Xét nghiệm ADN cha con là gì? Quy trình thế nào?

Xét nghiệm quan hệ cha con bằng ADN có độ chính xác gần như 100% trong việc xác định liệu một người đàn ông có phải là cha ruột của thai nhi hay không. Hiện, bạn đã có thể xét nghiệm ADN thai nhi từ trước khi sinh ra nhằm mục đích xác định quan hệ cha con.

Xét nghiệm ADN cha con là gì?

Xét nghiệm ADN là xét nghiệm dùng ADN có trong các tế bào của cơ thể để xác định quan hệ huyết thống giữa hai cá thể vì ADN của một cơ thể thừa hưởng từ cả cha lẫn mẹ và quy định đặc điểm riêng biệt của từng cá thể. Đây chính là cách chính xác nhất để kiểm tra quan hệ huyết thống.

Xét nghiệm ADN cha con để làm gì?

Thông qua xét nghiệm ADN bên cạnh xác định huyết thống còn có những ứng dụng quan trọng như:

• Làm giấy khai sinh cho con khi cha mẹ lúc sinh con chưa có giấy đăng ký kết hôn.
• Xác định mối quan hệ cha con có thể giúp đảm bảo quyền lợi pháp lý liên quan đến việc nhận tiền trợ cấp cho con cái, quyền nuôi dưỡng, nhận lợi ích xã hội và quyền thừa kế.
• Phát hiện bệnh di truyền: Xét nghiệm ADN cha con cũng có khả năng phát hiện các vấn đề liên quan đến di truyền, giúp xác định các bệnh có thể ảnh hưởng đến sức khỏe trong tương lai.

Các cách xét nghiệm ADN cha con

Nhờ sự tiến bộ của y học hiện đại, xét nghiệm ADN huyết thống cha con có thể được thực hiện đối với bất kỳ đối tượng nào không kể lứa tuổi. Thậm chí thai nhi chưa chào đời cũng có thể thực hiện xét nghiệm ADN thông qua nước ối hoặc ADN của thai nhi tách chiết được trong máu người mẹ.

1. Xét nghiệm ADN cha con sau khi đứa bé chào đời

Cách xét nghiệm này được thực hiện bằng cách lấy mẫu ADN của đứa trẻ và người cha giả định. 

Có thể lựa chọn mẫu máu, mẫu tế bào niêm mạc miệng để xét nghiệm. Kết quả xét nghiệm ADN cha con khi đứa bé chào đời có độ chính xác cao, lên đến 99,99%.

2. Xét nghiệm ADN cha con trước khi đứa bé chào đời

Độ chính xác của xét nghiệm ADN cha con trước sinh cũng được đánh giá cao tương đương xét nghiệm sau sinh.

Xét nghiệm ADN cha con thai nhi không xâm lấn

Xét nghiệm thai nhi không xâm lấn (xét nghiệm NIPT) nói chung và xét nghiệm ADN huyết thống thai nhi không xâm lấn (NIPP) nói riêng là phương pháp có độ chính xác cao.

Quy trình và cách thức thực hiện của xét nghiệm NIPP cũng giống xét nghiệm NIPT. Phương pháp này phân tích mẫu ADN của thai nhi được tìm thấy trong máu của người mẹ sau đó được đem đi phân tích, đối chiếu.

Xét nghiệm ADN cha con có xâm lấn

• Chọc ối: Thủ tục này được thực hiện qua thành bụng dưới hướng dẫn của siêu âm do bác sĩ chuyên khoa sản được đào tạo tiến hành.
• Sinh thiết gai nhau (CVS): Lấy một mẫu tế bào là phần màng đệm bao bọc quanh phôi thai (gai nhau) rồi đem đi phân tích. Tùy thuộc vào vị trí của tử cung và bàng quang, tuổi thai của bệnh nhân và vị trí của nhau thai, có thể được thực hiện qua đường bụng hoặc qua cổ tử cung.

Cả xét nghiệm chọc ối và xét nghiệm sinh thiết nhau thai có độ chính xác cao tương tự xét nghiệm sau khi đứa bé ra đời tuy nhiên có nguy cơ gây sảy thai

Nên xét nghiệm ADN cha con bằng cách nào?

Cách xét nghiệm ADN cha con phù hợp sẽ phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Nếu đứa bé đã chào đời, có thể thực hiện xét nghiệm ADN cha con bằng cách lấy mẫu ADN của đứa trẻ, người cha giả định và người mẹ. Nếu đứa bé chưa ra đời, có thể thực hiện xét nghiệm ADN cha con từ nước ối hoặc máu cuống rốn.

Phương pháp xét nghiệm quan hệ cha con trước khi sinh không xâm lấn hoặc xét nghiệm ADN cha con sau sinh được khuyến khích nhằm giảm nguy cơ sảy thai do thực hiện các biện pháp can thiệp.

Quy trình xét nghiệm ADN cha con

Quy trình xét nghiệm ADN cha con bao gồm các bước sau:

• Bước 1: Lấy mẫu ADN của người cha giả định, đứa trẻ hoặc người mẹ (nếu làm xét nghiệm ADN trước sinh)
• Bước 2: Phân tích mẫu ADN của các đối tượng tham gia.
• Bước 3: So sánh kết quả phân tích ADN của các đối tượng tham gia.

Kết quả xét nghiệm ADN cha con sẽ có 2 trường hợp:

• Kết luận 1: các mẫu sinh phẩm được dùng trong xét nghiệm cùng quan hệ huyết thống. Điều này có nghĩa là các mẫu ADN được dùng làm xét nghiệm có ít nhất 13 marker ADN trùng khớp với nhau. Khi đó, người cha giả định có khả năng cao là cha ruột của đứa trẻ.
• Kết luận 2: các mẫu sinh phẩm được dùng trong xét nghiệm không cùng quan hệ huyết thống. Điều này có nghĩa là các mẫu ADN được dùng làm xét nghiệm có ít nhất 3 marker ADN không trùng khớp với nhau. Khi đó, người cha giả định không phải là cha ruột của đứa trẻ.

Xét nghiệm ADN cha con có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, giúp nhiều người đoàn tụ gia đình, tìm lại con cái thất lạc,... cũng như phục vụ các thủ tục, công việc hành chính khác.

Nếu bạn mong muốn sử dụng kết quả ADN cho các thủ tục pháp lý thì cần đảm bảo thực hiện tại các bệnh viện, trung tâm xét nghiệm đảm bảo thẩm quyền.