Tiêm kích trứng và những điều bạn cần biết

Tiêm kích trứng là một phương pháp hỗ trợ sinh sản thúc đẩy sự tăng trưởng và phát triển trứng trong quá trình sản xuất trứng. 

Việc kích thích để tăng số lượng sản phẩm trứng sản xuất trong một chu kỳ, tăng cơ hội thụ tinh và mang lại khả năng thụ tinh thành công hơn cho các cặp vợ chồng đang gặp khó khăn trong công việc mang thai.

Quá trình rụng trứng ở nữ giới

Quá trình rụng trứng là quá trình mà trứng của người phụ nữ được giải phóng từ buồng trứng để di chuyển vào tử cung và chuẩn bị cho việc thụ tinh. Dưới đây là sơ lược về quá trình rụng trứng ở người phụ nữ:

• Kích thích hormone: Chu kỳ rụng trứng thường diễn ra giữa chu kỳ kinh nguyệt, khoảng giữa chu kỳ. Trong giai đoạn này, tăng sự sản xuất của hormone estrogen từ buồng trứng và tử cung, kích thích sự phát triển của niêm mạc tử cung.
• Sự phát triển của trứng: Dưới tác động của estrogen, Trứng nằm trong buồng trứng sẽ phát triển và trở nên trưởng thành (đủ lớn để có thể thụ tinh). 
• Tăng sản xuất LH: Khi mức estrogen đạt đến một mức cao, nó kích thích sự sản xuất của hormone LH. Sự gia tăng đột ngột của LH thường được biết đến là "đỉnh LH."
• Quá trình rụng trứng: "Đỉnh LH" kích thích sự rụng trứng. Trứng rụng từ buồng trứng và được chuyển vào ống dẫn trứng. Quá trình này xảy ra khoảng 24-36 giờ sau khi LH đạt đỉnh.
• Tăng nồng độ progesterone: Sau khi trứng đã rụng sẽ  sản xuất progesterone. Progesterone chuẩn bị niêm mạc tử cung để nếu có thụ tinh, nó có thể bám vào và phát triển.
• Nếu không có thụ tinh: Nếu không có thụ tinh xảy ra, mức estrogen và progesterone giảm xuống.

Quá trình rụng trứng là quan trọng để duy trì khả năng sinh sản ở người phụ nữ, và nó liên quan mật thiết đến chu kỳ kinh nguyệt và khả năng thụ tinh.

Thuốc kích trứng là gì?

Thuốc kích trứng là thuốc nội tiết giúp kích thích tăng nội tiết tố ở phụ nữ. giúp noãn phát triển đến trưởng thành, chín và sau đó rụng. Thuốc kích trứng có hai dạng là dạng uống và dạng tiêm, tùy vào từng trường hợp mà bác sĩ chỉ định.

Việc sử dụng thuốc nội tiết để kích trứng phải phù hợp chỉ định và được theo dõi sát bởi bác sĩ có kinh nghiệm. Nhằm đảm bảo thu được số lượng noãn phù hợp đồng thời không để xảy ra các tai biến, biến chứng khi dùng thuốc. Đặc biệt là quá kích buồng trứng và đa thai.

Tại sao phải sử dụng thuốc kích trứng?

Khi giao hợp, noãn nếu gặp được tinh trùng sẽ hình thành phôi thai. Trong một chu kỳ kinh nguyệt, khả năng một phôi làm tổ và phát triển tiếp tục chỉ khoảng 5% đến 20%, tùy theo độ tuổi của người phụ nữ. Do đó để có thể tăng tỷ lệ thành công trong điều trị hiếm muộn đòi hỏi phải thu hoạch được nhiều nang noãn hơn.  

Ngoài ra rối loạn rụng trứng có thể được xác định ở 18 đến 25% các cặp vợ chồng bị vô sinh. Hầu hết những phụ nữ này đều mắc chứng thiểu kinh, được định nghĩa tùy tiện là kinh nguyệt xảy ra trong khoảng thời gian từ 35 ngày đến sáu tháng. Mặc dù đôi khi sự rụng trứng có thể xảy ra nhưng việc thụ thai tự nhiên khó có thể xảy ra.

Sử dụng thuốc kích trứng nhằm tăng khả năng thành công khi điều trị vô sinh hiếm muộn với mục đích làm tăng nội tiết tố trong cơ thể kích thích nhiều nang noãn trưởng thành, tăng khả năng rụng trứng ở nhóm bệnh nhân rối loạn rụng trứng giúp tăng khả năng tinh trùng gặp trứng, tỷ lệ phôi thai hình thành cũng tăng lên.

Thời điểm tiêm thuốc kích trứng

Thuốc kích trứng thường được sử dụng vào ngày thứ 2 hoặc ngày 3 chu kỳ kinh nguyệt. Bên cạnh đó hiện nay việc kích trứng đã có nhiều phác đồ điều trị mới mà vẫn đảm bảo tỷ lệ thành công cao, phù hợp cho từng nhóm bệnh nhân điều trị. Vì thế bạn có thể được kích thích buồng trứng ở bất kỳ ngày nào của chu kỳ kinh nguyệt.

Dựa vào mục đích điều trị (thụ tinh trong ống nghiệm, thụ tinh nhân tạo, hay giao hợp tự nhiên), tình trạng sức khỏe, bệnh lý, độ tuổi… mà bác sĩ sẽ chọn một phác đồ điều trị riêng cho mỗi người.

Do đó để quá trình điều trị đạt tỷ lệ thành công cao, bạn cần dùng thuốc theo đúng chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ. Không tự ý sử dụng hoặc lạm dụng thuốc kích trứng gây tác hại xấu cho sức khỏe.

Quá trình tiêm thuốc kích trứng

Sau khi bạn được xét nghiệm và đánh giá đủ điều kiện kích trứng, bạn sẽ được bác sĩ chỉ định sử dụng thuốc kích trứng theo từng phác đồ phù hợp. Thời gian tiêm thuốc và loại thuốc sẽ thay đổi theo từng bệnh nhân và phác đồ điều trị. 

Tuy nhiên, thời gian tiêm thuốc kích trứng thường kéo dài khoảng 10 – 12 ngày và được cố định tiêm tại một thời điểm trong ngày. Trong thời gian kích trứng, bạn sẽ được hẹn 2 đến 3 lần thăm khám siêu âm, xét nghiệm, để bác sĩ theo dõi sự phát triển của các nang trứng và điều chỉnh thuốc cho phù hợp.

Tiêm thuốc kích trứng có thể thực hiện tại nhà mà không nhất thiết phải tới cơ sở y tế. Vì vậy rất thuận lợi cho những bệnh nhân được chỉ định tiêm.

Khi số lượng nang trứng trưởng thành đạt kích thước yêu cầu, bạn sẽ được tiêm thuốc rụng trứng cách thời điểm lấy trứng khoảng 36 – 40 giờ.  Sau đó bạn sẽ được thông báo để quan hệ tự nhiên hoặc tiến hành thụ tinh nhân tạo hay tiến hành thủ thuật chọc trứng chuẩn bị cho quá trình thụ tinh trong ống nghiệm.

Những lưu ý sau tiêm thuốc kích trứng

Sau khi tiêm thuốc kích trứng, nhiều phụ nữ có thể trải qua các phản ứng và tình trạng khác nhau, tùy thuộc vào cơ địa của từng người và loại thuốc được sử dụng. Các phản ứng có thể gặp sau khi tiêm như:

• Nổi mẩn tại vị trí tiêm: cần phải theo dõi nếu có dị ứng báo ngay bác sĩ điều trị kịp thời xử trí.
• Căng tức vùng ngực: Nồng độ nội tiết tố Estrogen tăng lên trong cơ thể. Tình trạng này sẽ từ từ biến mất khi kết thúc quá trình điều trị.

• Đau tại vị trí tiêm khi tiêm thuốc kích trứng.
• Tăng tiết dịch âm đạo: Dịch tiết thường là dịch nhầy, trong, không mùi, không ngứa (Nếu dịch xanh hoặc vàng, có mùi, ngứa,.. cần tới ngay cơ sở y tế vì có thể gặp tình trạng nhiễm khuẩn).
• Bụng hơi to và căng tức hơn so với bình thường: Điều này thường gặp do hai buồng trứng có nhiều nang noãn phát triển

Sau khi tiêm thuốc kích trứng các chị em phụ nữ cần lưu ý:

• Chế độ sinh hoạt, nghỉ ngơi sau tiêm: Sau khi tiến hành tiêm kích trứng, chị em vẫn có thể đi làm và sinh hoạt bình thường nhưng phải đi lại nhẹ nhàng, cẩn trọng, không làm việc quá mức. 
• Trong sinh hoạt vợ chồng, cần tránh quan hệ tình dục mạnh, hay tần suất quan hệ quá nhiều để giảm thiểu rủi ro đến buồng trứng như vỡ nang buồng trứng, xoắn buồng trứng,..

• Chế độ dinh dưỡng: Chị em lưu ý nên uống đủ nước mỗi ngày, xây dựng thực đơn đa dạng các loại rau củ quả, trái cây, lựa chọn nguồn đạm từ cá, dầu thực vật và, các loại hạt. 
• Lưu ý người bệnh cần hạn chế sử dụng chất béo có nguồn gốc từ động vật, đồ ăn nhanh, các thực phẩm chiên rán, nhiều dầu mỡ,..Đặc biệt, thuốc lá, rượu, bia, trà, cà phê.. đều có thể ảnh hưởng đến quá trình tiêm kích trứng.

• Điều quan trọng để lưu ý là mỗi phụ nữ có phản ứng khác nhau khi tiêm. Một số phụ nữ có thể trải qua tình trạng buồn nôn, choáng và rối loạn cảm xúc, trong khi những người khác có thể không có bất kỳ triệu chứng nào.

  Sau quá trình điều trị, phụ nữ nên nghỉ ngơi hợp lý và duy trì lối sống lành mạnh để tối ưu hóa khả năng thụ tinh và phát triển trong quá trình IVF.

  Tiêm kích thích là một phần quan trọng của quá trình IVF và đã giúp nhiều vợ chồng đạt được ước mơ có con. Quá trình này có thể kích thích sự phát triển và sinh sản noãn của phụ nữ, tạo điều kiện cho quá trình thụ tinh. Tuy nhiên, quá trình này cũng yêu cầu chuẩn bị và chăm sóc phù hợp để đảm bảo hiệu quả và an toàn tốt nhất. Hãy tới ngay cơ sở y tế có chuyên môn và uy tín để thực hiện nhằm hạn chế tối đa những phản ứng không mong muốn xảy ra.