Tổng hợp các nguyên nhân gây vô sinh thường gặp ở nữ giới

Tỷ lệ vô sinh ở nữ giới theo thống kê trên thế giới chiếm khoảng từ 8 – 15% các vợ chồng và đang có xu hướng gia tăng. Vậy nguyên nhân vô sinh ở nữ giới là gì? Cùng BookingCare tìm hiểu rõ hơn về chủ đề này qua bài viết dưới.

Nguyên nhân vô sinh thường gặp ở nữ giới

Theo Tổ chức Y tế Thế giới WHO, một cặp vợ chồng được gọi là vô sinh khi sống cùng nhau, có quan hệ tình dục bình thường trên 01 năm và không dùng các biện pháp tránh thai mà vẫn không có con. Với trường hợp người nữ lớn hơn 35 tuổi thì thời gian này được quy định là 6 tháng. Nguyên nhân vô sinh có thể do chồng hoặc do vợ hoặc do cả hai.

Theo thống kê có khoảng 30 – 40% các trường hợp vô sinh do nam giới đơn thuần, 40% do nữ giới và 10% không tìm ra nguyên nhân. 

Dưới đây là  những nguyên nhân vô sinh ở nữ giới phổ biến nhất:

Bất thường phóng noãn

Bất thường phóng noãn hay vòng kinh không phóng noãn là một trong những nguyên nhân gây vô sinh thường gặp ở nữ giới. Bình thường, chu kỳ kinh người phụ nữ được điều hòa bởi các hormone FSH và LH. Chúng thúc đẩy sự phát triển có tính trật tự của một nang noãn vượt trội. Nang này trưởng thành vào giữa chu kỳ kinh và thường phóng noãn vào khoảng ngày thứ 13 - 14. Đây là một trong những bước quan trọng của quá trình thụ tinh tạo ra phôi thai.

Có rất nhiều nguyên nhân gây rối loạn phóng noãn như bất thường hormon vùng dưới đồi – tuyến yên – buồng trứng, u tuyến yên, u buồng trứng, buồng trứng đa nang, tác dụng phụ của thuốc điều trị động kinh,…

Nguyên nhân do vòi tử cung

Thông thường, quá trình thụ tinh xảy ra ở 1/3 ngoài vòi tử cung. Sau đó phôi thai tiếp tục di chuyển trong vòi tử cung vào buồng tử cung để làm tổ nhờ vào các cơ chế như:

• Nhu động của vòi tử cung hoạt động theo một chiều từ phía loa vòi vào buồng trứng.
• Hoạt động của nhung mao niêm mạc vòi tử cung giúp loại bỏ các tinh trùng yếu.
• Luồng dịch chảy từ phía loa vòi tử cung vào buồng trứng tạo môi trường lý tưởng cho trứng và tinh trùng gặp nhau.

Vì vậy khi có các bất thường xảy ra ở vòi tử cung sẽ cản trở quá trình trứng gặp tinh trùng và sư di chuyển của phôi thai tới buồng tử cung. Điều này, dẫn tới vô sinh hoặc hiếm muộn ở người phụ nữ. Ở Việt Nam, các bệnh lý có thể gây tổn thương vòi tử cung có tỷ lệ mắc cao như:

• Viêm nhiễm đường sinh dục do các nguyên nhân vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng. Tình trạng này làm tăng tiết dịch viêm dẫn tới ứ dịch, tắc vòi trứng làm cản trở quá trình thụ thai.
• Bệnh lây qua đường tình dục như giang mai, lậu, HIV,…
• Bất thường bẩm sinh vòi tử cung như teo, hẹp vòi tử cung, tử cung một bên,…
• Bệnh lạc nội mạc tử cung ở vòi trứng là tình trạng các tế bào nội mạc phát triển lạc chỗ. Điều này làm thay đổi môi trường sinh lý và gia tăng các phản ứng viêm gây cản trở quá trình thụ thai.  
• Tiền sử phẫu thuật ở vùng chậu, vòi tử cung gây biến chứng sẹo xơ, hẹp, dày dính vòi tử cung,…

Nguyên nhân tại tử cung

Tử cung là cơ quan giữ nhiều vai trò quan trọng trong hệ thống sinh sản. Đây là nơi trứng đã thụ tinh làm tổ và phát triển. Do đó các bất thường tại tử cung có ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe sinh sản của người phụ nữ. Dưới đây là một số nguyên nhân vô sinh ở nữ giới thường gặp tại tử cung như:

• U xơ tử cung, đặc biệt là các khối u xơ lớn gây chèn ép buồng tử cung dẫn tới phôi thai không có đủ không gian để phát triển. Đồng thời u xơ tử cung lớn có thể gây ra các biến chứng như rau bong non, thai lưu,…
• Viêm dính buồng tử cung làm thay đổi môi trường sinh lý dẫn tới quá trình thụ thai bị cản trở.
• Bất thường bẩm sinh cấu trúc buồng tử cung như dị dạng tử cung hai sừng, tử cung có vách ngăn, không có tử cung.
• Bệnh lý lạc nội mạc trong cơ tử cung làm gián đoạn quá trình làm tổ của phôi thai. Đồng thời các tế bào nội mạc bị lạc chỗ làm tăng các phản ứng viêm, tác động trực tiếp lên trứng làm giảm số trứng dẫn tới vô sinh.

Nguyên nhân do cổ tử cung

Cổ tử cung là đoạn hẹp nối giữa thân tử cung và âm đạo. Nó hoạt động như một kênh vận chuyển giúp đưa tinh trùng vào sâu bên trong tử cung để tham gia quá trình thụ thai. Vì vậy khi có sự thay đổi bất thường về hình thái cũng như tính chất môi trường sinh lý tại cổ tử cung đều ảnh hưởng trực tiếp tới quá trình thai nghén.

Một số nguyên nhân gây vô sinh ở nữ giới liên quan tới bệnh lý cổ tử cung như:

• Bệnh viện cổ tử cung, ung thư cổ tử cung, hở eo tử cung,…
• Xuất hiện kháng thể kháng tinh trùng bất thường tại cổ tử cung
• Tổn thương cổ tử cung do các can thiệp thủ thuật như đốt điện, khoét chóp,…
• Bất thường kích thước cổ tử cung như cổ tử cung ngắn, cổ tử cung quá dài,…

Trên đây là những thông tin về các nguyên nhân gây vô sinh ở nữ giới thường gặp. Vô sinh không chỉ ảnh hưởng tới khả năng sinh sản mà còn ảnh hưởng tới hạnh phúc gia đình. Vì vậy, nhận biết sớm về bệnh lý và các nguyên nhân gây vô sinh giúp bạn chủ động trong việc thăm khám, điều trị và phòng ngừa. Hãy thăm khám định kỳ tại các cơ sở y tế để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất.