Mụn trứng cá ở tuổi dậy thì: Nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả

Khoảng 80% trường hợp mụn trứng cá gặp ở tuổi thanh thiếu niên, đặc biệt giai đoạn dậy thì. Nếu không điều trị đúng cách, sẽ ảnh hưởng tới thẩm mỹ, sự tự tin và chất lượng cuộc sống của các em.

Thông thường, người ta thấy mụn trứng cá hay gặp ở độ tuổi 14 - 15 và giảm dần khi đến tuổi 20. Mụn trứng cá tuổi dậy thì thường xuất hiện ở mặt, ít khi xuất hiện ở cổ, vai, lưng hay ngực.

Nguyên nhân mụn trứng cá ở tuổi dậy thì

Mụn trứng cá tuổi dậy thì do nhiều nguyên nhân, tuy nhiên chủ yếu có liên quan đến rối loạn nội tiết tố.

Ở độ tuổi thanh thiếu niên, o đây là giai đoạn mà cơ thể có nhiều thay đổi về hormone khiến tuyến dầu nhờn ở da hoạt động mạnh hơn – kết hợp với vi khuẩn gây mụn sinh ra khi lỗ chân lông bị bít tắc làm tăng nguy cơ nổi mụn trứng cá ở tuổi dậy thì.

Ngoài ra, các yếu tố nguy cơ dẫn đến mụn trứng cá gồm: Chế độ ăn uống không hợp lý, chăm sóc da hàng ngày không khoa học, ảnh hưởng từ môi trường sống và đặc biệt là chế độ sinh hoạt không điều độ.

Các nghiên cứu cho thấy, ở lứa tuổi dậy thì nếu ăn nhiều đường, dầu mỡ, bơ, ăn ít rau xanh, trái cây và uống ít nước, cộng thêm lứa tuổi này thường hay căng thẳng trong học tập, áp lực thi cử… nên tuyến nhờn sẽ tiết nhiều dầu hơn.

Mụn trứng cá tuổi dậy thì có tự hết không?

Nhiều người cho rằng tuổi dậy thì có mụn là do tâm sinh lý, sẽ hết khi qua tuổi này, không phải can thiệp điều trị gì. Đúng là mụn trứng cá có thể tự khỏi, tuy nhiên cũng có những trường hợp nặng gây ra những tổn thương như sẹo rỗ, thâm mụn, ảnh hưởng đến thẩm mỹ, tâm lý.

Việc điều trị mụn trứng cá cần thực hiện càng sớm càng tốt, có thể bắt đầu bằng việc thay đổi các thói quen xấu hoặc đến gặp bác sĩ da liễu với các trường hợp nghiêm trọng.

Cách điều trị mụn trứng cá ở tuổi dậy thì

Có nhiều cách để trị mụn trứng cá tuổi dậy thì, hạn chế mụn trứng cá xuất hiện như:

• Acid Salicylic: Axit salicylic có khả năng ngăn ngừa tắc nghẽn lỗ chân lông, giúp nang lông thông thoáng hơn cũng như kiểm soát những tác nhân như da chết/ bã nhờn.
• Acid Azelaic: Giúp làm sạch lỗ chân lông, gom cồi mụn và hạn chế nguy cơ mụn tái phát. Tuy nhiên thành phần này chỉ có tác dụng tốt với những trường hợp mụn trứng cá tuổi dậy thì từ nhẹ tới vừa.
• Benzoyl Peroxide: Gọi tắt là BPO. Loại thuốc này có công dụng diệt khuẩn và làm bong lớp sừng nên thường được sử dụng để điều trị các loại mụn như mụn đầu đen/ đầu trắng, mụn bọc, mụn viêm,…
• Retinoid  Là một chất dẫn xuất từ vitamin A, Retinol được dùng trị mụn trứng cá ở tuổi dậy thì bởi khả năng giảm dầu thừa, thông thoáng nang lông giúp kiểm soát và giảm mụn – nổi bật là ngăn ngừa u nang và nốt sần. Ngoài ra hoạt chất này còn có công dụng chống lão hóa, giúp da sáng và đều màu . Khi sử dụng Retinoids cần chú ý hơn trong việc chống nắng cho da vì các yếu tố liên quan tới vitamin A sẽ khiến da dễ nhạy cảm và tổn thương hơn với tia UV.
• Thuốc kháng sinh bôi 

Clindamycin: Một loại thuốc kháng sinh có công dụng ức chế hoạt động của vi khuẩn, giảm tổn thương da do viêm.

Trường hợp nặng hơn có thể uống kháng sinh như doxycyllin ,minocylin,…

Người bệnh nên gặp bác sĩ da liễu để được tư vấn xem tình trạng mụn có cần điều trị bằng kháng sinh hay không.

Phòng ngừa mụn trứng cá ở tuổi dậy thì

• Để phòng ngừa trứng cá bạn cần tránh các yếu tố khởi động kích thích làm nặng thêm như căng thẳng, thức khuya, ăn uống theo chế độ giảm tinh bột, đường, sữa và chất béo.
• Tẩy trang và rửa mặt thật sạch sau khi dùng mỹ phẩm.
• Tránh sờ tay lên mặt và nặn mụn để tránh nhiễm trùng và sẹo mụn.
• Cần có chế độ ăn uống lành mạnh. Nên sử dụng nhiều rau xanh và trái cây để tăng cường vitamin, khoáng chất cho làn da.
• Uống đủ nước không những giúp thanh lọc cơ thể mà còn hạn chế mụn trứng cá.
• Tập luyện giúp cơ thể săn chắc đồng thời cung cấp một lượng lớn oxy cho các lỗ chân lông, vì thế lỗ chân lông sẽ được thông thoáng.

Để loại bỏ mụn trứng cá thường mất thời gian, và không có biện pháp nhanh chóng để loại bỏ hoàn toàn. Việc tuân thủ những hướng dẫn và duy trì thói quen lành mạnh sẽ hỗ trợ đắc lực trong điều trị mụn trứng cá ở tuổi dậy thì.