Thiếu máu có thể do rất nhiều nguyên nhân, nguyên nhân thường gặp và phổ biến nhất gây thiếu máu là do thiếu sắt. Ngoài ra thiếu máu có thể là do mất quá nhiều máu, tan máu hay có các vấn đề bất thường về sinh máu. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu kĩ hơn những nguyên nhân này ngay sau đây.
Thiếu máu do mất máu
Mất máu cấp tính hay mạn tính đều có thể khiến cơ thể bị mất đi một lượng máu rất lớn, dẫn đến thiếu hụt máu cho các hoạt động, chức năng bình thường của các hệ cơ quan.
Các nguyên nhân gây mất máu quá nhiều có thể kể đến như:
- Xuất huyết tiêu hóa: chảy máu dạ dày, ruột,...
- Bệnh trĩ
- Mất máu nhiều trong chu kỳ kinh nguyệt
- Đái máu
- Khoảng cách giữa các lần hiến máu gần nhau
- Sau các cuộc phẫu thuật lớn
- Băng huyết khi sinh
- Chấn thương
Thiếu máu do tan máu
Thiếu máu tan máu xảy ra khi có bất thường tại hồng cầu hoặc nguyên nhân từ bên ngoài dẫn đến hồng cầu bị phá hủy sớm hơn và rút ngắn vòng đời so với chu kỳ bình thường (khoảng 120 ngày).
Các khiếm khuyết trên màng tế bào hồng cầu, rối loạn cấu trúc huyết sắc tố hay bất thường ở chuyển hóa tế bào có thể gây nên tình trạng tan máu. Nguyên nhân thường gặp là do các bệnh lý di truyền:
- Thiếu G6PD
- Thalassemia (Tan máu bẩm sinh)
- Bệnh hồng cầu hình liềm
Các nguyên nhân khác bên ngoài gây tan máu bao gồm:
- Sử dụng một số loại thuốc
- Nhiễm trùng
- Sốt rét
- Nhiễm độc chì, đồng
- Cường lách
- Tan máu miễn dịch
Thiếu máu do giảm hoặc rối loạn sinh máu
Thiếu máu có thể do các nguyên nhân bệnh lý dẫn đến tủy xương giảm sinh hoặc bị rối loạn chức năng sản sinh tế bào máu:
- Suy tủy xương
- Rối loạn sinh tủy
- Bệnh máu ác tính
Ngoài ra, nguyên nhân thiếu máu thường gặp nhất gây thiếu máu là do thiếu các yếu tố tạo máu như:
- Erythropoietin
- Acid amin
- Acid folic
- Vitamin B12
- Sắt
Điều này thường xảy ra do chế độ dinh dưỡng kém, không đa dạng thực phẩm trong các bữa ăn, dẫn đến cơ thể không được cung cấp đủ nguyên liệu tạo máu. Tuy nhiên, nó cũng có thể do một số bệnh lý khác của cơ thể như thiếu sắt do bệnh trĩ, u xơ tử cung, giun móc,... hay thiếu acid folic và vitamin B12 do cắt đoạn dạ dày, tổn thương gan do rượu,...
Nhìn chung, nguyên nhân gây thiếu máu rất đa dạng, có những nguyên nhân chúng ta có thể phòng ngừa được như thiếu máu thiếu sắt do ăn uống kém và cũng có những nguyên nhân thiếu máu do bệnh lý không thể phòng tránh được.
Điều quan trọng là chúng ta cần chú ý đến sức khỏe bản thân, khám sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện ra những vấn đề bất thường trong đó có thiếu máu để điều trị kịp thời.
