Viêm xoang có chữa khỏi không? Triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Xoang là các hốc rỗng nằm trong khối xương sọ - mặt và bình thường thì sạch và chứa đầy không khí. Các xoang này bao gồm xoang hàm, xoang sàng, xoang trán, xoang bướm.

Tình trạng mà các hốc này bị bít tắc và chứa dịch hay mủ, lớp miêm mạc bị viêm nhiễm, gọi là viêm xoang. Khi có triệu chứng viêm xoang, người bệnh cần đi khám Tai Mũi Họng để điều trị sớm. Tránh để lâu, bệnh có thể trở thành mạn tính, việc chữa trị sẽ rất khó khăn. 

Nguyên nhân gây viêm xoang 

Viêm xoang là bệnh do rất nhiều yếu tố kết hợp gây ra chứ không phải xuất phát từ một nguyên nhân cụ thể nào và thường gặp là do sự kết hợp của một số yếu tố như sau:

• Do nhiễm trùng sau cảm cúm, viêm amidan hay viêm V.A
• Do cơ địa dị ứng, do tiếp xúc với phấn hoa, bụi nhà, lông thú, mạt, nấm mốc
• Do hít phải bào tử nấm trong không khí, khi vào xoang, gặp điều kiện thuận lợi phát triển thành viêm xoang do nấm
• Khi tiếp xúc thường xuyên với hóa chất cũng có thể gây viêm xoang
• Do việc lạm dụng các loại thuốc kháng sinh trong điều trị một số bệnh đặc biệt là dùng thuốc aspirin nhưng không dung nạp thuốc
• Do hậu quả của sâu răng hàm trên lâu ngày không được điều trị gây ra
• Do chấn thương mũi dẫn tới lệch vách ngăn cũng gây viêm xoang.

Triệu chứng, dấu hiệu viêm xoang

Bệnh viêm xoang có thể gặp ở cả trẻ em (viêm xoang trẻ em) và người lớn. Tùy theo từng trường hợp cụ thể, từng giai đoạn khác nhau mà bệnh viêm xoang có thể có những biểu hiện khác nhau.

Cho dù là viêm xoang cấp hay mạn tính thì cũng không tự nhiên bị ngay, mà thường sẽ bị sau một đợt bị cảm cúm hoặc viêm mũi dị ứng nặng và kéo dài hơn thông thường.

Triệu chứng phổ biến mà nhiều người hay than phiền nhất là đau tức vùng trán và/ hoặc gò má kèm theo một số triệu chứng khác như:

• Chảy mũi vàng xanh, đặc
• Chảy dịch từ mũi xuống họng
• Ho, hơi thở hôi
• Nghẹt mũi, giảm khứu giác
• Đau răng hàm trên
• Viêm xoang cấp tính có thể kèm theo sốt.

Khi xuất hiện những triệu chứng kể trên, người bệnh cần đi khám chuyên khoa Tai Mũi Họng sớm để chẩn đoán nguyên nhân. Nếu chưa sắp xếp đi khám được ngay, người bệnh có thể đăng ký tư vấn từ xa qua Video để được định hướng điều trị ban đầu. 

Viêm xoang có nguy hiểm không?

Thường những người bị suy giảm miễn dịch, mắc các bệnh mãn tính như đái tháo đường, bệnh polyp mũi, lệch vách ngăn mũi... rất dễ gặp biến chứng nguy hiểm khi bị viêm xoang.

Các biến chứng do viêm xoang còn tùy thuộc vào lứa tuổi, cơ địa và vị trí bị viêm nhiễm. Khi bị viêm xoang cấp (viêm xoang kéo dài 2 - 4 tuần) nếu không điều trị dứt điểm, sớm thì rất có nguy cơ gây viêm xoang mạn tính và gây biến chứng: 

• Biến chứng hay gặp nhất là nhiễm trùng ổ mắt chiếm tỷ lệ rất cao (85%), quá trình viêm nhiễm lan tỏa hoặc theo đường mạch máu từ xoang qua hốc mắt gây nên biến chứng tại mắt. Nguyên nhân chủ yếu là do viêm xoang sàng, một số ít là viêm xoang hàm, xoang trán.
• Gây viêm mô liên kết quanh mắt. Biến chứng về mắt thường gặp trong các trường hợp viêm xoang cấp. Bệnh nhân có thể đau nhức vùng mắt dữ dội, đau kéo lên đỉnh đầu. Mi mắt có thể sưng phù do tụ mủ trong hốc mắt.
• Viêm xoang có thể gây viêm họng mạn tính. Người bệnh thường đau họng, nuốt khó do dòng mủ chảy liên tục từ xoang xuống họng.
• Gây viêm phế quản mạn tính. Viêm xoang hàm và viêm xoang sàng thường gây ra biến chứng viêm phế quản này. Người bệnh sẽ không nhức đầu, không nghẹt mũi, sổ mũi, mà đi khám vì ho, khạc ra đờm đôi khi kèm theo máu, sốt nhẹ về chiều. 

Khi đợt viêm xoang cấp xuất hiện, người bệnh nên đi khám để ngăn chặn bệnh tiến triển thành mạn tính, gây nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe. 

Viêm xoang có chữa khỏi không?

Khi bị viêm xoang, lời khuyên tốt nhất là bạn nên được khám bởi bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng. Bác sĩ sẽ hỏi bệnh một cách chi tiết, dùng ống nội soi để quan sát bên trong mũi.

Nhiều người cho rằng khi bị viêm xoang sẽ phải "sống chung suốt đời" với căn bệnh này. Tuy nhiên, ThS.BS Lê Anh Tuấn - Trưởng khoa Mũi xoang, Bệnh viện Tai Mũi Họng TW cho biết, viêm xoang nếu được chẩn đoán sớm và điều trị đúng thì bệnh có thể khỏi hoàn toàn.

Với mỗi bệnh nhân, tùy theo mức độ của bệnh mà bác sĩ khám chữa mũi xoang sẽ đưa ra phương án điều trị thích hợp như: Điều trị nội khoa hay điều trị phẫu thuật. Mổ theo phương pháp kinh điển hay là mổ nội soi...

Khi điều trị bằng thuốc dài ngày và nhiều đợt vẫn không có hiệu quả thì có thể đặt vấn đề can thiệp phẫu thuật.

Hiện nay kĩ thuật nội soi mũi xoang ngày càng tiến bộ, giúp ích rất nhiều cho sự chăm sóc và điều trị viêm xoang. Những tiến bộ khoa học gần đây đã giúp cho việc chẩn đoán và điều trị bệnh viêm xoang đạt được nhiều tiến bộ đáng kể:

• Ứng dụng ống nội soi trong chẩn đoán và điều trị bệnh viêm xoang. Nhờ ống nội soi, các bác sĩ Tai Mũi Họng có thể quan sát rõ ràng hình ảnh các cấu trúc bên trong hốc mũi, qua đó đánh giá được tình trạng dẫn lưu của các xoang cũng như các biến đổi do bệnh gây nên.
• Sự ra đời của chụp cắt lớp (chụp CT) hốc mũi. Kỹ thuật này cung cấp hình ảnh chính xác đến từng chi tiết về cấu trúc và các dấu hiệu bệnh lý bên trong các xoang. Ngày nay, các phim X-quang kinh điển đã được thay thế dần bằng kỹ thuật chụp CT các xoang.

Cho dù cách nào đi nữa thì mục đích điều trị vẫn là phục hồi sự lưu thông khí và phục hồi sự dẫn lưu dịch ở mũi – xoang, làm cho niêm mạc bị bệnh trở lại trạng thái bình thường. Quan điểm hiện nay là cố gắng bảo tồn tối đa cấu trúc giải phẫu và duy trì chức năng sinh lý bình thường của mũi xoang.

Nếu niêm mạc mũi – xoang chưa thoái hóa nhiều, lỗ thông xoang chưa bị bít tắc thì điều trị nội khoa bằng kháng sinh, kháng viêm, co mạch tại chỗ, rửa bằng nước muối sinh lý... sẽ mang lại kết quả tốt. Viêm xoang hàm tích mủ nhiều, có thể thông rửa xoang hàm rồi đưa thuốc kháng sinh vào.

Để được tư vấn kỹ hơn về quá trình điều trị viêm xoang, người bệnh có thể đăng ký khám chữa bệnh từ xa qua Video với bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng. 

Phẫu thuật nội soi mũi xoang 

Phẫu thuật nội soi mũi xoang là một phương pháp mổ xoang mới, với nhiều ưu điểm vượt trội so với phương pháp cũ. Là phẫu thuật xoang qua đường mũi sử dụng dưới sự trợ giúp của ống nội soi.

Mục tiêu của phẫu thuật nội soi mũi xoang là phục hồi sự thông khí và dẫn lưu của phức hợp lỗ thông mũi xoang, giúp cho niêm mạc trong các xoang tự hồi phục về cấu trúc và chức năng.

Ưu điểm của phẫu thuật nội soi mũi xoang

• Phẫu thuật nội soi mũi xoang chỉ thực hiện bên trong mũi, không rạch da bên ngoài. Hình ảnh nội soi được chiếu lên màn hình, bác sĩ phẫu thuật dùng những dụng cụ rất nhỏ dành riêng cho phẫu thuật nội soi. 

• Ưu điểm vượt trội trong phẫu thuật khi dùng ống nội soi là gia tăng độ chiếu sáng, sự rõ nét và khả năng quan sát vào các khe, các mốc giải phẫu trong hốc mũi, giúp bác sĩ dễ dàng tiếp cận và đánh giá một cách chính xác các bệnh lý sâu trong hốc mũi.

• Lấy bỏ sạch bệnh tích, đồng thời bảo tồn tối đa niêm mạc lành, kể cả niêm mạc bệnh lý còn có thể hồi phục được, tránh nạo bỏ niêm mạc triệt để như trong phẫu thuật tiệt căn trước đây. 

• Giảm được tối đa các biến chứng như gây tổn thương cho mắt hay mô não đưa đến mù hay đột quỵ. 

• Tuy phẫu thuật nội soi không thể áp dụng cho tất cả các trường hợp viêm xoang. Nhưng trong những trường hợp viêm xoang có polyp thì không có một kỹ thuật nào có thể sánh với nó. Phương pháp này đem lại kết quả cao với tỷ lệ biến chứng thấp.

• Thời gian phẫu thuật khoảng 15 - 30 phút. Với những ca phức tạp, phải can thiệp nhiều xoang như xoang hàm, sàng, trán, bướm, thời gian phẫu thuật kéo dài khoảng 2 giờ.

• Người bệnh sau phẫu thuật nội soi xoang ít khi phải nhét miếng xốp để cầm máu, phần lớn bệnh nhân chỉ cần nằm lại bệnh viện theo dõi thêm một ngày sau mổ.

• Thời gian nằm viện ngắn, tuy theo tình trạng sức khỏe mà người bệnh có thể về nhà ngay ngày hôm sau. 

Cách phòng bệnh viêm xoang tái phát

Bệnh viêm mũi, viêm xoang có thể gặp ở tất cả các mùa nhưng với mùa lạnh sẽ gây ra khó chịu nhiều hơn bởi các triệu chứng trở nên kéo dài và tái phát cũng diễn ra nhanh hơn. Người bệnh nên lưu ý một số vấn đề sau để phòng tránh bệnh viện xoang tái phát:

• Luôn luôn giữ ấm là điều rất quan trọng trong mùa lạnh, đặc biệt là vùng cổ, ngực và mũi khi trời lạnh.
• Đeo khẩu trang than hoạt tính khi đi ra ngoài đường để giữ ấm được mũi và hạn chế sự xâm nhập của bụi, vi khuẩn.
• Làm ấm vùng mũi mỗi khi tỉnh dậy vào buổi sáng bằng cách dùng 2 bàn tay chụp lại 2 bên vùng cánh mũi và miệng, tập hít vào thở ra, mỗi ngày tập luyện vài phút. 
• Không tắm nước lạnh mà cần tắm nước nóng, tắm nhanh trong buồng kín gió, lau thân mình và đầu, mặt, cổ thật khô và mặc quần áo ngay.
• Vệ sinh họng, miệng trước và sau khi ngủ dậy, sau mỗi bữa ăn và súc họng nước muối sinh lý. Giữ họng và miệng không bị viêm sẽ hạn chế tái phát bệnh viêm xoang, bởi hệ thống xoang và các bộ phận đường hô hấp trên liên thông với nhau.
• Những người đã bị viêm xoang mạn tính và cả người bình thường thì hàng ngày nên rửa mũi bằng nước muối sinh lý và nên đi khám khi có triệu chứng. Người bị viêm xoang và viêm xoang tái phát cần thiết điều trị theo đơn của bác sĩ, không nên tự mua thuốc kháng sinh để điều trị bệnh.

Trên đây là một số thông tin tổng quan nhất về bệnh viêm xoang để bệnh nhân tham khảo và có kiến thức đúng đắn về bệnh lý thường gặp này. Khi có triệu chứng viêm xoang cấp tính hoặc viêm xoang tái phát, hãy sắp xếp thời gian đi khám tại các bệnh viện, phòng khám Tai Mũi Họng uy tín.