Tình trạng không dung nạp lactose không quá phổ biến ở trẻ em. Nhưng nếu trẻ gặp triệu chứng như đầy hơi, đau bụng, tiêu chảy sau khi uống sữa hoặc ăn và uống các sản phẩm từ sữa, bác sĩ có thể nghi ngờ trẻ gặp vấn đề không dung nạp lactose.
Một số chỉ định dưới đây bác sĩ có thể đưa ra để kiểm tra tình trạng này của trẻ. Các xét nghiệm này nhằm đo mức độ hoạt động của enzyme lactase trong cơ thể.
Xét nghiệm chẩn đoán không dung nạp lactose
Thăm khám lâm sàng
Trước hết bác sĩ sẽ khám lâm sàng cho trẻ, khai thác cẩn thận tiền sử có hỗ trợ chế độ ăn kiêng hoặc chế độ ăn không có lactose.
Đồng thời bác sĩ sẽ khai thác các biểu hiện không dung nạp lactose như tiêu chảy, đầy hơi sau khi uống sữa và ăn thực phẩm từ sữa hay có cả thêm các triệu chứng khác như phát ban, thở khò khè, hoặc các triệu chứng phản vệ khác để phân biệt với triệu chứng về dị ứng sữa.
Xét nghiệm không dung lạp lactose
Một số phép thử dưới đây có thể được chỉ định để xác định tình trạng không dung nạp lactose. Tuỳ thuộc vào độ tuổi của trẻ mà bác sĩ sẽ chỉ định loại thử nghiệm nào.
Kiểm tra khí hydro qua hơi thở
Xét nghiệm khí hydro qua hơi thở (còn được gọi là kiểm tra lactose trong hơi thở) là đo lượng hydro trong hơi thở của trẻ sau khi uống đồ uống có nhiều lactose.
Trước tiên trẻ sẽ được cho uống 50g lactose. Lactose không được tiêu hóa sẽ được vi khuẩn lên men và sinh ra khí hydro. Khí này được đo bằng máy đo hơi thở sau 2, 3 và 4 giờ sau khi uống.
Nếu trẻ không tiêu hóa hoàn toàn lactose, bài kiểm tra hơi thở hydro sẽ cho thấy lượng hydro trong hơi thở cao hơn bình thường.
Kiểm tra độ axit của phân
Thử nghiệm này thường được thực hiện ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Phép thử sẽ đo lượng axit lactic trong mẫu phân. Axit lactic tích tụ khi vi khuẩn trong ruột lên men đường lactose khó tiêu.
Nghiệm pháp dung nạp lactose
Người bệnh sẽ được dùng lactose đường uống (1,0 đến 1,5 g/kg cân nặng cơ thể). Đường huyết thanh được đo trước khi uống và tiếp theo trong khoảng thời gian 60 và 120 phút sau đó.
Bệnh nhân không dung nạp lactose bị tiêu chảy, chướng bụng và khó chịu trong vòng 20 đến 30 phút và nồng độ đường huyết của họ không tăng lên > 20 mg/dL (< 1.1 mmol/L) so với mức ở lần khám ban đầu.
Khi đã chẩn đoán được trẻ không dung nạp lactose, việc điều chỉnh chế độ ăn là rất quan trọng để đảm bảo trẻ được phát triển khoẻ mạnh. Cha mẹ cần tránh cho trẻ sử dụng hoặc sử dụng ít sữa và các thực phẩm từ sữa, tuỳ thuộc vào tình trạng không dung nạp của trẻ. Cha mẹ có thể thảo luận với bác sĩ để có chế độ phù hợp nhất cho con.
