Trên thực tế, không nhiều người hiện nay hiểu đúng về vai trò cũng như cách sử dụng của các loại vitamin uống bổ sung. Điều này dẫn đến những sai lầm không đáng có, gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dùng. Vậy nên bổ sung vitamin vào thời điểm nào trong ngày? Cần lưu ý gì khi bổ sung vitamin không?
Vai trò vitamin đối với cơ thể
Vitamin là những hợp chất hữu cơ mà cơ thể không thể tự tổng hợp được, chủ yếu lấy qua nguồn thực phẩm sử dụng hàng ngày. Là chất dinh dưỡng tồn tại với một lượng nhỏ trong cơ thể, song vitamin là có vai trò vô cùng quan trọng trong duy trì sự sống và hoạt động bình thường của cơ thể.
Cụ thể về vai trò của vitamin, bao gồm:
- Là thành phần thiết yếu cấu tạo và duy trì hoạt động sống bình thường của tế bào.
- Tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.
- Tham gia vào quá trình chuyển hoá các chất trong cơ thể.
- Vitamin hoạt động như một chất xúc tác đồng hoá và biến đổi thức ăn, tạo năng lượng ATP cung cấp cho hoạt động sống của cơ thể.
- Tham gia điều hoà hoạt động của tim và hệ thần kinh.
- Có đặc tính chống oxy hóa hiệu quả, vitamin có khả năng bảo vệ tế bào khỏi các tác nhân gây nhiễm trùng từ môi trường bên ngoài như vi khuẩn, virus,...
Qua chế độ ăn hàng ngày, chúng ta hoàn toàn có thể cung cấp lượng vitamin vừa đủ hỗ trợ và duy trì hoạt động sống của cơ thể. Tuy nhiên, trong một số trường hợp điển hình, dung nạp vitamin qua thực phẩm chưa thực sự đáp ứng tốt nhu cầu của cơ thể. Bổ sung vitamin đường uống là giải pháp hữu hiệu nhất.
Thời điểm bổ sung vitamin trong ngày
Bổ sung vitamin đúng thời điểm giúp tăng khả năng hấp thu và chuyển hoá vitamin vào cơ thể. Thông thường, hầu hết các loại vitamin có thể được uống vào bất kể thời điểm nào trong ngày. Tuy nhiên, với một số loại vitamin, chúng có thể được hấp thụ tốt hơn trong những điều kiện đặc biệt.
Vitamin tan trong nước
Đúng như tên gọi, vitamin tan trong nước là những loại vitamin được hoà tan trong nước, bao gồm vitamin C và 8 loại vitamin B: vitamin B1 (thiamine), B2 (riboflavin), B3 (niacin), B5 (pantothenic acid), B6 (pyridoxine), B7 (biotin), B9 (folate), and B12 (cobalamin),...
Chúng không được lưu trữ trong cơ thể, hấp thụ nhanh và đào thải qua nước tiểu. Vì vậy, cần được bổ sung liên tục để đáp ứng tốt nhu cầu của cơ thể.
Vậy nên bổ sung vitamin vào thời điểm nào trong ngày là tốt nhất?
- Vitamin nhóm B:
- Vitamin nhóm B đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất, hệ thần kinh, mắt, cơ bắp, da, tóc và các cơ quan. Vitamin đường uống sử dụng chủ yếu là vitamin dạng tổng hợp hoặc uống từng loại vitamin nhất định.
- Bởi vì tan trong nước nên vitamin có thể hấp thụ được hoàn toàn khi uống vào bất cứ thời điểm nào. Tuy nhiên vì mọi quá trình hoạt động và chuyển hóa của con người chủ yếu diễn ra vào ban ngày do đó các chuyên gia khuyến cáo nên uống vitamin B vào buổi sáng để chúng tham gia vào quá trình chuyển hóa của cơ thể một cách tối đa.
- Vitamin C:
- Vitamin C có vai trò đặc biệt quan trọng trong quá trình tổng hợp collagen và chất dẫn truyền thần kinh. Vitamin C cũng hoạt động như một chất chống oxy hóa mạnh, hỗ trợ và duy trì hoạt động bình thường của hệ miễn dịch.
- Vitamin C có thể uống vào bất cứ thời điểm nào trong ngày, cùng hoặc không cùng thức ăn. Tuy nhiên cũng có một số khuyến cáo nên uống vitamin C cùng với thức ăn để hạn chế kích ứng đường tiêu hóa gây đau dạ dày.
- Vitamin C nên được bảo quản ở nơi thoáng mát, trong chỗ tối, tránh ánh sáng do vitamin C nhạy cảm với ánh sáng. Liều uống hàng ngày không quá 1000mg/ngày.
Vitamin tan trong dầu
Vitamin tan trong dầu là loại vitamin được hấp thụ vào cơ thể thông qua các mô mỡ cùng chất béo. Chúng bao gồm 4 loại là vitamin A, vitamin D, vitamin E và vitamin K, đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ thị lực, phát triển xương, ngăn ngừa ung thư và hỗ trợ đông máu.
Do đặc tính hấp thụ, vitamin tan trong dầu thường được khuyên sử dụng trong bữa ăn có chất béo.
- Vitamin A:
- Vitamin A có vai trò quan trọng trong bảo vệ thị lực, duy trì hệ miễn dịch ổn định và hỗ trợ chức năng sinh sản. Những người có nguy cơ cao thiếu vitamin A là những người có nhu cầu vitamin A cao hoặc giảm hấp thu như phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú, trẻ em.
- Để tối ưu quá trình hấp thu thì nên uống vitamin A cùng bữa ăn. Việc bổ sung vitamin A liều cao cần có sự chỉ định của bác sĩ vì có thể gây ngộ độc.
- Vitamin D:
- Vitamin D đóng vai trò trong duy trì và phát triển hệ xương khỏe mạnh. Đồng thời, nó cũng là một trong những nhân tố quan trọng hỗ trợ hoạt động bình thường của hệ miễn dịch cơ thể. Hầu hết các loại vitamin đều được khuyến cáo bổ sung thông qua các loại thực phẩm tuy nhiên vitamin D là loại vitamin duy nhất khuyên dùng dưới dạng thuốc bởi vì việc hấp thu vitamin D thông qua tắm nắng có thể tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây tổn thương da.
- Nên bổ sung vitamin D vào bữa ăn có chứa chất béo sẽ làm tăng khả năng hấp thu vitamin D thêm khoảng 32%. Một thông tin cần lưu ý nữa là việc hấp thu và chuyển hóa vitamin D đòi hỏi cần có đủ Magie, do đó bạn cần đảm bảo đủ lượng Magie trong cơ thể khi uống vitamin D.
- Vitamin E:
- Đây là một chất chống oxy hóa hiệu quả, giúp cơ thể tiêu diệt các gốc tự do hình thành ung thư.
- Là vitamin tan trong dầu, nên cần bổ sung vitamin E cùng bữa ăn chức chất béo. Và chúng ta có thể uống vitamin E vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày.
- Vitamin K:
- Vitamin K có vai trò đặc biệt quan trọng trong hỗ trợ đông máu. Vitamin K cùng vitamin D và canxi là bộ ba giúp xương chắc khỏe, ổn định. Đa số mọi người có thể được cung cấp đủ vitamin K với chế độ ăn thông thường nên việc bổ sung vitamin K dưới dạng thuốc chỉ được thực hiện khi có ý kiến của bác sĩ.
- Bạn có thể uống vào bất kỳ bữa ăn nào có chứa chất béo đều được.
Lưu ý khi bổ sung vitamin đường uống
Dưới đây là một số lưu ý khi bổ sung vitamin đường uống:
- Không tự ý mua và sử dụng vitamin bổ sung: Tuyệt đối không tự ý mua và sử dụng vitamin bổ sung khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ, vì sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ. Thậm chí, trong một số trường hợp đặc biệt, có thể gây ra những tình trạng rối loạn khác nhau.
- Bổ sung vitamin đúng thời điểm: Nên bổ sung vitamin vào đúng thời điểm khuyến cáo để vitamin phát huy đúng, đủ công dụng hỗ trợ sức khỏe.
- Thăm khám sức khỏe định kỳ: Nên thăm khám sức khỏe định kỳ 3 - 6 tháng/lần để biết chính xác tình trạng sức khỏe cơ thể. Từ đó, có hướng bổ sung vitamin phù hợp.
Hy vọng qua những chia sẻ về thời điểm bổ sung vitamin trên đây sẽ giúp bạn hiểu rõ, đúng hơn về vai trò cũng như biết cách uống vitamin hợp lý. Nên uống vitamin theo kê đơn và hướng dẫn của bác sĩ để tránh những rủi ro không mong muốn đến với sức khỏe.