Tiểu cầu tham gia vào cơ chế hình thành huyết khối. Điều trị tăng tiểu cầu tiên phát là kiểm soát hình thành huyết khối và giảm số lượng tiểu cầu. Đây là biện pháp điều trị duy trì cả đời nên cần được theo dõi sát và thăm khám định kỳ để đánh giá hiệu quả của điều trị bệnh.
Điều trị tăng tiểu cầu tiên phát bằng thuốc
Aspirin - Thuốc chống đông máu trong tăng tiểu cầu tiên phát
Đối với các triệu chứng nhẹ, nhức đầu, thiếu máu cục bộ nhẹ ở ngón, đỏ đau đầu chi, ở những người nguy cơ thấp > 60 tuổi và không có đột biến Jak2, có chỉ định uống aspirin liều 81mg uống 1 lần/ngày, nhưng có thể dùng liều cao hơn theo chỉ định của bác sĩ. Đối với triệu chứng nặng có thể sử dụng kết hợp với thuốc giảm tiểu cầu.
Những bệnh nhân không có triệu chứng nhưng có thói quen sử dụng thuốc lá hoặc tiền sử mắc bệnh tim mạch hoặc có các yếu tố nguy cơ tim mạch cũng được điều trị bằng aspirin.
Thuốc dùng để giảm tiểu cầu trong tăng tiểu cầu tiên phát
Thuốc điều trị hạ tiểu cầu bao gồm: anagrelide, interferon alfa-2b, và hydroxyurea.
- Hydroxyurea:
- Thường được coi là loại thuốc được lựa chọn để sử dụng trong ngắn hạn và gây độc cho tủy khi sử dụng lâu dài. Khởi liều điều trị của thuốc từ 500 đến 1000 mg uống 1 lần/ngày.
- Người bệnh cần được theo dõi số lượng tiểu cầu hằng tuần để xét giảm liều thuốc. Việc ngừng hydroxyurea quá nhanh có thể dẫn đến sự hồi phục nhanh chóng số lượng tiểu cầu.
- Anagrelide: nên thận trọng sử dụng cho người bệnh lớn tuổi vì tác dụng của thuốc đối với hệ tim mạch (ví dụ như đánh trống ngực, loạn nhịp tim) và suy thận (ví dụ như phù).
- Interferon alfa-2b: liệu pháp an toàn nhất cho chứng đau nửa đầu khi các loại thuốc trị đau nửa đầu chuyên dụng không có hiệu quả.
Anagrelide và hydroxyurea có khả năng đi qua hàng rào máu nhau thai nên không được sử dụng khi đang mang thai. Thay vào đó, Interferon alfa-2b được chỉ định cho phụ nữ mang thai.
Điều trị tăng tiểu cầu tiên phát không dùng thuốc
Gạn tách tiểu cầu
Gạn tách tiểu cầu thường được chỉ định trong những trường hợp cấp tính, ở những trường hợp xuất huyết trầm trọng hoặc huyết khối tái diễn hoặc trước khi phẫu thuật hoặc tiểu cầu không giảm khi dùng thuốc đơn thuần, với mục đích để giảm tiểu cầu ngay lập tức.
Tuy nhiên, gạn tách tiểu chỉ có tác dụng tạm thời, số lượng tiểu cầu sẽ hồi phục nhanh chóng.
Ghép tế bào gốc
Ghép tế bào gốc hiếm khi được sử dụng trong tăng tiểu cầu tiên phát nhưng có thể có hiệu quả nếu bệnh có sự chuyển đổi sang bệnh bạch cầu cấp tính.
Lưu ý trong quá trình điều trị tăng tiểu cầu tiên phát
Điều trị tăng tiểu cầu tiên phát không nên được áp dụng để giảm số lượng tiểu cầu ở những trường hợp có chẩn đoán bệnh nhưng không triệu chứng lâm sàng tránh bị biến chứng hạ tiểu cầu.
Người bị tăng tiểu cầu tiên phát cần tuân thủ chế độ điều trị, theo dõi điều trị bởi bác sĩ chuyên khoa và chăm sóc sức khỏe lành mạnh. Tùy mỗi cơ thể mà đáp ứng với phác đồ điều trị khác nhau.
