Cách trị tiêu chảy chẩn phác đồ Bộ Y tế

Xuất bản: 21/02/2024 - Cập nhật lần cuối: 04/03/2024
Nếu phát hiện sớm thì cách trị tiêu chảy vô cùng đơn giản
Phác đồ điều trị tiêu chảy - Ảnh: BookingCare
Tùy vào tình trạng lâm sàng của bệnh nhân mà áp dụng các phương pháp điều trị tiêu chảy khác nhau. Cung BookingCare tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Tiêu chảy là bệnh lý hàng đầu gây tử vong cho trẻ em do cơ thể mất nước và rối loạn điện giải. Tuy nhiên nếu phát hiện sớm thì cách trị tiêu chảy vô cùng đơn giản và giảm thiểu tối đa tỷ lệ nhập viện do biến chứng nặng. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm hiểu về phương pháp trị tiêu chảy chẩn phác đồ của Bộ Y tế.

Cách trị tiêu chảy hiệu quả

Tùy vào tình trạng lâm sàng của bệnh nhân mà áp dụng các phương pháp điều trị tiêu chảy khác nhau. Dưới đây là tổng hợp cách trị tiêu chảy hiệu quả mà bạn nên biết.

Bổ sung nước – điện giải

Sau khi bác sĩ hoàn thành việc thăm khám sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Đặc biệt là dựa vào tình trạng mất nước của bệnh nhân. Theo phác đồ của Bộ Y Tế:

  • Phác đồ A: Điều trị tiêu chảy tại nhà đối với bệnh nhân không có dấu hiệu mất nước. 
    • Phần lớn trong các trường hợp tiêu chảy, bệnh nhân có thể sử dụng các dung dịch như ORE, dung dịch có vị mặn (Ví dụ như nước cháo muối, nước cơm có muối), súp rau củ quả, nước dừa, nước sôi để nguội,… để bù lại lượng dịch đã mất do đi ngoài phân lỏng, nôn. 
    • Đồng thời, tránh các nước uống ngọt có đường như nước trái cây công nghiệp, nước trà đường,… vì nguy cơ gây tiêu chảy thẩm thấu và tăng natri máu. Nguyên tắc bù dịch là bù theo nhu cầu của bệnh nhân cho tới khi ngừng tiêu chảy.
  • Phác đồ B: Điều trị tiêu chảy cấp có mất nước bằng ORE, bù dịch bằng đường uống tại cơ sở y tế. 
    • Những bệnh nhân tiêu chảy có mất nước được chỉ định nhập viện để theo dõi và điều trị. Trong phác đồ B, bệnh nhân được bù dịch bằng đường uống với ORS khuyến cáo trong 4 giờ. Tùy theo cân nặng, tuổi để bác sĩ tính lượng dịch cần dùng. Sau 4 giờ, đánh giá và phân loại tình trạng mất nước của bệnh nhân để lựa chọn phác đồ phù hợp. 
    • Đối với các trường hợp thất bại khi bù dịch bằng đường uống hoặc bệnh nhân không thể uống như bụng chướng, bất dung nạp glucose,… sẽ được chỉ định truyền dịch bằng đường truyền tĩnh mạch. Các dung dịch có thể sử dụng là Natriclorid 0.9%, Ringer lactat,…
  • Phác đồ C: Bù dịch bằng đường truyền tĩnh mạch ở bệnh nhân mất nước nặng hoặc thất bại với đường uống theo phác đồ B.
Đưa trẻ đi khám khi có các triệu chứng nguy hiểm của tiêu chảy cấp
Đưa trẻ đi khám khi có các triệu chứng nguy hiểm của tiêu chảy cấp - Ảnh: BookingCare

Bổ sung kẽm

Kẽm là một trong những nguyên tố vi lượng quan trọng cho hệ thống miễn dịch của trẻ. Không chỉ giúp phục hồi sớm niêm mạc ruột ở trẻ em bị tiêu chảy cấp mà còn giúp ngăn chặn những đợt tiêu chảy cấp trong vòng 2 – 3 tháng sau điều trị. Đồng thời kẽm giúp cải thiện tình trạng ngon miệng và tăng trưởng của trẻ. Vì vậy nên dùng kẽm càng sớm càng tốt ngay sau khi trẻ bị tiêu chảy cấp.  

Liều dùng kẽm theo khuyến cáo của Bộ Y tế:

  • Đối với trẻ < 6 tháng tuổi: 10mg/ngày, trong vòng 10 – 14 ngày.
  • Đối với trẻ > 6 tháng tuổi: 20mg/ngày, trong vòng 10 – 14 ngày.

Sử dụng kháng sinh

Kháng sinh là một cách trị tiêu chảy nhiễm khuẩn cực kỳ hiệu quả. Tùy từng nguyên nhân gây tiêu chảy mà sử dụng kháng sinh phù hợp. Đặc biệt, đối với các trường hợp tiêu chảy thông thường tuyệt đối không được sử dụng kháng sinh. Vì điều này không những không hiệu quả mà còn có thể dẫn tới các biến chứng nguy hiểm. 

Do đó, trước khi sử dụng kháng sinh, bác sĩ luôn cân nhắc giữa lợi ích và rủi ro cho người bệnh. Dưới đây là một số trường hợp đặc biệt có chỉ định dùng kháng sinh như:

  • Tiêu chảy phân có máu.
  • Bệnh nhân nghi ngờ mắc tả có mất nước nặng hoặc xét nghiệm phân có hồng cầu, bạch cầu trong phân.
  • Các trường hợp nuôi cấy ra vi khuẩn shigella, Amip, Giardia duoedenalis.
  • Ngoài ra các trường hợp tiêu chảy phối hợp với các bệnh lý nhiễm khuẩn khác như viêm phổi, viêm đường tiết niệu,… cần chỉ định kháng sinh đặc hiệu cho những bệnh nhiễm khuẩn kèm theo.

Sử dụng Probiotic

Hiện nay trên thị trường các chế phẩm sinh học thường dùng là Lactobacillus boulardii, Lactobacillus rhamnosus GG,… Theo nhiều nghiên cứu khoa học, những chủng vi sinh này có tác dụng rút ngắn thời gian tiêu chảy và thời gian nhập viện. Vì chúng có tác dụng chống loạn khuẩn, kích thích tăng sản xuất IgA, phục hồi khả năng hấp thu của niêm mạc ruột.

Trên đây là những thông tin hữu ích về cách trị tiêu chảy hiệu quả mà BookingCare chia sẻ tới bạn đọc. Tiêu chảy cấp là bệnh lý thường gặp, điều trị chủ yếu là bù nước, điện giải và chăm sóc tại nhà. Tuy nhiên nếu bệnh có các triệu chứng nguy hiểm hoặc diễn biến nặng, bạn cần đi khám tại các cơ sở y tế uy tín để được điều trị kịp thời.

Tài liệu tham khảo
Lưu ý khi sử dụng
Góp ý về bài viết