Siêu âm tim thai phát hiện bệnh lý tim bẩm sinh ở đâu tốt Hà Nội
Siêu âm tim thai là sự khảo sát siêu âm cấu trúc hệ tim mạch của thai nhi. Kỹ thuật giúp chẩn đoán hầu hết các bệnh lý tim bẩm sinh ở thai nhi.
Mang thai và sinh con là điều thiêng liêng và cao quý nhất mà ông trời đã dành tặng cho người phụ nữ. Tất cả chị em phụ nữ đều mong muốn được làm mẹ và con sinh ra hoàn toàn khỏe mạnh. Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn không ít trẻ sinh ra mắc bệnh lý tim bẩm sinh. Việc phát hiện muộn hoặc can thiệp không kịp thời chính là nguyên nhân khiến trẻ sinh ra tử vong do bệnh tim ngày càng tăng.
Siêu âm tim thai là gì
Siêu âm tim thai là sự khảo sát siêu âm cấu trúc hệ tim mạch của thai nhi. Kỹ thuật này đã được nghiên cứu ứng dụng từ lâu, thường được thực hiện ở qúy II của thai kỳ, cho phép chẩn đoán hầu hết các bệnh lý tim bẩm sinh nặng cũng như nhẹ.
Chẩn đoán tim bẩm sinh trước sinh giúp tham vấn và tiên lượng trong thai kỳ cũng như sau sinh, giúp bố mẹ chuẩn bị tốt về mặt tâm lý lúc sinh.
Vai trò của siêu âm tim thai
Việc chẩn đoán sớm tim bẩm sinh từ trong thai kỳ sẽ giúp cải thiện tỷ lệ tử vong và bệnh tật, giúp xác định các dị tật phối hợp các hội chứng di truyền, tạo khả năng can thiệp điều trị kịp thời cũng như có thể chuẩn bị kế hoạch trước sinh phù hợp. Nhờ vậy làm giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Đối với các trường hợp tim bẩm sinh nặng, thai đa dị tật tiên lượng xấu có thể xét chỉ định chấm dứt thai kỳ.
Hầu như tất cả các dị tật tim bẩm sinh đều có thể được phát hiện trong thời kỳ bào thai. Hiện nay, với sự tiến bộ của y học hiện đại đã can thiệp và điều trị từ trong bào thai một số mặt bệnh tim bẩm sinh như: rối loạn nhịp tim, hẹp van động mạch chủ, hẹp van động mạch phổi, thiếu máu,… giúp thay đổi tiên lượng bệnh và cứu sống trẻ.
Tại các nước phát triển, hầu hết các bệnh tim bẩm sinh được chẩn đoán trước sinh và ngay sau sinh bằng siêu âm tim. Điều này cho thấy, siêu âm tim ngay từ thời kỳ bào thai có vai trò rất quan trọng trong việc điều trị bệnh.
Mẹ bầu khi nào cần thực hiện siêu âm tim thai
Mẹ bầu nên thực hiện siêu âm tim thai khi có một trong các yếu tố nguy cơ như:
Yếu tố từ mẹ:
- Mẹ có tim bẩm sinh: tần suất con bị tim bẩm sinh 2- 22%.
- Mẹ mắc bệnh về rối loạn chuyển hóa, bệnh tạo keo: Đái tháo đường (tăng nguy cơ gấp 3 lần),Phenylketourin (14% TBS/thai),Lupus ban đỏ, Hội chứng Sjogen…(1-6% TBS/thai).
- Tiếp xúc với chất mang nguy cơ gây quái thai: rượu, thuốc lá,
- Dùng các chất ức chế sinh tổng hợp, thuốc chống động kinh…
- Nhiễm virus: Rubella virus, Cosackie virus, Panovirus,…(trong tuần 6-8)
Con được thụ tinh ống nghiệm.
Các yếu tố nguy cơ từ thai:
- Nghi ngờ tim bẩm sinh khi siêu âm sản khoa.
- Các dị tật thai ngoài tim: Thoát vị rốn, thoát vị hoành, teo thực quản, hẹp eo động mạch chủ, một động mạch rốn, nang phổi,…
- Bất thường nhiễm sắc thể: đa thai, nghi ngờ hội chứng truyền máu song thai.
- Rối loạn nhịp tim.
- Tăng độ mờ da gáy: >3 mm tuần 10 – 12 thai kì.
Các yếu tố nguy cơ từ gia đình:
- Con hoặc thai trước có bệnh tim bẩm sinh: Nguy cơ 2% ở con kế tiếp. Nếu 2 con trước có tim bẩm sinh nguy cơ tăng lên 10% đối với con sau.
- Cha bị tim bẩm sinh.
- Bệnh sử rối loạn gen.
Thời điểm thích hợp siêu âm tim thai
Thời điểm thích hợp để thực hiện siêu âm tim thai qua thành bụng là trong khoảng 18-22 tuần thai. Sau 30 tuần thai, do tỷ lệ khối cơ thể thai và dịch ối tăng nên khó thu nhận được các hình ảnh. Có thể thấy hình ảnh tim thai từ 15-18 tuần tuy nhiên tiến hành đánh giá tim thai đầy đủ ở tuổi thai này có thể gặp khó khăn và cần làm lại siêu âm lúc thai được 18-22 tuần.
Để biết chính xác thai nhi có mắc tim bẩm sinh hay không quá trình siêu âm phải được thực hiện bởi các bác sĩ tim mạch Nhi đã được đào tạo chuyên sâu về siêu âm, giúp đánh giá tình trạng tim mạch của bào thai như nhịp tim, cấu trúc và chức năng tim.
Vì 90% những thai nhi sinh ra với bệnh tim bẩm sinh đều không hề có yếu tố nguy cơ trước đó. Vì vậy siêu âm tim thai được khuyến cáo cho tất cả các sản phụ, đặc biệt là các sản phụ thuộc nhóm nguy cơ cao.
Quy trình thực hiện siêu âm tim thai
Thai phụ cần nhịn tiểu trước khi được làm siêu âm.
Siêu âm tim thai được thực hiện trên thành bụng của bà mẹ. Một lượng gel nhỏ được bôi lên da bụng để giúp đầu dò siêu âm có thể thu được những hình ảnh chi tiết và rõ ràng nhất. Đầu dò siêu âm di chuyển nhẹ nhàng trên thành bụng của bà mẹ, không gây cảm giác đau hay khó chịu.
Thời gian thực hiện khoảng 1 giờ đồng hồ, tuỳ thuộc vào tổn thương tim mạch cũng như tư thế của thai nhi thời gian siêu âm có thể lâu hơn. Sau khi có kết quả, bác sĩ chuyên khoa tim mạch sẽ trao đổi, giải thích và tư vấn cho gia đình về tình trạng bệnh, tiên lượng và kế hoạch điều trị cho em bé trong tương lai.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp siêu âm cũng không phát hiện được tim bẩm sinh như: hẹp eo động mạch chủ, bất thường tĩnh mạch phổi, một số khuyết vách nhỏ, bất thường nhẹ ở van. Thậm chí một số các bất thường tim mạch vẫn không rõ ràng tới sau khi đứa trẻ được sinh ra. Chính vì vậy, siêu âm theo dõi lại sau khi trẻ sinh ra là cần thiết.
Siêu âm tim thai ở đâu tốt
Muốn biết thai nhi có mắc bệnh tim bẩm sinh hay không ngoài việc lựa chọn thời điểm siêu âm hợp lý, thì lựa chọn bác sĩ và địa chỉ siêu âm tim thai đóng vai trò quan trọng không kém. Được một bác sĩ siêu âm chuyên về tim mạch sẽ giúp đánh giá tổng quan về tim thai, phát hiện được những bất thường của thai trong bụng mẹ.
Siêu âm tim thai tuy là một kỹ thuật quan trọng để chẩn đoán bệnh tim bẩm sinh nhưng hiện nay rất ít cơ sở có đủ điều kiện (đội ngũ bác sĩ, trang thiết bị y tế) tiến hành thực hiện.
Tại Hà Nội, các mẹ bầu muốn tiến hành siêu âm tim thai chẩn đoán bệnh tim bẩm sinh có thể đến: Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, Bệnh viện phụ sản Trung ương, Trung tâm tim mạch - Bệnh viện nhi Trung ương, Bệnh viện Tim Hà Nội, Trung tâm tim mạch - Bệnh viện E, Viện tim mạch quốc gia.
Tóm lại: Siêu âm tim thai chính là cách để biết trẻ sinh ra có mắc tim bẩm sinh không, tật tim nặng hay nhẹ và có cần can thiệp sớm trong giai đoạn bào thai hay sơ sinh không. Các mẹ bầu, nhất là những mẹ bầu thuộc nhóm nguy cơ cao nên đến các cở sở y tế tin cậy uy tín để thực hiện siêu âm tim thai.