10 triệu chứng và cách tự đánh giá bệnh trầm cảm

Ước tính có khoảng trên 3 triệu người Việt Nam chúng ta gặp các vấn đề về trầm cảm. Vì vậy, trầm cảm là vấn đề nhận được sự quan tâm ngày càng cao của người dân, cộng đồng xã hội và những nhà chuyên môn trong lĩnh vực y tế.

Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Hữu Lợi sẽ cung cấp và chia sẻ thêm các thông tin trong nội dung bài viết dưới đây để bạn đọc tham khảo.

Theo các chuyên gia sức khỏe tâm thần, trầm cảm ngày nay là một vấn đề sức khỏe tâm thần của thời đại. Trầm cảm có xu hướng ngày càng tăng lên trên thế giới, đặc biệt là trong và hậu đại dịch Covid-19 vừa qua.

Trầm cảm là gì?

Mọi người đều thấy buồn vào một lúc nào đó trong cuộc đời mình. Thực tế, những cảm xúc buồn hay chán nản thoáng qua là hoàn toàn bình thường, đặc biệt là vào những thời điểm khó khăn.

Tuy nhiên, những người nào mà không thể thoát ra khỏi những cảm xúc này trong khoảng thời gian 2 tuần hoặc hơn thì có thể bị trầm cảm. 

Trầm cảm là một rối loạn khí sắc thường gặp trong các rối loạn tâm thần. Nó là một tình trạng buồn chán, giảm hứng thú quá mức và kéo dài, từ đó ảnh hưởng đến các hoạt động trong cuộc sống như công việc/học tập, gia đình và xã hội. Là rối loạn tâm thần có thể điều trị được.

Trong suốt một đời người tỉ lệ mắc bệnh trầm cảm ở phụ nữ là 1/4 và ở nam giới là 1/10. Tỉ lệ chung là 15%. Trầm cảm cũng có thể khởi phát ở trẻ em và người lớn tuổi. Bạn nên đi khám tại bệnh viện, phòng khám trầm cảm uy tín để được các bác sĩ chẩn đoán và tư vấn điều trị cho mình.

Biểu hiện của trầm cảm

Để biết chính xác mình có bị trầm cảm không, bạn cần thăm khám với bác sĩ chuyên khoa Tâm thần. Hoặc tư vấn online với bác sĩ nếu chưa đi khám được. Ngoài ra, bạn có thể tự làm các bài test tâm lý và chấm điểm mức độ trầm cảm. 

Biểu hiện và mức độ trầm cảm ở từng người bệnh sẽ khác nhau, nhưng thông thường sẽ chia thành các nhóm triệu chứng: Cảm xúc, Tư duy, Cơ thể và Hành vi.

Cảm xúc

• Khí sắc giảm: Nét mặt buồn bã, nhiều khi không phản ứng với các khích thích bên ngoài.
• Cảm thấy buồn rầu, chán nản.
• Mất hứng thú trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt các hứng thú vốn có trước đây đều bị giảm hoặc mất.
• Khóc lóc nhiều hoặc không có thể khóc.
• Cảm thấy cô đơn mặc dù có nhiều người xung quanh

Tư duy

• Mất tự tin vào bản thân: bệnh nhân thường đánh giá thấp bản thân, cho rằng bản thân không làm được điều gì tốt đẹp hoặc không hoàn thành được nhiệm vụ được giao.
• Cảm thấy tội lỗi, trường hợp nặng có các hoang tưởng tự buộc tội.
• Có những suy nghĩ bi quan, tiêu cực về bản thân, những người xung quanh và thế giới. Đặc biệt bệnh nhân luôn bi quan về tương lai, không thấy được đường đi cho bản thân.
• Có cảm giác vô vọng
• Nếu nặng có thể có các ý tưởng tự sát, tự hủy hoại bản thân.

Hành vi

• Chậm chạp, cảm giác khó khăn ngay khi làm các công việc đơn giản.
• Ăn uống kém: giảm sự ngon miệng, không thấy cảm giác đói hoặc không có nhu cầu ăn uống. Có trường hợp lại xuất hiện ăn uống vô độ.
• Rối loạn giấc ngủ, đa số là mất ngủ, thường thức giấc nhiều lần hoặc dậy sớm, cũng có trường hợp ngủ li bì.
• Không làm được các công việc bình thường như trước đây.
• Giảm khả năng tập trung, ngay cả việc đơn giản bệnh nhân cũng không có khả năng chú ý, tập trung được.
• Trường hợp nặng có hành vi tự sát hoặc gây tổn thương cho chính mình.

Cơ thể

• Đau đầu, đau nhức trong cơ thể, dù không hề có tổn thương hay mắc bệnh gì.
• Dễ mệt mỏi: dù chỉ làm công việc đơn giản nhưng bệnh nhân vẫn có cảm giác mệt mỏi. Mệt mỏi toàn thân, đặc biệt vào buổi sáng sớm.
• Bồn chồn, bất an, đứng ngồi không yên…

10 triệu chứng trầm cảm và cách tự đánh giá trầm cảm

Trong thực tế, rất nhiều người có các biểu hiện trầm cảm ở các mực độ khác nhau (từ nhẹ đến nặng) nhưng không biết mình bị trầm cảm. Vì vậy, không đi khám và điều trị kịp thời, cuộc sống, công việc gặp rất nhiều khó khăn, thậm chí để lại những hậu quả đáng buồn. 

Bảng câu hỏi sau đây giúp cho bạn có thể đánh giá để biết bạn hoặc người thân của bạn có các triệu chứng trầm cảm hay không, từ đó có thể tư vấn bác sĩ chuyên khoa Tâm thần sớm nhất có thể. 

Trong 2 tuần lễ liên tiếp, những triệu chứng nào sau đây thường xuyên xuất hiện?

Đánh giá kết quả

Nếu bạn có năm (05) câu trả lời “có” hoặc nhiều hơn, có thể bạn đã có những triệu chứng của trầm cảm. Bạn có thể mang bảng câu hỏi này đến bác sĩ để được thăm khám, tư vấn và điều trị kịp thời.

Nội dung chuyên môn bài viết trên đây được chia sẻ bởi Bác sĩ chuyên khoa Sức khỏe tâm thần - Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Hữu Lợi.