Buồn nôn và nôn ói: Dấu hiệu, nguyên nhân và điều trị

Buồn nôn và nôn ói là những tình trạng không chỉ gây ra sự không thoải mái mà còn tiềm ẩn nguy cơ cho sức khỏe. Những cảm giác này không chỉ làm mất đi sự thoải mái hàng ngày mà còn tạo ra những trở ngại trong cuộc sống. 

Tuy nhiên, đằng sau những dấu hiệu không dễ chịu này là những thông điệp quan trọng từ cơ thể, cảnh báo về những vấn đề sức khỏe mà chúng ta cần quan tâm.

Cùng BookingCare tìm hiểu về nguyên nhân, dấu hiệu, cách chẩn đoán và điều trị cho tình trạng buồn nôn và nôn ói trong bài viết này.

Dấu hiệu của hiện tượng buồn nôn và nôn ói

Dấu hiệu của hiện tượng buồn nôn và nôn ói có thể biến đổi tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra và đặc điểm cá nhân của mỗi người. Tuy nhiên, dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến mà người bệnh thường gặp:

• Buồn nôn: Người bệnh có cảm giác muốn nôn hoặc cảm giác buồn nôn ở dạ dày hoặc vùng bụng. Khó chịu khi thấy mùi hôi nồng hoặc trong các tình huống cụ thể như trên phương tiện giao thông.
• Nôn ói: Người bệnh có cảm giác không thể kiềm chế được nôn ra, thường kèm theo cảm giác khó chịu và mất kiểm soát. bên cạnh đó, người bệnh có thể nôn ra các chất lỏng hoặc thức ăn trong dạ dày và nôn ra nhiều lần trong một khoảng thời gian ngắn.
• Mệt mỏi và sự khó chịu: Người bệnh có thể kèm theo khó chịu, cảm giác không thoải mái và căng thẳng.
• Thay đổi cảm xúc: Người bệnh có  cảm giác căng thẳng, lo lắng, hoặc tức giận. Thậm chí có thể xuất hiện các triệu chứng tâm lý như trầm cảm do sự không thoải mái liên tục.
• Sụt cân: Sự thay đổi đột ngột trong lượng cơ thể có thể là dấu hiệu của mất nước và chất dinh dưỡng do buồn nôn và nôn ói.
• Thay đổi hành vi ăn uống: Tăng hoặc giảm sự thèm ăn. Khó khăn trong việc tiêu thụ thực phẩm do cảm giác buồn nôn.
• Các dấu hiệu cơ bản khác: Đau đầu hoặc chóng mặt, động kinh hoặc cảm giác rối loạn trong hệ thống thần kinh trung ương.

Nguyên nhân của dấu hiệu buồn nôn và nôn ói

Nguyên nhân của hiện tượng buồn nôn và nôn ói có thể rất đa dạng và phức tạp, bao gồm nhiều yếu tố từ vấn đề tiêu hóa đến các vấn đề nội tiết, thần kinh, tâm lý và thậm chí là môi trường xã hội. Dưới đây là một số nguyên nhân chính:

• Rối loạn tiêu hóa: các vấn đề như viêm dạ dày, loét dạ dày, viêm thực quản, viêm ruột hoặc đau bụng có thể gây ra cảm giác buồn nôn và kích thích cơ thể nôn ói.
• Rối loạn nội tiết: bệnh đái tháo đường, bệnh addison (thiếu hormone cortisol), rối loạn tuyến giáp và các vấn đề khác có thể gây ra sự kích thích của dây thần kinh gây buồn nôn.
• Bệnh lý về não: các vấn đề như đột quỵ, khối u não, viêm màng não hoặc chấn thương đầu có thể kích thích vùng não chịu trách nhiệm cho quá trình nôn ói.
• Rối loạn tâm lý: căng thẳng, lo lắng, rối loạn lo âu, hoặc rối loạn tâm lý khác có thể gây ra triệu chứng này. Stress có thể gây ra sự kích thích của hệ thần kinh gây ra buồn nôn và nôn ói.
• Thuốc và hóa chất: một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc trị đau, thuốc chống viêm, hoặc thuốc điều trị ung thư, cũng như việc tiếp xúc với các hóa chất độc hại có thể gây ra buồn nôn và nôn ói.
• Thai kỳ: buồn nôn và nôn ói thường là dấu hiệu phổ biến của thai kỳ, đặc biệt là trong các tháng đầu tiên do thay đổi hormone trong cơ thể.
• Các yếu tố môi trường: một số yếu tố môi trường như mùi hôi, sự dao động, hoặc việc đi trên phương tiện giao thông có thể gây kích thích và gây ra cảm giác buồn nôn.

Đối với mỗi người, nguyên nhân cụ thể của hiện tượng buồn nôn và nôn ói có thể khác nhau và đòi hỏi một quá trình chẩn đoán tổng hợp để xác định.

Trong một số trường hợp, có thể cần sự hỗ trợ của các chuyên gia khác như bác sĩ nội tiết, bác sĩ tiêu hóa, hoặc bác sĩ tâm lý để đưa ra chẩn đoán chính xác và phương pháp điều trị hiệu quả nhất.

Điều trị hiện tượng buồn nôn và nôn ói như thế nào?

Điều trị hiện tượng buồn nôn và nôn ói thường đòi hỏi một phương pháp tổng thể, tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể gây ra và tình trạng sức khỏe của mỗi người. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến:

Sử dụng thuốc

Một số loại thuốc được sử dụng trong điều trị tình trạng buồn nôn mà nôn ói gồm: 

• Thuốc chống buồn nôn: thuốc chống buồn nôn có thể được sử dụng để giảm cảm giác buồn nôn. Có các loại thuốc chống buồn nôn có tác dụng khác nhau như loại kháng histamin (ví dụ như dimenhydrinate), loại kháng cholinergic (ví dụ như scopolamine), hoặc loại 5-HT3 receptor antagonists (ví dụ như ondansetron).
• Thuốc giảm đau: trong trường hợp buồn nôn và nôn ói đi kèm với đau đầu, thuốc giảm đau như paracetamol hoặc ibuprofen có thể giúp giảm triệu chứng.
• Thuốc điều trị tiêu hóa: nếu buồn nôn và nôn ói là do các vấn đề tiêu hóa như viêm dạ dày, loét dạ dày hoặc viêm thực quản, các loại thuốc như các kháng sinh, thuốc chống acid hoặc thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày có thể được sử dụng.
• Thuốc điều trị nội tiết: trong trường hợp buồn nôn và nôn ói được gây ra bởi các rối loạn nội tiết như bệnh đái tháo đường hoặc rối loạn tuyến giáp, việc sử dụng thuốc điều trị cụ thể cho bệnh lý này là cần thiết.

Thay đổi lối sống và dinh dưỡng

Việc duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, giàu chất xơ và chia nhỏ khẩu phần ăn có thể giúp giảm triệu chứng buồn nôn. Tránh thức ăn nặng và các loại thực phẩm gây kích thích dạ dày như cà phê và thức uống có gas... 

Thực hiện các biện pháp giảm căng thẳng và tạo điều kiện sống lành mạnh có thể giúp giảm triệu chứng buồn nôn do căng thẳng và lo lắng.

Hỗ trợ tâm lý

Trong trường hợp buồn nôn và nôn ói liên quan đến căng thẳng hoặc rối loạn tâm lý, việc tìm kiếm sự hỗ trợ tâm lý từ các chuyên gia như tâm lý học hoặc tư vấn viên có thể là một phương pháp hiệu quả.

Chăm sóc tại nhà

Trong những trường hợp nhẹ, việc tăng cường chăm sóc tại nhà như giữ cho cơ thể đủ nước, nghỉ ngơi và tránh các thực phẩm có thể kích thích có thể giúp giảm triệu chứng buồn nôn và nôn ói.

Buồn nôn và nôn ói không chỉ là cảm giác không thoải mái, mà còn có thể là dấu hiệu của những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.Việc tìm hiểu nguyên nhân và điều trị đúng cách là cực kỳ quan trọng để ngăn chặn các biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn.