Các phương pháp chữa đau dạ dày bằng đông y

Đau dạ dày là triệu chứng phổ biến gây nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe, cuộc sống và sinh hoạt của người bệnh,... Hiện nay, các phương pháp chữa đau dạ dày bằng đông y được rất nhiều người ưa chuộng. Bên cạnh tính an toàn, không tác dụng phụ thì các phương pháp đông y còn có hiệu quả làm giảm triệu chứng rất tốt.

Cùng tìm hiểu các phương pháp điều trị đau dạ dày bằng đông y qua bài viết dưới đây. 

Đông y nói gì về đau dạ dày?  

Đau dạ dày đang ngày càng có xu hướng gia tăng trong những năm gần đây do thói quen ăn uống, áp lực cuộc sống, nghỉ ngơi không khoa học,...  Đau dạ dày khiến người bệnh gặp phải nhiều tình trạng khó chịu như: đau bụng vùng thượng vị, kém ăn, suy nhược cơ thể, ợ hơi ợ chua, nôn, buồn nôn,... 

Bệnh có thể tiến triển và nguy cơ biến chứng thành viêm loét dạ dày tá tràng, xuất huyết tiêu hoá, thủng dạ dày, ung thư dạ dày,…

Có rất nhiều nguyên nhân gây đau dạ dày như ăn uống thất thường (ăn quá no, quá đói), stress, nhiễm vi khuẩn HP (Helicobacter Pylori), sử dụng một số loại thuốc (corticoid, thuốc hạ sốt, giảm đau, thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs)…), sinh hoạt thất thường, uống rượu, bia, hút thuốc lá, mắc các bệnh lý dạ dày như viêm dạ dày, trào ngược thực quản dạ dày,…  

Còn theo y học cổ truyền, đau dạ dày thuộc phạm vi chứng Vị quản thống, vị thống. 

Nguyên nhân gây bệnh do các yếu tố tinh thần như lo nghĩ quá độ, tức giận quá độ và kéo dài làm ảnh hưởng tới chức năng tạng Tỳ - Vị, làm cho Tỳ không kiện vận, Vị mất chức năng thu nạp dẫn đến khí trệ, huyết ứ, đau bụng, đầy bụng, chậm tiêu, buồn nôn và nôn.

Tức giận nhiều sẽ gây ảnh hưởng đến tạng Can, làm Can khí uất kết ảnh hưởng đến chức năng của tạng Tỳ, Vị. Nếu Can khí uất lâu ngày sẽ hóa hỏa, hỏa sẽ thiêu đốt tân dịch làm tổn thương đến Vị âm làm chính khí suy tổn.

Ngoài ra, còn do ngoại cảm hàn tà (các yếu tố bên ngoài) xâm nhập vào Vị hoặc do ăn uống không điều độ ảnh hưởng đến Tỳ Vị: như ăn quá no hoặc để quá đói, ăn quá nhiều đồ béo ngọt, cay nóng, chua, mặn, lạnh đều làm ảnh hưởng đến chức năng của Tỳ Vị, làm khí cơ bị trở trệ dẫn đến đau dạ dày.  

Điều trị đau dạ dày theo y học cổ truyền

Châm cứu điều trị đau dạ dày

• Châm cứu: Châm tả các huyệt Thái xung, Tam âm giao, Túc tam lý, Trung quản, Thiên khu, Can du, Tỳ du, Vị du. 
• Nếu do Can hỏa uất, châm thêm: Nội đình, Hợp cốc, Nội quan. 
• Nếu có huyết ứ: Can du, Tỳ du, Huyết hải, Thái xung, Hợp cốc, Cao hoang, Cách du. 
• Nếu có Tỳ vị hư hàn, cứu các huyệt: Trung quản, Thiên khu, Tỳ du, Vị du, Quan nguyên, Khí hải, Túc tam lý. 

• Nhĩ châm (châm loa tai): Vùng Dạ dày, Giao cảm. 
• Thủy châm (tiêm thuốc vào huyệt): Thủy châm các huyệt trên bằng Atropin, Novocain, Vitamin B12 để cắt cơn đau. 
• Cấy chỉ (cấy chỉ vào huyệt): 
• Ngoài các phương pháp trên, cấy chỉ cũng được áp dụng để điều trị đau dạ dày. Bác sĩ sẽ tiến hành cấy chỉ tự tiêu vào các huyệt, tùy từng tình trạng bệnh lý mà chọn công thức huyệt cấy chỉ khác nhau. 
• Tuy nhiên, cần nắm rõ các chống chỉ định cấy chỉ và châm cứu điều trị như: không dùng cho bệnh cấp cứu, cơ thể suy kiệt, phụ nữ có thai, da vùng huyệt bị viêm nhiễm hay người mắc bệnh ngoài da, người bị dị ứng với chỉ tự tiêu,…

Xoa bóp bấm huyệt điều trị đau dạ dày

Bằng cách tác dụng lực vào các huyệt vị sẽ giúp giải phóng tình trạng khí trệ và tăng tuần hoàn máu, nhờ đó mà có thể làm giảm các cơn đau một cách tức thì. Tác động vào những huyệt đạo có mối tương quan với dạ dày còn giúp thúc đẩy chức năng tiêu hóa, co bóp cũng như bài tiết dịch vị. 

Các động tác có thể áp dụng để làm giảm đau dạ dày:

• Bước 1: Người bệnh nằm ngửa. Tiến hành xoa bụng theo vòng tròn quanh rốn, đặc biệt lưu ý vùng thượng vị, để làm ấm da cơ vùng bụng. Tiến hành xoa 5 - 7 vòng.  
• Bước 2: Day nhẹ nhàng cơ vùng bụng bằng gốc bàn tay hoặc ô mô cái (ô ngoài), ô mô út (ô trong) hoặc vân các ngón tay, di chuyển theo đường tròn để tác động vào các cơ thành bụng. Thời gian trong 3 – 5 phút.  
• Bước 3: Dùng các ngón tay và gốc bàn tay nhẹ nhàng bóp vào các cơ thành bụng trong 3 – 5 phút.  
• Bước 4: Day, ấn các huyệt vùng bụng và huyệt toàn thân. Sử dụng vân ngón tay cái tác động vào huyệt một góc 45 - 60 độ, ấn từ từ sâu dần đến khi có cảm giác tức nặng tại huyệt và giữ 10 - 15 giây cho mỗi huyệt, sau đó day tròn tại chỗ trong 10 - 15 giây.
• Các huyệt để giúp hỗ trợ giảm đau dạ dày bao gồm: huyệt Trung quản, huyệt Thiên khu, huyệt Lương khâu, huyệt Túc tam lý, huyệt Nội quan, huyệt Thái xung. 

Bài thuốc điều trị đau dạ dày 

Tuỳ thuộc vào thể trạng người bệnh, thể bệnh và triệu chứng lâm sàng mà thầy thuốc sẽ chỉ định bài thuốc khác nhau. Vì vậy, cần có sự khám xét tỉ mỉ rồi cho đơn của thầy thuốc đông y bệnh tình sẽ nhanh khỏi hơn. Dưới đây là một số bài thuốc điều trị đau dạ dày phổ biến như: 

• Bài thuốc Tiêu dao tán 
• Bài thuốc Sài hồ sơ can thang 
• Bài thuốc Hoàng kỳ kiến trung thang
• Bài thuốc Thất tiếu tán 

Mẹo chữa đau dạ dày tại nhà

• Chữa đau dạ dày bằng nghệ: Tinh bột nghệ trộn mật ong, ve thành viên nhỏ khoảng 5g, mỗi ngày uống 7 - 10 viên, chia 3 lần uống.  
• Chữa đau dạ dày bằng mật ong: Hòa mật ong với nước ấm, uống vào buổi sáng giúp giảm axit, xoa dịu cơn đau dạ dày.  
• Chữa đau dạ dày bằng lá đu đủ: Chuẩn bị 2 lá đu đủ tươi, rửa sạch, để ráo nước rồi thái nhỏ, sau đó cho lá vào ấm, thêm nước lọc và đun sôi trong 15 phút. Để nước nguội và uống trong khoảng 1 tháng.  
• Chữa đau dạ dày bằng lá nhọ nồi: Lá nhọ nhồi chứa hàm lượng lớn Tanin, Ecliptin,... có tác dụng trung hòa dịch axit, uống nước sắc lá nhọ nồi giúp hỗ trợ làm dịu cơn đau dạ dày.

Lối sống lành mạnh phòng và điều trị đau dạ dày 

Người bệnh đau dạ dày cần lưu ý thay đổi lối sống và dinh dưỡng lành mạnh để hạn chế tình trạng đau và viêm loét dạ dày: 

• Ăn chậm, nhai kỹ. 
• Nên ăn các loại quả như bơ, táo, đu đủ chín,…; uống nước dừa, trà hoa cúc, nước ép nha đam,…; hay các loại rau như lá mơ lông, thì là, cải bẹ xanh, súp lơ, mùi tây,…
• Không ăn các thực phẩm chiên rán, đồ ăn cay nóng, rượu bia, thuốc lá hay các chất kích thích. 
• Sau khi ăn tránh nằm, lao động, tập thể dục ngay. 
• Giảm căng thẳng, cân bằng cuộc sống, hạn chế stress. 
• Hạn chế sử dụng khi không cần thiết các thuốc kháng sinh, thuốc corticoid, thuốc chống viêm không steroid, thuốc giảm đau, hạ sốt,… 
• Duy trì lối sống lành mạnh, điều độ, giảm sự đố kỵ, ghen ghét. Thường xuyên tập luyện thể dục thể thao,…

Trên đây là một số thông tin về đông y điều trị đau dạ dày. Bên cạnh việc dùng thuốc người bị đau dạ dày cần chú ý kết hợp với các phương pháp xoa bóp, bấm huyệt, chế độ dinh dưỡng thích hợp với tình trạng bệnh để không làm cho bệnh nặng lên. Hy vọng bài viết cung cấp cho bạn đọc nhiều thông tin hữu ích nhất.