Các dấu hiệu và triệu chứng của tăng tiểu cầu tiên phát chủ yếu liên quan đến tắc mạch do số lượng tiểu cầu cao gây ra sự phát triển của huyết khối (cục máu đông) trong lòng mạch. Huyết khối có thể gây tắc động mạch, cũng có thể tắc tĩnh mạch. Tắc mạch ở đâu triệu chứng biểu hiện ở đó.
Triệu chứng tăng tiểu cầu tiên phát
Cơ chế gây bệnh của tăng tiểu cầu tiên phát là sự hình thành huyết khối trong lòng mạch ở bất kì vị trí nào trên cơ thể. Huyết khối nhỏ che lấp một phần lòng mạch thì có thể gây thiếu máu thoáng qua nếu tắc động mạch hoặc sưng nề nếu tắc tĩnh mạch. Tùy vào từng vị trí bị tắc mà biểu hiện triệu chứng khác nhau:
- Tắc mạch chi: Đau, sưng và đỏ ở cánh tay hoặc chân trong huyết khối tĩnh mạch sâu hoặc lạnh chi, nhợt trong tắc động mạch
- Tắc mạch phổi: Khó thở, đau ngực và ho
- Tắc mạch máu ở tim: Đau thắt ngực, khó thở và buồn nôn
- Tắc mạch não: Nếu cục máu đông xảy ra trong các động mạch cung cấp máu cho não, nó có thể gây mất lưu lượng máu tạm thời đến một phần của não. Điều này có thể gây ra đột quỵ hoặc cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua (TIA), với các dấu hiệu và triệu chứng bao gồm:
- Đau đầu
- Chóng mặt
- Liệt hoặc tê bì ở một bên hoặc cả hai bên cơ thể
- Mắt nhìn mờ hoặc nhìn đôi
- Méo miệng, nói khó
- Ăn nuốt sặc
Ở một số ít trường hợp tăng tiểu cầu tiên phát có số lượng tiểu cầu cực cao, nhưng tiểu cầu không có chức năng, người bệnh rất dễ bị chảy máu như:
- Dễ bầm tím khi va chạm nhẹ
- Chảy máu cam, chảy máu chân răng
- Chảy máu đường tiêu hóa: nôn máu, phân đen.
- Đái máu: có máu trong nước tiểu.
Triệu chứng toàn thân của tăng tiểu cầu tiên phát
Một số dấu hiệu toàn thân liên quan đến tăng tiểu cầu tiên phát là:
- Mệt mỏi
- Đau đầu
- Giảm cân
- Sốt nhẹ
- Đổ mồ hôi về đêm
- Lách to
- Phụ nữ: Kinh nguyệt nhiều, rong kinh, cường kinh.
Các triệu chứng tăng tiểu cầu tiên phát có thể khác nhau ở mỗi người, cũng có trường hợp không biểu hiện bất kỳ triệu chứng nào của bệnh. Các cục máu đông do tăng tiểu cầu tiên phát có thể hình thành ở bất cứ đâu trong cơ thể nhưng chúng thường hình thành ở não, tay hoặc chân.