Hen phế quản (tên gọi dân gian là hen suyễn). Đây là bệnh lý hô hấp mãn tính có thể gặp ở cả trẻ em và người lớn. Bệnh xảy ra do cơ thể phản ứng với các dị ứng nguyên, liên quan đến các yếu tố di truyền và các tác nhân từ môi trường bên ngoài.
Nguyên nhân gây ra hen phế quản
Nguyên nhân gây ra hen phế quản (hay còn gọi là hen suyễn) do sự kết hợp của các yếu tố di truyền và môi trường.
Tác nhân gây ra hen suyễn
Các tác nhân gây ra hen suyễn khác nhau giữa các người và có thể bao gồm:
- Dị ứng gây ra bởi các chất kích thích và chất gây dị ứng (allergens) như phấn hoa, vi khuẩn, nấm mốc, lông động vật hoặc các hạt phân của gián.
- Các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp.
- Hoạt động thể chất, đặc biệt là trong điều kiện khô hanh, lạnh hoặc ô nhiễm.
- Không khí lạnh có thể làm co thắt phế quản và gây ra triệu chứng hen suyễn.
- Các chất gây ô nhiễm và kích thích như khói, bụi, các hóa chất….
- Một số loại thuốc, bao gồm beta-blocker, aspirin và thuốc chống viêm không steroid như ibuprofen (Advil, Motrin IB,..) và naproxen sodium (Aleve).
- Các cảm xúc mạnh và stress có thể làm tăng nguy cơ hen suyễn.
- Các chất bảo quản và sulfit được thêm vào một số loại thực phẩm và đồ uống như tôm, trái cây khô, khoai tây chế biến, bia và rượu vang.
- Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD), cũng có thể gây ra triệu chứng hen suyễn.
Các yếu tố nguy cơ
Có một số yếu tố được cho là làm tăng nguy cơ mắc hen suyễn. Các yếu tố này bao gồm:
- Có người thân trong gia đình mắc hen suyễn, chẳng hạn như cha mẹ hoặc anh chị em, là một yếu tố di truyền quan trọng. Nếu một người có người thân trong gia đình mắc hen suyễn, nguy cơ mắc bệnh sẽ cao hơn so với những người không có tiền sử bệnh này trong gia đình.
- Mắc một bệnh dị ứng khác, như viêm da dị ứng - gây ra da đỏ, ngứa - hoặc cảm mày - gây ra sổ mũi, tắc nghẽn và ngứa mắt, cũng là một yếu tố nguy cơ.
- Thừa cân hoặc béo phì cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc hen suyễn.
- Hút thuốc và tiếp xúc với khói thuốc lá môi trường là những yếu tố nguy cơ quan trọng. Hút thuốc không chỉ làm tăng nguy cơ mắc hen suyễn mà còn làm tăng nguy cơ các bệnh phổi khác.
- Tiếp xúc với khí thải hoặc các loại ô nhiễm khác, chẳng hạn như khói bụi, cũng là một yếu tố nguy cơ.
- Tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng trong môi trường làm việc, như hóa chất sử dụng trong nông nghiệp, làm tóc và sản xuất, có thể gây ra hen suyễn nếu tiếp xúc lâu dài.
Để ngăn ngừa và điều trị hen phế quản hiệu quả, việc nhận biết và hiểu rõ nguyên nhân gây ra bệnh là rất quan trọng. Bằng cách giảm tiếp xúc với các chất gây kích ứng, duy trì một lối sống lành mạnh và thực hiện các biện pháp phòng ngừa viêm nhiễm, chúng ta có thể giảm nguy cơ mắc hen phế quản và cải thiện chất lượng cuộc sống.