Bệnh tiểu đường và thời kỳ mãn kinh: Mối liên hệ và cách kiểm soát bệnh

Thời kỳ mãn kinh thường bắt đầu sau độ tuổi 45, trung bình là 51 tuổi. Trong thời kỳ này, nồng độ Estrogen giảm xuống, buồng trứng ngừng hoạt động và ngừng  sản xuất trứng, chu kỳ kinh nguyệt chấm dứt. Những thay đổi này có thể ảnh hưởng đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. 

Mối liên hệ giữa bệnh tiểu đường và thời kỳ mãn kinh

Bệnh tiểu đường và thời kỳ mãn kinh có liên quan với nhau vì những thay đổi nội tiết tố (đáng chú ý nhất là Estrogen và Progesterone) trong thời kỳ này có thể dẫn đến tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.

Tiếp nữa, nếu bạn đã mắc bệnh tiểu đường, thời kỳ mãn kinh cũng có thể khiến việc quản lý nồng độ đường trong máu trở nên khó khăn hơn. 

Cụ thể một số liên hệ giữa thời kỳ mãn kinh và bệnh tiểu đường như sau:

• Thay đổi nội tiết tố: Estrogen và Progesterone ảnh hưởng đến cách các tế bào phản ứng với Insulin. Khi nồng độ Estrogen và Progesterone giảm xuống, các tế bào có thể không nhạy cảm với Insulin. Hay nói cách khác, khi nồng độ Estrogen giảm, cơ thể có thể trở nên kém đáp ứng với Insulin hơn, gây ra tình trạng kháng Insulin. Điều này có thể dẫn đến lượng đường trong máu cao (tăng đường huyết).
• Biến động lượng đường trong máu: Sự thay đổi nội tiết tố có thể khiến lượng đường trong máu dao động trong suốt cả ngày. Điều này có thể làm cho việc quản lý bệnh tiểu đường tuýp 2 trở nên khó khó hơn. 
• Tăng cân: Mãn kinh thường liên quan đến tình trạng tăng cân và thừa cân là yếu tố nguy cơ đối với bệnh tiểu đường tuýp 2.
• Rối loạn giấc ngủ: Mãn kinh có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, ngủ không yên giấc do đổ mồ hôi ban đêm và những khó chịu khác. Thiếu ngủ có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 cao hơn.
• Trầm cảm: Trầm cảm phổ biến hơn trong thời kỳ mãn kinh so với thời gian trước đó. Những người bị trầm cảm có thể tăng nguy cơ mắc tiểu đường vì người bệnh trầm cảm thường dẫn đến việc tập thể dục ít hơn và ăn nhiều hơn.

Thời kỳ mãn kinh gây ra những thay đổi nội tiết tố, ảnh hưởng đến cách cơ thể sử dụng đường huyết và insulin. Những thay đổi cơ thể trong và sau thời kỳ mãn kinh có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, khó khăn trong việc kiểm soát bệnh. 

Kiểm soát bệnh tiểu đường trong thời kỳ mãn kinh

• Kiểm tra lượng đường trong máu thường xuyên hơn
• Thăm khám định kỳ với bác sĩ chuyên khoa, trao đổi để điều chỉnh thuốc điều trị tùy theo tình trạng: Trong đó, phương pháp điều trị tiêu chuẩn cho thời kỳ mãn kinh là liệu pháp Hormone (HT). Liệu pháp Hormone hoạt động bằng cách bổ sung Estrogen và các Hormone khác suy giảm trong thời kỳ mãn kinh. Liệu pháp thường được chỉ định cho người bệnh có các triệu chứng mãn kinh nghiêm trọng như khô âm đạo, bốc hỏa và đổ mồ hôi ban đêm. Ngoài việc cải thiện các triệu chứng, liệu pháp Hormone cũng có thể giúp chống loãng xương .
• Lưu ý về chế độ ăn uống: Bệnh tiểu đường cũng như nồng độ Estrogen thấp làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và gãy xương sau thời kỳ mãn kinh. Vì vậy, điều đặc biệt quan trọng là phải quan tâm đến chế độ ăn uống:
  • Cân nhắc cắt giảm thực phẩm tinh chế và chế biến sẵn, đồng thời tăng cường trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt.
  • Đảm bảo chế độ ăn uống có đủ vitamin D và canxi.
• Duy trì hoạt động thể chất: Hoạt động thể chất rất tốt cho bệnh tiểu đường và có thể giúp kiểm soát lượng đường trong máu trong thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh. Bên cạnh đó cũng giúp giữ cho xương chắc khỏe.

Mãn kinh là hiện tượng sinh lý bình thường của người phụ nữ. Tuy nhiên sự thay đổi nội tiết trong giai đoạn này có thể ảnh hưởng đến toàn bộ cơ quan trong cơ thể. Chị em nên lưu ý kiểm tra sức khỏe định kỳ, tầm soát sớm những yếu tố nguy cơ bệnh lý để có kế hoạch quản lý tốt, sống khỏe mạnh và hạnh phúc.