các tài liệu trong quá trình lão hóa, còn trong tổn thương não và trong những trạng thái đặc biệt như: sợ hãi, xúc động thường hay gặp giảm hiệu quả của quá trình tái hiện.

Tăng nhớ

Hiệu quá nhớ của người bệnh tăng một cách bệnh lí, cao hơn hẳn so với những người khác. Đa số những bệnh nhân này chỉ nhớ đến một loại kích thích nhất định liên quan đến những ký ức sâu sắc như điều kiện nghề nghiệp.

Mất nhớ

Trong những thời điểm, hoàn cảnh nhất định người bệnh không thể nhớ được các sự kiện xảy ra trong quá khứ. Một số loại mất nhớ sau:

• Quên ngược chiều: người bệnh không thể nhớ được cái gì đã diễn ra trước khi xảy ra sự cố.
• Quên thuận chiều: sau chấn thương sọ não, bệnh nhân bị hôn mê, khi tỉnh dậy thì bệnh nhân không thể nhớ được điều gì đã xảy ra từ sau khi tai nạn đến lúc tỉnh.
• Quên hệ thống: người bệnh không thể nhớ được một sự vật, đối tượng, một chi tiết nào đó liên quan đến sự trọn vẹn và liên tục của sự kiện cần nhớ.
• Cơn mất nhớ: xảy ra tức khắc một thông tin cần nhớ nào đó bị tan rã hoàn toàn, thường xảy ra chốc lát và sau đó trí nhớ nhanh chóng được hồi phục.

Loạn nhớ

• Nhớ sai: người bệnh tái hiện các sự kiên không chính xác về thời gian và không gian, nhớ sai trình tự các sự kiện.
• Nhớ dị biệt: là tổng hợp tất cả các ảo tưởng nhớ bằng những cảm giác sai hoặc tri giác nhầm mà người bệnh tạo ra các sự kiện nhớ có thật.

Nguyên nhân gây rối loạn trí nhớ

Do ảnh hưởng của bệnh lý tâm thần

Đó là các bệnh như rối loạn trầm cảm, rối loạn lo âu... làm giảm tập trung chú ý; biểu hiện cảm xúc ngày càng khô khan, tư duy nghèo nàn, ý chí suy giảm, hoạt động yếu đuối đi đến chỗ không thiết làm công việc gì, khả năng lao động và học tập, chú ý, trí nhớ đều giảm.

Sau chấn thương sọ não

Hậu quả của chấn thương sọ não rất khác nhau, từ hồi phục hoàn toàn đến để lại các di chứng nặng nề về thần kinh và tâm thần.

Do các bệnh nhiễm khuẩn

Các bệnh lý hay gặp là viêm não, màng não do vi khuẩn, virut, viêm màng não lao, sốt rét ác tính thể não, giang mai não, HIV/AISD...

Do nhiễm độc

Các chất độc thâm nhập vào cơ thể bằng nhiều đường khác nhau, tác động lên hệ thần kinh trung ương, gây ra tổn thương thần kinh và các rối loạn tâm thần rất đa dạng, cấp tính hoặc kéo dài.

Do nghiện rượu và thuốc phiện

Nghiện rượu làm ảnh hưởng đến hiệu suất công tác, đến sức khỏe tâm thần và thể chất, làm tổn thương đến các mối quan hệ gia đình và đời sống xã hội.

Do stress

Tình trạng stress không chỉ gây ra những tác động xấu đối với cơ thể mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đối với trí nhớ, đặc biệt là phản ứng stress cấp tính.

Động kinh

Động kinh là một bệnh mạn tính, trong cơn, người bệnh có thể có những rối loạn vận động. Những hành vi đó có tính chất tự động, không mục đích và người bệnh sau đó không nhớ những gì xảy ra.

Phòng ngừa và hạn chế rối loạn trí nhớ

Có lối sống ngăn nắp, tự chủ, điều độ, không sống buông thả, tập cho mình thói quen ngay từ khi còn trẻ đừng để não phải làm việc quá tải, nhưng cũng không được để cho não lười hoạt động. Vì nếu trí óc không làm việc gì cả sẽ mau bị suy yếu.

Luôn lạc quan yêu đời, tránh những cảm xúc, lo âu, bồn chồn, tức giận… Đồng thời phải tăng thêm các cảm xúc dương tính như vui vẻ, rộng lượng, yêu cái đẹp, cái tốt… hạn chế tối đa nỗi cô đơn trong cuộc sống.

Thường xuyên dùng các chất chống oxy hóa trong ăn uống nhất là các loại rau và trái cây, là những loại thực phẩm giàu vitamin E như giá đỗ, hành tây, giàu vitamin C như các loại quả bưởi, chanh, cam, quýt và nhiều loại rau, tỏi ta, ngô, thịt lợn, lòng đỏ trứng.

Phải uống đủ nước nhất là sáng và trưa. Cơ thể thiếu nước sẽ gây nhiều rối loạn trong đó có rối loạn ở vi tuần hoàn gây hậu quả làm giảm hoạt động của não.