Thâm mụn: Nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị

Thâm mụn là một trong những tình trạng da phổ biến mà nhiều chị em gặp phải. Bài viết dưới đây sẽ mang đến cho chị em những thông tin, kiến thức cơ bản để hiểu rõ hơn về vấn đề này.

Thâm mụn rất dễ xuất hiện sau khi da bị tổn thương do mụn viêm, nhiễm trùng,... Nắm rõ được nguyên nhân, triệu chứng cũng như cách điều trị thâm mụn là yếu tố quan trọng giúp chị em phòng ngừa và điều trị thâm mụn hiệu quả.

Thâm mụn là gì?

Thâm mụn là những mảng da hoặc chấm đen tối màu hơn hẳn so với những vùng da khác. Những vết thâm này xuất hiện do mụn và chỉ hình thành sau khi nhân mụn được loại bỏ. 

Trong quá trình da tự làm lành tổn thương do mụn, da dễ bị tăng sắc tố, làm xáo trộn sự cân bằng và sản sinh nhiều Melanin - loại protein hình thành sắc tố da. Kết quả là vùng tổn thương bị đen sậm lại, tạo thành vết thâm mụn kém thẩm mỹ, làn da kém mịn màng và không đều màu.

Nguyên nhân gây thâm mụn

Thâm mụn có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau. Tuy nhiên, tình trạng thâm mụn thường xảy ra chủ yếu do chị em có những sai sót trong quá trình xử lý mụn hoặc chăm sóc sau điều trị mụn. 

Dưới đây là một số nguyên nhân gây thâm mụn phổ biến nhất:

• Lấy nhân mụn không đúng cách: chị em có thói quen nặn mụn bằng tay, cậy mụn, bóp mụn hoặc nặn mụn không đúng cách khiến da mặt bị tổn thương, vi khuẩn xâm nhập. Vết thương thường lâu lành hơn và dễ để lại vết thâm.
• Chăm sóc da mụn không đúng cách: Da mụn thường rất nhạy cảm, nếu chị em không chăm sóc cẩn thận hoặc sử dụng những loại thuốc điều trị không phù hợp, cũng có thể khiến tình trạng mụn nặng hơn, từ đó kéo theo nguy cơ cao bị thâm mụn.
• Không bảo vệ da cẩn thận: Một trong những tác nhân gây hại trực tiếp đến làn da đó là tia UV từ ánh nắng mặt trời. Tia UV kích thích sản sinh sắc tố melanin khiến vùng da xung quanh nốt mụn ngày càng trở nên sẫm màu hơn.
• Chế độ ăn uống không lành mạnh: các loại đồ ăn cay nóng, dầu mỡ và các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá,... không chỉ khiến mụn xuất hiện nhiều hơn mà những vết thâm mụn sẽ có thể xuất hiện ngay sau đó.
• Lối sống không khoa học: Người có thói quen thức khuya, ngủ không đủ giấc, thường xuyên lo âu, suy nghĩ có nguy cơ cao xuất hiện mụn và thâm mụn.
• ...

Phân biệt thâm mụn và sẹo do mụn

Nhiều người vẫn nhầm tưởng thâm mụn và sẹo do mụn là chỉ cùng một vấn đề. Tuy nhiên đây là hai khai niệm hoàn toàn khác nhau mà chị em cần lưu ý.

Trên thực tế, thâm mụn và sẹo mụn có thể dễ dàng phân biệt thông qua mắt thường với các biểu hiện như:

• Thâm mụn: là những đốm da nâu, thâm tím, thâm đỏ sậm màu,... xuất hiện trên da sau khi nhân mụn được loại bỏ. Thâm mụn thường là do tổn thương da ở tầng thượng bì, những vết thâm này thường kéo dài từ 3 tháng cho đến hơn 1 năm mới có thể biến mất.
• Sẹo mụn: là các vết lõm trên da, xuất hiện sau khi vết thương do mụn đã lành lại hẳn và thường chỉ có thể mờ đi chứ không thể biến mất hẳn. Sờ vào có thể cảm nhận được độ sần dùi trên da. Sẹo mụn thường sẽ khó hồi phục và chữa trị hơn so với thâm mụn. 

Thâm mụn có tự biến mất được không?

Những tổn thương do mụn ở tầng thượng bì nếu để lại vết thâm, có thể biến mất tự nhiên mà không cần điều trị.

Thông thường, những vết thâm mụn có thể biến mất sau khoảng từ 3 - 6 tháng. Tuy nhiên, với những vết thâm mụn nghiêm trọng hơn, thời gian da khôi phục như ban đầu có thể mất đến hơn một năm hoặc cũng có thể là không bao giờ biến mất nếu tổn thương đã ăn sâu vào tầng trung bì hoặc hạ bì. 

Các phương pháp điều trị thâm mụn

Mặc dù thâm mụn có thể tự biến mất nhưng thời gian để da tự hồi phục là rất lâu. Điều này ảnh hưởng lớn đến tình thẩm mỹ, khiến nhiều chị em tự ti cũng như đánh mất nhiều cơ hội trong cuộc sống. Chủ động điều trị thâm mụn để rút ngắn thời gian hồi phục là điều cần thiết.

Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của thâm mụn cũng như đối tượng điều trị cụ thể mà chị em có thể lựa chọn những phương pháp phù hợp.

• Trường hợp thâm mụn nhẹ: 

Chị em có thể tham khảo một vài cách điều trị thâm mụn tại nhà với những nguyên liệu tự nhiên cực kì an toàn, hiệu quả.

• Trường hợp thâm mụn lâu năm, thâm mụn nhiều, dày đặc: 

Trường hợp này nếu chị em đã áp dụng các biện pháp điều trị thông thường mà không có hiệu quả, cách tốt nhất là hãy đến các trung tâm da liễu để được tư vấn và điều trị chuyên sâu. 

Một số phương pháp điều trị thâm có thể được bác sĩ chỉ định như: điều trị bằng thuốc đường uống hoặc bôi, peel da, xóa thâm bằng laser,...

Chị em không được tự ý bôi thuốc hoặc sử dụng bất kì hình thức điều trị nào đối với làn da của mình trước khi có sự tư vấn của người có chuyên môn. Tránh trường hợp thâm mụn không được giải quyết mà mụn có thể xuất hiện lại và nhiều hơn.

Phòng ngừa thâm mụn hiệu quả

Để có thể phòng ngừa thâm mụn, cách tốt nhất là chị em nên phòng ngừa mụn, ngăn chặn mụn không cho chúng xuất hiện. Một số thói quen liên quan đến lối sống hàng ngày có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe làn da của chị em.

Dưới đây là một vài lời khuyên hữu ích từ chuyên gia giúp chị em phòng ngừa mụn cũng như phòng ngừa thâm mụn hiệu quả:

• Không tự ý nặn mụn đặc biệt là một số loại mụn viêm, mụn mủ, mụn bọc,... Nếu không xử lý đúng cách có thể khiến vết thương bị nhiễm trùng, vi khuẩn xâm nhập thậm chí lây lan sang những vùng da khác. Nguy cơ để lại thâm mụn và sẹo mụn là rất cao.
• Không tự ý bôi thuốc hoặc sử dụng các biện pháp điều trị khác khi chưa nhận được sự góp ý từ chuyên gia.
• Bảo vệ da bằng cách bôi kem chống nắng và che chắn cẩn thận khi đi ra ngoài đặc biệt là những ngày nắng.
• Hạn chế các loại thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ
• Ngủ đủ giấc, đi ngủ trước 11h khuya.
• Từ bỏ thói quen đưa tay lên sờ mặt vì tay chứa rất nhiều vi khuẩn, dễ gây mụn và các vấn đề bệnh khác.
• Giữ ẩm cho da: Da được dưỡng ẩm đúng cách sẽ giúp cho quá trình làm mờ các vết thâm mụn nhanh hơn, đồng thời giúp da khỏe mạnh, tràn đầy sức sống. Bạn nên uống nhiều nước (2 - 3 lít mỗi ngày) và kết hợp với các sản phẩm dưỡng ẩm da dịu nhẹ để giúp dữ ẩm cho làn da của bạn.
• Điều trị phải kiên trì: Điều trị thâm mụn phải trải qua một quá trình dài để làn da trở nên đều màu trở lại. Vì thế bạn phải luôn kiên trì thực hiện đúng liệu trình điều trị mụn thâm để mang lại kết quả tốt nhất.

Trên đây là một số thông tin cơ bản về thâm mụn bao gồm nguyên nhân, biểu hiện, cách điều trị và phòng ngừa cơ bản. Nếu tình trạng da của chị em cần phải can thiệp y khoa, hãy lựa chọn những cơ sở y tế đáng tin cậy để có thể được tư vấn điều trị an toàn và hiệu quả nhất.