Tiền mãn kinh và Mãn kinh: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Nhắc đến tiền mãn kinh và mãn kinh, nhiều chị em còn băn khoăn không biết 2 giai đoạn này có đặc điểm và sự khác biệt như thế nào. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho chị em những thông tin hữu ích từ khái niệm, nguyên nhân, triệu chứng cho đến cách điều trị và đề cập đến một số vấn đề cơ bản khác.

Phân biệt tiền mãn kinh và mãn kinh

Tiền mãn kinh và mãn kinh là những giai đoạn tất yếu, tự nhiên sẽ xảy ra khi phụ nữ bước vào độ tuổi bốn mươi và năm mươi, gần cuối giai đoạn được coi là có khả năng sinh sản.

Tiền mãn kinh

Tiền mãn kinh là giai đoạn chuyển tiếp trước khi người phụ nữ thực sự bước vào thời kỳ mãn kinh. Trong giai đoạn này, lượng hormone do buồng trứng sản xuất sẽ bắt đầu giảm cho đến khi dừng lại. Điều này cũng có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt của nữ giới.

Giai đoạn tiền mãn kinh ở phụ nữ trung bình kéo dài 4 năm. Tuy nhiên, con số này không hoàn toàn chính xác vì một số người chỉ kéo dài vài tháng nhưng cũng có trường hợp lên đến cả chục năm.

Mãn kinh

Mãn kinh là tình trạng chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ ngừng hoàn toàn trong 12 tháng liên tiếp. Điều này xảy ra do sự sụt giảm nồng độ hormone estrogen. Đó là một phần bình thường trong quá trình lão hóa của phụ nữ và độ tuổi mãn kinh trung bình là (khoảng) 51 tuổi.

Nguyên nhân gây tiền mãn kinh, mãn kinh

Tiền mãn kinh và mãn kinh xảy ra lần lượt theo trình tự tự nhiên. Nguyên nhân chính là do sự suy giảm hệ trục trong cơ thể người phụ nữ có ảnh hưởng từ não tới tuyến yên và buồng trứng.

Sự suy giảm này ảnh hưởng đến các hormon nội tiết tố, đặc biệt là Estrogen, Progesterone, Testosterone - là nguyên nhân chính gây nên tiền mãn kinh ở phụ nữ.

Ngoài ra, một số yếu tố sau làm tăng nguy cơ tiền mãn kinh như:

• Gia đình có mẹ hoặc chị gái  bị mãn kinh sớm.
• Phụ nữ có tiền sử đã cắt bỏ tử cung, một phần buồng trứng hoặc toàn bộ buồng trứng.
• Đối với những người phụ nữ có tiền sử có điều trị ung thư có sử dụng hóa trị và xạ trị trong quá trình điều trị.
• Mắc các bệnh lý  như rối loạn chuyển hóa (mỡ máu, tiểu đường…), rối loạn hệ miễn dịch,… 
• Tiền sử nghiện rượu, thuốc lá, chất kích thích,... có chế độ ăn uống không lành mạnh.

Xét nghiệm chẩn đoán tiền mãn kinh - mãn kinh

Để nhận định phụ nữ có bước vào thời kỳ mãn kinh hay chưa, bác sĩ sẽ thăm khám và xem xét trên nhiều phương diện gồm tuổi tác, lịch sử chu kỳ kinh, những triệu chứng gặp phải hoặc những thay đổi trên cơ thể người phụ nữ.

Trong một số trường hợp phải phân tích chuyên sâu, để tăng kết quả chẩn đoán bác sĩ có thể chỉ định phụ nữ tham gia một số xét nghiệm như:

• Định lượng nội tiết buồng trứng và tuyến yên.
• Hormone kích thích tuyến giáp (TSH).

Thông thường, các kiểm tra xét nghiệm hormone được chỉ định trong tình huống có phẫu thuật cắt bỏ tử cung và buồng trứng để chẩn đoán mãn kinh sớm, không được chỉ định trong tình huống do sinh lý thông thường.

Các triệu chứng thường gặp ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

Điều trị tiền mãn kinh - mãn kinh

Như đã đề cập ở trên, tiền mãn kinh và mãn kinh là những giai đoạn tất yếu không thể tránh khỏi trong chu kỳ sống của chị em phụ nữ.

Những biện pháp điều trị không thể khiến chị em khôi phục buồng trứng như ban đầu mà chỉ có tác dụng giúp giảm thiểu tối đa những ảnh hưởng mà giai đoạn này gây ra cho sức khỏe. Duy trì trạng thái cơ thể ở mức ổn định và kéo dài thời gian lão hóa nhiều nhất có thể.

Tùy thuộc vào nguyên nhân cũng như tình trạng của mỗi người mà bác sĩ sẽ chỉ định những phương pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là một số phương pháp điều trị tiền mãn kinh và mãn kinh phổ biến nhất:

• Thuốc chống trầm cảm: Những loại thuốc này giúp cải thiện tâm trạng thất thường hoặc chị em mắc chứng trầm cảm khi bước sang giai đoạn tiền mãn kinh, mãn kinh.
• Gabapentin (Neurontin®): Thuốc này là thuốc điều trị động kinh cũng làm giảm các cơn bốc hỏa ở một số phụ nữ.
• Kem bôi âm đạo: Nhà cung cấp dịch vụ của bạn có thể cho bạn biết về các lựa chọn theo toa và không kê đơn. Điều trị có thể làm giảm cơn đau liên quan đến tình dục và giảm khô âm đạo.
• Liệu pháp hormone. Nếu chị em lựa chọn phương pháp điều trị này để giảm bớt các triệu chứng tiền mãn kinh hoặc mãn kinh, bác sĩ có thể tư vấn kỹ hơn và cần chị em cân nhắc. Đó là vì estrogen và hormone có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc các vấn đề về tim và một số loại ung thư vú. Sẽ có nhiều đường dùng khác nhau: dạng kem, gel, miếng dán hoặc thuốc uống. Hãy hỏi ý kiến Bác sĩ trước khi quyết định sẽ dùng sản phẩm nào nhé. 

Tiền mãn kinh, mãn kinh có thể gây ra biến chứng gì?

Bên cạnh những triệu chứng gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, chị em bước vào thời kỳ tiền mãn kinh, mãn kinh còn có rủi ro mắc các bệnh phức tạp khác:

• Bệnh tim mạch, đột quỵ
• Tăng cân mất kiểm soát
• Loãng xương, đau nhức xương khớp
• Suy giảm thị lực
• Nhiễm trùng đường tiết niệu

Sống chung an toàn với tiền mãn kinh, mãn kinh