Phương pháp chỉnh hình: không dùng thuốc, không cần phẫu thuật trong điều trị bàn chân bẹt

Bàn chân bẹt là một dạng dị tật phổ biến trên thế giới, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thần kinh cột sống và sự phát triển sau này của trẻ. Phát hiện sớm có thể phục hồi chức năng của bàn chân bằng phương pháp đơn giản.

Hội chứng bàn chân bẹt ở trẻ em là gì

Tất cả trẻ sơ sinh đều có bàn chân không có vòm, hay còn gọi là bàn chân bẹt. Khi trẻ đến độ tuổi từ 2 đến 3, vòm bàn chân được hình thành. Cùng với hệ thống dây chằng, vòm bàn chân giúp chúng ta có thể chịu lực, cân bằng, đi đứng nhẹ nhàng, giúp giảm phản lực từ mặt đất dội lên khi chân di chuyển.

Thông thường, những trẻ có hệ thống dây chằng quá lỏng lẻo sẽ dễ bị bàn chân bẹt. Đó là vì các xương ở bàn chân không được cố định tốt và khi bàn chân đi trên cát hoặc in mực lên tờ giấy sẽ không thấy có chỗ khuyết như thông thường.

Đối với trẻ có bàn chân bình thường, vòm bàn chân – phần nằm ở giữa bàn chân luôn cong lên khỏi mặt đất khi bạn đứng. Với trẻ mắc bàn chân bẹt, bạn sẽ không thấy được đường cong này, toàn bộ lòng bàn chân sẽ chạm sàn khi đứng. Còn đối với người mắc chứng bàn chân lõm thì trọng lượng cơ thể lại chỉ dồn về phía đầu và gót chân, gây ra các cơn đau về sau khi đi đứng hoặc các vấn đề về việc giữ thăng bằng cơ thể.

Nguyên nhân của hội chứng bàn chân bẹt ở trẻ

• Dị tật bàn chân bẩm sinh do di truyền nếu ba mẹ có tiền sử bị bàn chân bẹt. Các mô kết nối ở chân bị kéo giãn và sưng do hoạt động quá sức, mang giày không phù hợp, chấn thương, tuổi tác gia tăng, béo phì, viêm khớp mãn tính.
• Dây chằng lỏng lẻo: dây chằng là một dải mô kết nối các xương với nhau, giữ vai trò quan trọng trong việc định hình vòm cong bàn chân. Khi dây chằng lỏng lẻo, các xương bàn chân không được cố định tốt, dẫn đến mất vòm cong bàn chân.
• Chênh lệch chiều dài của hai chân: Nếu 1 trong 2 chân dài hơn bên còn lại, bàn chân của bên chân dài hơn sẽ có vòm phẳng hơn nhằm tạo sự cân bằng.
• Mất cân bằng chiều dài chân có thể gây ra sự bất thường ở cột sống như vẹo cột sống.
• Mất mô kết nối trong cơ thể do hội chứng hội chứng Ehlers-Danlos và hội chứng tăng động khớp.
• Các bệnh ảnh hưởng đến cơ và dây dần kinh như bại não, nứt đốt sống, loạn dưỡng cơ.

Ảnh hưởng khi trẻ mắc hội chứng bàn chân bẹt

Với trẻ khi mắc hội chứng bàn chân bẹt khiến bàn chân có thể bị biến dạng. Mỗi khi chạy nhảy dễ bị ngã vì bàn chân không đủ linh động khi chạm đất, cùng lúc gót vẹo ra ngoài, chân đổ vào trong khiến khớp cổ chân, khớp gối cũng bị ảnh hưởng, tác động không nhỏ tới khả năng chạy nhảy.

Ngoài ra, chứng bàn chân bẹt cũng khiến các xương ở cẳng chân xoay khi đi lại, chạy nhảy, khiến các khớp đầu gối cũng xoay lệch, từ đó dẫn đến đau, viêm hoặc thậm chí thoái hóa khớp gối.

Sự lệch trục cũng có thể ảnh hưởng lên tới lưng, cổ, gây ra các rắc rối ở đó. Vấn đề bàn chân bẹt không được can thiệp có thể dẫn đến cấu trúc bất thường ở ngón chân cái (ngón cái bị đẩy về phía ngón sát bên), gai gót chân, viêm cân gan chân...

Làm gì khi trẻ mắc hội chứng bàn chân bẹt

Khi cha mẹ thấy trẻ có những dấu hiệu của hội chứng bàn chân dẹt, cần nhanh chóng đưa con đi khám với bác sĩ chuyên khoa.

Nếu nghi ngờ con mắc chứng bàn chân bẹt nhưng chưa có thời gian đưa bé đi khám, cha mẹ nên cho bé thăm khám trước với các bác sĩ từ xa để được tư vấn.

Việc chữa trị bàn chân bẹt tốt nhất ở trẻ có độ tuổi từ 2 - 7 tuổi, càng để lâu càng khó chữa và ảnh hưởng tới sự phát triển thể chất của trẻ.

Rất nhiều bậc phụ huynh khi biết con mắc hội chứng bàn chân bẹt lựa chọn phương pháp phẫu thuật chỉnh hình nhằm đưa hệ xương khớp về hệ thống cân bằng. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào các bác sĩ cũng can thiệp bằng phẫu thuật.

Phẫu thuật thưởng chỉ được áp dụng với trẻ trên 8 tuổi, khi trẻ bước vào giai đoạn phát triển chiều cao nhanh và hình thành gân gót chân (gân Achille) ngắn hơn bình thường.

Với những trẻ khi được phát hiện sớm chứng bàn chân bẹt, ứng dụng phương pháp không mổ với đế giày chỉnh hình y khoa là giải pháp đơn giản và hiệu quả nhất. Để có được kết quả như mong muốn, đòi hỏi trẻ phải kiên trì thực hiện hàng ngày dưới sự tư vấn, hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

Cách điều trị bàn chân bẹt không phẫu thuật

Bàn chân là nền tảng quan trọng của cơ thể. Việc chậm trễ trong chữa trị bàn chân bẹt có thể dẫn đến những hậu quả khó lường về cột sống như cong vẹo cột sống, viêm khớp và thoái hóa khớp ở người trẻ tuổi, giảm khả năng vận động trong việc đi, đứng, chạy nhảy.

Điều trị càng sớm cơ hội phục hồi sẽ nhanh hơn, thay vì dùng thuốc hay phẫu thuật trẻ có bàn chân bẹt các bậc phụ huynh nên lựa chọn phương pháp vật lý trị liệu kết hợp với các máy móc hiện đại.

Hiện tại Phòng khám chuyên khoa trị liệu thần kinh cột sống Hoa Kỳ (ACC) có áp dụng công nghệ định vị và đo độ dày bàn chân Cad-Cam hiện đại của Thụy Sỹ kết hợp với đế chỉnh hình bàn chân, giúp những trẻ em hay người lớn mắc hội chứng bàn chân bẹt nhanh chóng trở lại bình thường mà không cần phẫu thuật hay dùng thuốc.

Công nghệ định vị và đo độ dày bàn chân Cad-Cam hiện đại của Thụy Sỹ, Phòng khám ACC mang đến cho bệnh nhân bàn chân bẹt những đế chỉnh hình bàn chân phù hợp, giúp định hình lại cấu trúc bàn chân, hỗ trợ hiệu quả trong việc điều trị các chứng đau bàn chân. Hiện nay, ACC là đơn vị y tế đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam trang bị phòng lab về dụng cụ chỉnh hình chân theo tiêu chuẩn y khoa, thuộc hàng bậc nhất Đông Nam Á.

Đế chỉnh hình bàn chân là một loại đế đặc biệt được thiết kế chính xác để đặt vào trong giày hay trên bề mặt dép, giúp giữ cho bàn chân ở vị trí đúng, ngăn chặn các vòm chân bị sụp xuống, hỗ trợ làm giảm cơn đau.

Bằng sự kết hợp giữa phương pháp truyền thống và công nghệ tiên tiến, các bác sĩ ACC đã tạo ra nhiều loại đế chỉnh hình bàn chân chính xác, phù hợp cho từng bệnh nhân.

Để ngăn chặn vấn đề này, Phòng Khám ACC thường cung cấp đế chỉnh hình bàn chân cho trẻ từ 2 tuổi rưỡi, giúp hình thành lõm bàn chân của bé rõ ràng. Mang đế chỉnh hình càng sớm, tỷ lệ thành công càng cao. ACC sử dụng các thiết bị nhập khẩu từ châu Âu, máy scan đo độ chính xác bàn chân, xác định độ cao của lõm bàn chân bệnh nhân cần, xử lý trên máy tính hình dạng và kích cỡ đế chỉnh hình. Kết quả phân tích và chỉ định của bác sĩ sẽ được gửi đến các chuyên viên kỹ thuật chất lượng cao để tạo ra đế chỉnh hình bàn chân phù hợp với số đo của bệnh nhân.