Xuất bản: 04/09/2023 | Cập nhật lần cuối: 28/12/2023
Xuất huyết đại tràng: Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị - Ảnh: BookingCare
Cùng tìm hiểu những thông tin quan trọng xoay quanh bệnh xuất huyết đại tràng, bao gồm triệu chứng, nguyên nhân, các phương pháp chẩn đoán, cách điều trị và chăm sóc tại nhà.
Xuất huyết đại tràng là tình trạng xuất hiện máu trong phân hoặc xuất huyết từ niêm mạc đại tràng. Đây có thể là triệu chứng của nhiều bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hóa, bao gồm cả các vấn đề nghiêm trọng như bệnh viêm đại tràng, polyp đại tràng, ung thư đại tràng, viêm ruột,...
Triệu chứng của xuất huyết đại tràng
Triệu chứng của xuất huyết đại tràng có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ và nguyên nhân gây ra. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến của xuất huyết đại tràng:
Đi ngoài ra máu màu đỏ tươi: Một trong những triệu chứng chính của xuất huyết đại tràng là phát hiện máu trong phân. Máu có thể có màu đỏ tươi hoặc có thể có màu sẫm hơn nếu đã tiếp xúc với các chất khác trong đường tiêu hóa.
Máu trong phân: Máu có thể xuất hiện dưới dạng chất lỏng hoặc có thể có mặt dưới dạng đặc hoặc dính trong phân. Số lượng máu có thể từ nhẹ đến nặng, tùy thuộc vào mức độ xuất huyết.
Đau bụng: Một số người có thể trải qua đau bụng hoặc khó chịu trong vùng bụng dưới. Đau có thể là nhẹ hoặc nặng, kéo dài hoặc cơn đau cấp tính.
Thay đổi về tình trạng phân: Xuất huyết đại tràng có thể gây ra thay đổi về tình trạng phân. Có thể có tiêu chảy, táo bón hoặc thay đổi tần suất đi tiểu.
Mệt mỏi và suy nhược: Mất máu do xuất huyết đại tràng có thể gây ra mệt mỏi, suy nhược và giảm năng lượng.
Nguyên nhân gây ra xuất huyết đại tràng
Có nhiều nguyên nhân khác nhau có thể gây ra xuất huyết đại tràng, bao gồm:
Viêm nhiễm: Viêm nhiễm đại tràng, chẳng hạn như viêm ruột kết hợp hoặc viêm ruột non, có thể gây tổn thương niêm mạc đại tràng và dẫn đến xuất huyết.
Polyp đại tràng: Polyp đại tràng là sự tạo thành một khối tế bào không bình thường trên niêm mạc đại tràng. Polyp có thể gây ra xuất huyết nếu bị tổn thương hoặc nứt.
Ung thư đại tràng: Ung thư đại tràng là một dạng ung thư phát triển từ niêm mạc đại tràng. Khi ung thư phát triển, nó có thể gây tổn thương và xuất huyết từ niêm mạc đại tràng.
Bệnh viêm đại tràng: Bệnh viêm đại tràng là một bệnh lý tự miễn dịch mà niêm mạc đại tràng bị viêm nhiễm. Viêm nhiễm và tổn thương có thể dẫn đến xuất huyết.
Các bệnh lý khác: Một số bệnh lý khác như bệnh Crohn, bệnh tả và các bệnh truyền nhiễm cũng có thể gây ra xuất huyết đại tràng.
Tổn thương vật lý: Tổn thương vật lý do chấn thương hoặc phẫu thuật trên đại tràng cũng có thể gây ra xuất huyết.
Xét nghiệm chẩn đoán xuất huyết đại tràng
Để chẩn đoán xuất huyết đại tràng, bác sĩ có thể sử dụng một số xét nghiệm và phương pháp sau:
Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ thực hiện một cuộc khám lâm sàng để xem xét triệu chứng và tiếp thu thông tin về tiền sử bệnh của bạn.
Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu sẽ được thực hiện để kiểm tra mức độ mất máu và xác định các chỉ số máu như hồng cầu, hồng cầu trung tính, và hồng cầu màu.
Xét nghiệm phân: Xét nghiệm phân sẽ đánh giá có máu trong phân và xác định mức độ xuất huyết. Xét nghiệm phân có thể bao gồm xét nghiệm huyết phân ẩn (FOBT), xét nghiệm ổ cầu phân (FIT), hoặc xét nghiệm DNA phân (FIT-DNA).
Khám đường tiêu hóa: Bác sĩ có thể sử dụng các phương pháp hình ảnh như nội soi đại tràng hay siêu âm đại tràng để xem xét trực tiếp niêm mạc đại tràng và tìm hiểu nguyên nhân gây ra xuất huyết.
Xét nghiệm tế bào và sinh hóa: Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm tế bào và sinh hóa để kiểm tra các chỉ số vi khuẩn, nấm, nhiễm trùng hoặc các dấu hiệu viêm nhiễm trong niêm mạc đại tràng.
Xét nghiệm gene: Đối với những người có nguy cơ cao mắc ung thư đại tràng, có thể thực hiện xét nghiệm gene để tìm kiếm các biến thể gen có liên quan đến ung thư đại tràng.
Điều trị xuất huyết đại tràng
Điều trị xuất huyết đại tràng sẽ tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra và mức độ của xuất huyết. Dưới đây là một số phương pháp điều trị thường được sử dụng:
Thuốc: Đối với các trường hợp nhẹ, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) để giảm viêm và kiểm soát xuất huyết. Ngoài ra, thuốc kháng sinh cũng có thể được sử dụng nếu nguyên nhân là nhiễm trùng.
Nội soi đại tràng: Nếu xuất huyết là do polyp hoặc ung thư đại tràng, bác sĩ có thể thực hiện nội soi đại tràng để loại bỏ các khối u hay vết chảy máu và kiểm tra toàn bộ niêm mạc đại tràng.
Phẫu thuật: Trong một số trường hợp nghiêm trọng, phẫu thuật có thể được thực hiện để điều trị xuất huyết đại tràng. Việc loại bỏ các bất thường như polyp, khối u hay phần của đại tràng bị tổn thương có thể được thực hiện thông qua phẫu thuật.
Truyền máu: Nếu mất máu nhiều hoặc gây ra tình trạng thiếu máu nghiêm trọng, truyền máu có thể được sử dụng để khắc phục thiếu máu và cung cấp các thành phần máu cần thiết.
Chăm sóc bệnh nhân xuất huyết đại tràng tại nhà
Khi chăm sóc bệnh nhân xuất huyết đại tràng tại nhà, có một số điều quan trọng cần lưu ý:
Tuân thủ đúng liều lượng thuốc và lịch trình uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Nếu có bất kỳ tác dụng phụ hay triệu chứng không khả quan, hãy liên hệ với bác sĩ ngay lập tức.
Đảm bảo bệnh nhân tiếp tục uống đủ nước trong ngày để tránh tình trạng mất nước và duy trì đủ lượng chất lỏng trong cơ thể.
Tùy thuộc vào chỉ định của bác sĩ, hãy tuân thủ chế độ ăn uống phù hợp. Điều này có thể bao gồm tránh ăn các loại thực phẩm gây kích ứng đại tràng như thức ăn cay, gia vị mạnh, rau củ sống hay các loại thực phẩm giàu chất xơ.
Tập thể dục đều đặn, giảm căng thẳng, và tạo ra môi trường thoải mái và yên tĩnh để giảm tác động lên đại tràng.
Quan sát kỹ các triệu chứng của bệnh nhân như phân có màu đỏ, đau bụng hay bất kỳ biểu hiện xuất huyết nào khác. Nếu có bất kỳ triệu chứng không bình thường nào, hãy liên hệ với bác sĩ ngay lập tức.
Xuất huyết đại tràng có thể gây ra căng thẳng và tác động đến tinh thần của bệnh nhân. Hãy tạo môi trường thoải mái và hỗ trợ về mặt tinh thần để giúp người bệnh vượt qua giai đoạn này.
Trên đây là những thông tin quan trọng xoay quanh bệnh xuất huyết đại tràng. Nếu bạn đang gặp các triệu chứng của bệnh, hãy mau chóng thăm khám với bác sĩ Nội tiết để được thăm khám và thực hiện các xét nghiệm, điều trị phù hợp với tình trạng của bản thân, tránh những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.