Nguyên nhân gây ra phì đại tuyến tiền liệt

Phì đại tuyến tiền liệt là phổ biến ở nam giới. Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt (thuật ngữ khác: u xơ tuyến tiền liệt, phì đại lành tính tuyến tiền liệt, u phì đại lành tính tuyến tiền liệt…) là bệnh lý gặp ở nam giới lớn tuổi do tuyến tăng sinh. 

Ở tuổi 60, khoảng 50% số người mắc bệnh tuyến tiền liệt sẽ có một số dấu hiệu của bệnh phì đại tuyến tiền liệt. Ở tuổi 85, khoảng 90% sẽ có dấu hiệu của tình trạng này. Khoảng một nửa số người mắc bệnh phì đại tuyến tiền liệt sẽ xuất hiện các triệu chứng cần điều trị và được gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau

Phì đại tuyến tiền liệt là gì?

Tăng sản tuyến tiền liệt lành tính (BPH) là sự phát triển quá mức không ác tính tuyến tiền liệt bao quanh niệu đạo. Triệu chứng là biểu hiện tắc nghẽn đường ra của bàng quang - dòng tiểu yếu, tiểu ngập ngừng, tiểu nhiều lần, tiểu gấp, tiểu đêm, tiểu không hết bãi, tiểu nhỏ giọt, tiểu són, tiểu không tự chủ và bí tiểu hoàn toàn.

Phì đại tuyến tiền liệt (BPH) là tình trạng tuyến tiền liệt của bạn phát triển về kích thước. Tuyến tiền liệt của bạn là một tuyến nằm bên dưới bàng quang và phía trước trực tràng của bạn. Nó có kích thước bằng quả óc chó và bao quanh một phần niệu đạo của bạn.

Niệu đạo của bạn là một ống dẫn nước tiểu (đi tiểu) và tinh trùng (xuất tinh) ra khỏi cơ thể bạn. Nếu tuyến tiền liệt của bạn phát triển kích thước, nó có thể ngăn cản việc đi tiểu và xuất tinh qua niệu đạo.

Nguyên nhân gây ra phì đại tuyến tiền liệt

Nguyên nhân chính xác gây ra tình trạng này vẫn chưa được giải thích rõ ràng. Tuy nhiên, các nghiên cứu cho thấy có mối liên quan chặt chẽ giữa tình trạng này với tuổi tác và những thay đổi nội tiết liên quan đến tuổi bao gồm Androgen lưu hành và dihydrotestosteron.

Nguyên nhân gây ra phì đại tuyến tiền liệt hiện nay vẫn chưa được làm rõ. Nó có thể là do sự thay đổi trong sự cân bằng của hormone giới tính khi lão hóa và bất thường tinh hoàn, cụ thể như sau:

• Yếu tố lão hóa. Một giả thuyết cho rằng, khi bạn già đi, lượng testosterone trong cơ thể bạn sẽ giảm đi (testosterone thấp). Đồng thời, mức estrogen của bạn vẫn giữ nguyên. Những thay đổi hormone này có thể khiến các tế bào tuyến tiền liệt của bạn phát triển. Tuy nhiên, những người dùng bổ sung testosterone có thể phát triển hoặc làm trầm trọng thêm bệnh phì đại ti.
• Tăng hàm lượng dihydrotestosterone. Đàn ông lớn tuổi cũng có hàm lượng dihydrotestosterone (DHT) cao hơn. DHT là một dạng testosterone gọi là hormone sinh dục nam tự nhiên của cơ thể có vai trò giúp phát triển các đặc tính của nam giới khi honore này phát triển mạnh hơn, làm tăng kích thước tuyến tiền liệt của bạn. Nhiều nghiên cứu đã khẳng định, những người đàn ông không có khả năng sản xuất dihydrotestosterone sẽ không bị phì đại tuyến tiền liệt.
• Yếu tố tinh hoàn. Các yếu tố tiền căn gia đình có vấn đề về tuyến tiền liệt hoặc bất thường về tinh hoàn đều có thể làm tăng nguy cơ phì đại. Do đó, những người đàn ông đã cắt bỏ tinh hoàn khi còn bé sẽ không phát triển tình trạng phì đại tiền liệt tuyến. 
• Ngoài ra, các nghiên cứu cho thấy mắc các bệnh tiểu đường, bệnh tim và béo phì có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh phì đại tuyến tiền liệt. 

Phì đại tuyến tiền liệt có làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt không?

Nghiên cứu cho thấy rằng mắc bệnh phì đại tuyến tiền liệt không làm tăng nguy cơ phát triển ung thư tuyến tiền liệt. Tuy nhiên, ung thư tiền liệt tuyến là bệnh hay gặp ở người lớn tuổi với các triệu chứng cơ năng tương tự như phì đại tuyến tiền liệt.

Ngoài ra, cũng có nhiều triệu chứng để phân biệt như:

• Thăm trực tràng: sờ thấy tuyến tiền liệt rắn, chắc, khó di động, lồi về phía lòng trực tràng.
• Siêu âm: hình ảnh âm vang không đồng nhất, nhiều thùy múi, tăng sinh mạch,…
• Xét nghiệm có nồng độ PSA tăng cao.
• Sinh thiết là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán xác định ung thư tuyến tiền liệt.

Ung thư tuyến tiền liệt có các triệu chứng tương tự. Nếu bạn mắc bệnh phì đại tuyến tiền liệt và bạn có thể cũng đang bị ung thư tuyến tiền liệt thì 2 bệnh này sẽ khó phát hiện được cùng lúc.

Để giúp phát hiện ung thư tuyến tiền liệt ở giai đoạn đầu, mọi người mắc bệnh tuyến tiền liệt nên khám sàng lọc tuyến tiền liệt hàng năm trong độ tuổi từ 55 đến 69.

Bạn có nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt cao hơn nếu bạn là người da đen hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh này. Nếu bạn có nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt cao, bạn nên bắt đầu khám sàng lọc tuyến tiền liệt ở tuổi 40.

Bài viết chia sẻ về nguyên nhân gây ra phì đại tuyến tiền liệt, hy vọng đã cung cấp được những thông tin hữu ích cho bạn để phòng ngừa và điều trị phì đại tuyến tiền liệt.