Bệnh bại liệt là một trong những căn bệnh nặng nề đối với hệ thống thần kinh. Bệnh đã và đang có những tiến bộ đáng kể trong việc chẩn đoán và điều trị. Nghiên cứu và phát triển y tế đã đưa ra những phương pháp hiện đại, cung cấp hy vọng cho những người mắc bệnh và gia đình người bệnh.
Cùng tìm hiểu những phương pháp điều trị và dự phòng bệnh bại liệt qua bài viết dưới đây.
Nguyên tắc điều trị: Bệnh bại liệt là bệnh lây nhiễm do virus nên chưa có các biện pháp điều trị đặc hiệu, bệnh nhân được chăm sóc hỗ trợ tích cực và giảm thiểu triệu chứng như:
Điều trị bệnh bại liệt là điều trị hỗ trợ và bao gồm nghỉ ngơi, giảm đau, và hạ sốt nếu cần. Không có liệu pháp kháng virus đặc hiệu.
Trong viêm tủy sống cấp tính, cần phải phòng tránh các biến chứng của nghỉ ngơi trên giường (ví dụ như huyết khối tĩnh mạch sâu, xẹp phổi, nhiễm trùng tiết niệu) và kéo dài thời gian bất động (ví dụ, co cứng). Suy hô hấp có thể cần thông khí cơ học. Thông khí cơ học hoặc liệt hành tuỷ đòi hỏi các biện pháp làm sạch phổi nâng cao.
Cần theo dõi hội chứng sau bệnh liệt sau khi bệnh nhân được điều trị khỏi và xuất viện
Nhận thức được sự nguy hiểm của bệnh bại liệt, việc phòng ngừa được đưa ra là hết sức quan trong việc giảm tỷ lệ mắc trong cộng đồng, từ đó ngăn chặn được những hậu quả không mong muốn do bệnh gây ra
Chiến dịch tiêm chủng được coi là một trong những biện pháp phòng ngừa chính để ngăn chặn sự lây lan của virus polio. Các loại vaccine đã được phát triển và triển khai rộng rãi, giúp bảo vệ cơ thể khỏi virus và ngăn chặn sự lan truyền của bệnh.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và UNICEF đã cùng nhau đưa ra những chiến dịch tiêm chủng quốc tế, đặc biệt tại các khu vực có nguy cơ cao. Các chiến dịch này không chỉ cung cấp vaccine mà còn tăng cường giáo dục cộng đồng về quan trọng của việc tiêm chủng đối với sức khỏe cá nhân và cộng đồng.
Hiện nay có 2 loại vacxin phòng ngừa bại liệt là: Vacxin sống giảm độc lực (OPV: Oral Polio Vaccine) còn được gọi là vacxin Sabin và Vacxin bất hoạt (IPV: Inactivated Polio Vaccine) còn gọi là vacxin Salk được triển khai tại Việt Nam. Đến năm 2000, Tổ chức Y tế Thế giới đã công nhận Việt Nam đã thành công trong việc loại trừ bệnh bại liệt trên toàn quốc. Điều này đánh dấu mốc quan trọng thành công của hệ thống y tế Việt Nam.
Hệ thống y tế tuyến dưới đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn sự lây lan của bệnh bại liệt. Việc cải thiện tiếp cận đến dịch vụ y tế, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn và có điều kiện kinh tế khó khăn, giúp nâng cao khả năng phát hiện và điều trị sớm các trường hợp nhiễm bệnh.
Đồng thời, giáo dục cộng đồng về cách phòng tránh bệnh, giữ vệ sinh cá nhân và thực hiện biện pháp an toàn trong sinh hoạt hàng ngày cũng là một phần quan trọng của chiến lược này. Những biện pháp đơn giản như rửa tay thường xuyên và sử dụng nước sạch có thể đóng vai trò quan trọng trong việc giảm nguy cơ nhiễm bệnh.
Môi trường chơi một vai trò lớn trong việc lan truyền virus polio. Việc kiểm soát môi trường, đặc biệt là nước uống và môi trường nuôi cấy thức ăn, là quan trọng để ngăn chặn sự lan truyền của virus.
Các biện pháp xử lý nước sạch, hệ thống thoát nước hiệu quả và kiểm soát vệ sinh thực phẩm đều đóng vai trò quan trọng trong việc giảm nguy cơ nhiễm bệnh. Các tổ chức quốc tế và chính phủ địa phương đang hợp tác để xây dựng và duy trì những hệ thống này, giúp tạo ra môi trường an toàn và không có virus polio.
Nhận thức cộng đồng là chìa khóa để thành công của bất kỳ chiến lược phòng ngừa bệnh bại liệt nào. Việc tăng cường giáo dục cộng đồng về bệnh bại liệt, biện pháp phòng ngừa và lợi ích của việc tiêm chủng giúp tạo ra sự nhận thức và sự hiểu biết đúng đắn trong cộng đồng.
Các chiến dịch truyền thông, buổi hướng dẫn và tư vấn cá nhân đều có thể giúp cộng đồng hiểu rõ về nguy cơ bệnh bại liệt và biện pháp phòng ngừa. Đồng thời, việc tạo ra các chương trình giáo dục trường học có thể truyền đạt thông điệp về sức khỏe và phòng ngừa bệnh bại liệt từ trong nhà trường.
Bệnh bại liệt là một thách thức lớn đối với sức khỏe toàn cầu, đang và đã được kiểm soát nhờ vào những nỗ lực to lớn từ cộng đồng quốc tế và các tổ chức y tế. Các chiến dịch tiêm chủng quy mô lớn, cùng với sự tăng cường hệ thống y tế cơ bản và giáo dục cộng đồng, đã tạo nên một bức tranh lạc quan hơn về tương lai không còn bệnh bại liệt.