Tự kỷ và trầm cảm là hoàn toàn khác nhau

THÔNG TIN CHUYÊN GIA TÂM LÝ TRẦN THỊ TUYẾT HỒNG

• Chuyên gia Tâm lý sàng trẻ em & vị thành niên
• Chuyên viên tham vấn & trị liệu tâm lý, Chuyên viên tham vấn hướng nghiệp, Công ty TNHH Phát triển Tâm lý, Giáo dục và Truyền thông ứng dụng Việt Nam (VECAB) (2019 - nay)
• Chuyên viên tham vấn tâm lý học đường,  Trường THCS &THPT Lương Thế Vinh – HN (2018 - 2019)

Giải nghĩa

Tự kỷ gần như là một chứng bệnh bẩm sinh do rối loạn phát triển tâm thần, gây ảnh hưởng đến hoạt động của não bộ. 

Đặc trưng bởi các khiếm khuyết kéo dài về giao tiếp xã hội và tương tác xã hội trong các tình huống khác nhau, yêu cầu phải có sự xuất hiện của các mẫu hình hành vi, sở thích hay hoạt động giới hạn, lặp lại.

Trầm cảm một rối loạn tâm thần phổ biến xảy ra do bị căng thẳng một thời gian dài. Đặc trưng có biểu hiện tâm trạng buồn bã, trống rỗng hoặc cáu kỉnh (dễ bị kích động),kèm theo nhwuxng thay đổi về nhận thức sai lệch về bản thân, mọi người và thế giới xung quanh

Nguyên nhân

Nguyên nhân của tự kỷ chưa được làm rõ, có thể do: di truyền, bất thường trong thời kỳ mang thai, bất thường trong cấu trúc não, bất thường trong chức năng não.

Trầm cảm được cho là bắt nguồn từ sự căng thẳng, áp lực kéo dài, những biến cố, khủng hoảng trong cuộc sống.

Độ tuổi

Tự kỷ là một khuyết tật phát triển suốt đời được thể hiện trong vòng 3 năm đầu đời.

Trầm cảm có thể xuất hiện ở bất kỳ độ tuổi nào, nghiên cứu mới nhất cho thấy sớm nhất có thể từ 5-6 tuổi

Biểu hiện

- Trẻ chậm nói, chậm phát triển về ngôn ngữ chỉ thường ê a cho đến khi 5 tuổi.

- Coi mình là trung tâm và không có nhu cầu được kết nối cảm xúc, không quan tâm đến mọi việc diễn ra xung quanh, thờ ơ với giao tiếp ngôn ngữ hay tránh giao tiếp bằng mắt với mọi người kể cả cha mẹ.

- Mặt thiếu biểu cảm và tư thế không được tự nhiên. Khó khăn trong việc chia sẻ, sự phối hợp kém của ánh mắt, cử chỉ, tư thế cơ thể, ngôn điệu, và nét mặt để giao tiếp xã hội mà không hẳn đứa trẻ nào cũng thiếu tương tác mắt.

- Khả năng phản ứng, tiếp thu chậm, hoặc kém, ít nói chuyện (khoảng 40% người bị tự kỷ không bao giờ nói chuyện).

- Rụt rè, nhút nhát không thích chơi với người khác, không thích ở nơi đông người.

- Lặp lại các hoạt động, hành vi của cơ thể mà không có mục đích như vỗ tay, đung đưa cơ thể…, giảm thiểu hành vi bắt chước người lớn.

- Thường xuyên gào khóc, đi trốn khi không thích hay không hứng thú với việc gì đó. 

- Với trẻ lớn trên 12 tuổi có mong muốn thiết lập tình bạn mà không có một ý tưởng thực tế về những gì mà tình bạn đòi hỏi, có cách thể hiện hành vi cứng nhắc, thiếu linh hoạt trong các hoàn cảnh khác nhau.

- Cảm giác buồn chán, trống rỗng

- Khó tập trung suy nghĩ, hay quên

- Luôn cảm giác mệt mỏi, không muốn làm việc gì

- Cảm giác mình có tội lỗi, vô dụng, không xứng đáng

- Mất ngủ, hoặc ngủ quá nhiều

- Hay cáu gắt, giận dữ

- Giảm thích thú trong các hoạt động hoặc sở thích hàng ngày

- Giảm cảm giác ngon miệng, sụt cân hoặc ăn quá nhiều

- Nghĩ về cái chết, có ý tưởng hoặc hành vi tự sát

HOẶC làm bài test trầm cảm online tại đây 

Khả năng chữa khỏi

Chưa thể chữa khỏi hoàn toàn, tuy nhiên nếu phát hiện và can thiệp sớm, trẻ có thể phát triển được các chức năng ngôn ngữ, giao tiếp, thích ứng xã hội tốt hơn.

Trẻ mắc tự kỷ được can thiệp sớm trước 2 tuổi sẽ có cơ hội phát triển tăng cao khả năng thích nghi với môi trường và sự hòa nhập cộng đồng của trẻ lên đến 80%, sau 2 tuổi tỷ lệ này chỉ còn 50% và giảm dần khi phát hiện muộn hơn nữa.

Trầm cảm có thể chữa khỏi được hoàn toàn nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng phác đồ.

Hiện nay các phương pháp điều trị chính là dùng thuốc, liệu pháp tâm lý, shock điện, kích thích từ xuyên sọ.