Chỉ số MCV trong xét nghiệm máu là một thông số quan trọng có khả năng phát hiện các vấn đề sức khỏe bằng cách đánh giá kích thước trung bình của hồng cầu. Kết quả đo lường được sử dụng làm căn cứ trong việc sàng lọc, chẩn đoán và theo dõi điều trị một số bệnh lý.
Chỉ số MCV trong xét nghiệm máu là gì?
Chỉ số MCV là phép đo thể tích các tế bào máu trong xét nghiệm huyết học. MCV là chỉ số thể tích trung bình của hồng cầu (Mean Corpuscular Volume). Xét nghiệm MCV đo lường kích thước trung bình của các tế bào hồng cầu trong máu. Đây là tế bào vận chuyển oxi đến các cơ quan và mô trong cơ thể.
Chỉ số MCV có thể được kiểm tra riêng hoặc thực hiện cùng với xét nghiệm máu toàn phần (CBC) trong các đợt khám sức khỏe định kỳ. Kết quả đo lường MCV cung cấp các thông tin về đặc điểm vật lý của tế bào hồng cầu, từ đó bác sĩ có thể căn cứ cùng với các chỉ số khác để đánh giá tình trạng sức khỏe người xét nghiệm.
Chỉ số MCV có thể chẩn đoán những bệnh lý nào?
Kết quả xét nghiệm chỉ số MCV có thể cảnh báo một số tình trạng bệnh lý nhất định. Dựa vào các trường hợp xét nghiệm cho kết quả tăng hoặc giảm MCV, bác sĩ có thể chẩn đoán được vấn đề sức khỏe của người làm xét nghiệm. Một số bệnh lý được chẩn đoán theo chỉ số MCV bao gồm:
- Thiếu máu hoặc các rối loạn huyết sắc tố khác.
- Bệnh thalassemia: ảnh hưởng đến sự sản xuất hoặc cấu trúc của hồng cầu.
- Bệnh bạch cầu và các bệnh lý liên quan đến miễn dịch như bệnh lupus ban đỏ, bệnh bạch cầu giảm tự miễn.
- Bệnh rối loạn chức năng tủy xương.
- Các bệnh về gan: xơ gan, viêm gan,…
- Bệnh bạch cầu biểu mô hệ thống (Systemic lupus erythematosus), bệnh máu mạn tính (Chronic blood loss),...
- Hội chứng rối loạn sinh tuỷ (Myelodysplastic syndrome) và bệnh bạch cầu khổng lồ (Macrocytic),...
- Bệnh viêm gan virus (Hepatitis), bệnh gan mạn tính.
- Bệnh thận: suy thận, viêm thận,…
- Một số loại ung thư: ung thư máu, ung thư thận, ung thư gan,...
Chỉ số này không khẳng định người làm xét nghiệm mắc bệnh, tuy nhiên đây là một yếu tố quan trọng để làm căn cứ xác định một số vấn đề liên quan đến sức khỏe người xét nghiệm.
Nguyên nhân chỉ số MCV bất thường
Với một người bình thường, chỉ số thể tích trung bình hồng cầu MCV thường nằm ở mức từ 80 -100 femtoliter/lít (1 femtoliter = 1/1 triệu lít). Tuy nhiên một số nguyên nhân có thể khiến thể tích hồng cầu thay đổi.
Nguyên nhân chỉ số MCV thấp
Các trường hợp có chỉ số MCV dưới 80 fL được coi là thấp. Chỉ số MCV thấp có thể bắt nguồn từ các nguyên nhân như:
- Cơ thể bị thiếu sắt, thiếu vitamin B12 hoặc suy giảm khả năng hấp thụ chất để tổng hợp tạo ra hồng cầu.
- Mắc các bệnh hoặc do di truyền: bệnh thalassemia, bệnh tan máu bẩm sinh, các bệnh mãn tính.
- Nhiễm độc hóa chất, ngộ độc chì, rượu,...
- Các loại thuốc như methotrexate, một số loại thuốc kháng sinh và một số loại thuốc chống động kinh, hóa chất hóa trị làm thay đổi thể tích hồng cầu.
Nguyên nhân chỉ số MCV cao
- Lạm dụng rượu bia, chất kích thích, chất gây nghiện,…
- Các bệnh về gan, nhiễm HIV.
- MDS và đa u tủy hình thành cuộn hoặc các cục máu đông
- Suy giảm chức năng tuyến giáp.
- Sử dụng các loại thuốc chứa methotrexate, sulfasalazine và một số loại thuốc điều trị HIV.
Các biện pháp kiểm soát chỉ số MCV tại nhà
Việc kiểm soát thể tích hồng cầu MCV thường liên quan đến việc điều trị nguyên nhân. Bạn đọc có thể tham khảo một số phương pháp chung như sau:
- Bổ sung sắt và vitamin B12 thông qua chế độ ăn uống hoặc dùng thuốc.
- Điều trị và kiểm soát các bệnh lý gây ảnh hưởng đến chỉ số MCV như: bệnh lý máu, bệnh lý gan, bệnh lý thận,...
- Duy trì lối sống lành mạnh, sinh hoạt điều độ, rèn luyện thể chất phù hợp nâng cao sức khỏe,…
- Thực hiện kiểm tra và xét nghiệm định kỳ để theo dõi, phát hiện và can thiệp y tế kịp thời.
Chỉ số MCV là một thông số quan trọng trong xét nghiệm máu. Mục đích xét nghiệm máu toàn phần nói chung và xét nghiệm MCV nói riêng có ý nghĩa đặc biệt đối với việc đánh giá và chẩn đoán các trường hợp bệnh lý giúp người xét nghiệm hiểu và có phương pháp điều chỉnh để duy trì sức khỏe tốt.
