Tìm hiểu về bệnh liệt dây thanh quản

Liệt dây thanh quản có thể gây biến chứng nguy hiểm nếu không phát hiện và điều trị sớm
Liệt dây thanh quản có thể gây biến chứng nguy hiểm nếu không phát hiện và điều trị sớm - Ảnh Pixabay
Liệt dây thanh quản là hiện tượng thanh quản không đảm nhiệm được chức năng nói, thở và bảo vệ đường thở. Hiện nay, y học hiện đại rất tiến bộ và có nhiều phương pháp điều trị đối với liệt dây thanh từ tập luyện giọng nói cho tới phẫu thuật.

Liệt dây thanh quản là hiện tượng thanh quản không đảm nhiệm được chức năng nói, thở và bảo vệ đường thở. Liệt dây thanh quản có 2 nhóm nguyên nhân là do thần kinh và liệt cơ.

Khi thần kinh vận động thanh quản bị liệt đồng nghĩa với việc một nửa thanh quản bị mất vận động. Dây thần kinh bên trái hay bị liệt hơn bên phải do dây bên trái liên quan nhiều với các bộ phận trong lồng ngực hơn như tâm nhĩ trái và quai động mạch chủ.

cấu tạo vùng họng

1. Liệt dây thần kinh thanh quản

Nguyên nhân liệt dây thần kinh thanh quản

Có rất nhiều nguyên nhân gây liệt dây thanh, một số nguyên nhân như: 

  • Tổn thương dây thanh sau phẫu thuật (phẫu thuật tuyến giáp, phẫu thuật mở thực quản, vết thương do tai nạn...
  • Do một số bệnh lý thần kinh: Parkinson gây yếu dây thanh
  • Do chấn thương: phẫu thuật cắt tuyến giáp, phẫu thuật mở thực quản, vết thương do tai nạn sinh hoạt, giao thông...
  • Do chèn ép: giãn quai động mạch chủ, giãn tâm nhĩ trái, ung thư thực quản, hạch trung thất do lao, ung thư, u tuyến giáp...
  • Nhiễm độc chì, nhiễm độc các độc tố của vi khuẩn, virus nặng như cúm, bạch hầu, thương hàn...

Triệu chứng liệt dây thần kinh thanh quản

  • Mất tiếng đột ngột, sau vài hôm bệnh nhân lại nói được nhưng tiếng nói bị thay đổi: không to, mất âm sắc hoặc giọng đổi. Dần dần tiếng nói sẽ hồi phục trở lại gần như bình thường nhờ dây thần kinh thanh quản bên đối diện làm việc bù.
  • Khám thanh quản thấy 2 dây thanh khép không kín, dây thanh và sụn phễu một bên giảm hoặc mất di động, dây thanh bên không vận động mất trương lực và phất phơ theo hơi thở.

Liệt thần kinh vận động thanh quản có thể xuất hiện cả 2 bên dây thanh nhưng trường hợp này rất ít khi xảy ra.

Tiên lượng tốt hay xấu tuỳ thuộc nguyên nhân gây liệt: nếu do viêm, lạnh thì tiên lượng tốt, còn nếu do tổn thương của não và tuỷ sống, do ung thư... thì tiên lượng rất nặng nề.

Khi có triệu chứng kể trên, người bệnh cần đi khám sớm, hoặc đăng ký tư vấn từ xa qua Video với bác sĩ để được hướng dẫn chăm sóc và điều trị tại nhà. 

2. Liệt cơ thanh quản

Liệt từng nhóm cơ sẽ làm thay đổi hình dáng và chức năng thở của thanh môn. Liệt cơ bao gồm: liệt cơ mở, liệt cơ khép, liệt các cơ riêng lẻ.

Nguyên nhân liệt cơ thanh quản

  • Do tổn thương nhân hành não do giang mai
  • Viêm thần kinh do thương hàn, chèn ép dây thần kinh hồi quy nhưng tỷ lệ không đáng kể

Triệu chứng liệt cơ thanh quản 

  • Liệt cơ mở
    • Khó thở thanh quản kèm theo những cơn ngạt thở trong khi giọng nói không thay đổi
    • Soi thanh quản thấy hai dây thanh khít vào nhau
  • Liệt cơ khép
    • Không khó thở nhưng nói không ra tiếng
    • Dây thanh không chùng và mất trương lực như trong liệt thần kinh
  • Liệt các cơ riêng lẻ
    • Do viêm niêm mạc thanh quản rất hay gặp
    • Mỗi khi niêm mạc thanh quản bị viêm, các cơ trực tiếp ngay dưới niêm mạc đều bị liệt nhẹ, tiếng nói lúc này thường khàn và nhỏ
    • Tiên lượng tốt, sẽ khỏi hẳn khi hết viêm

Khám và điều trị liệt dây thanh quản ở đâu?

Việc điều trị liệt dây thanh quản bằng phương pháp nào còn tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Với sự phát triển của y học, chứng liệt thanh quản có thể được điều trị khỏi bằng phẫu thuật, luyện tập giọng nói, châm cứu hoặc bấm huyệt.

Trong trường hợp này để giọng nói trở lại bình thường và không gây ra những ảnh hưởng nguy hiểm, người bệnh cần nhanh chóng tìm đến các bệnh viện, phòng khám Tai Mũi Họng uy tín để thăm khám và điều trị.

Một số bệnh viện, phòng khám người bệnh có thể đến và chữa trị khi cần thiết như: Bệnh viện Tai mũi họng Trung ương, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Hồng Ngọc, Bệnh viện 108, Bệnh viện An Việt, Bệnh viện Thu Cúc…