Cách chữa trào ngược dạ dày

Bệnh lý trào ngược dạ dày thực quản chiếm tỉ lệ khoảng 10 - 15% trong dân số nhưng xu thế ngày càng tăng do những thay đổi về chế độ ăn uống cũng như sinh hoạt. Thăm khám và chữa trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng từ bệnh trào ngược dạ dày.

Việc chữa trị trào ngược dạ dày thực quản nhằm mục đích:

• Loại trừ nguyên nhân gây bệnh và phục hồi lại tổn thương do bệnh trào ngược dạ dày thực quản gây ra. Phòng tránh các biến chứng.
• Phòng tránh bệnh tái phát.

Phương pháp điều trị trào ngược dạ dày được áp dụng chính vẫn là sử dụng thuốc và thay đổi lối sống, giờ giấc sinh hoạt, thói quen ăn uống. Ngoài ra với những trường hợp đặc biệt, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật.

Cách chữa trào ngược dạ dày

Điều trị ban đầu để kiểm soát các triệu chứng của viêm trào ngược

• Thuốc kháng acid là trung hòa acid dạ dày:
  • Thuốc kháng acid, như Maalox, Mylanta, Phosphalugel, Gastropulgite… (2 thuốc này người dân ít biết, thuốc phosphalugel  P vàng người dân biết nhiều hơn). Các thuốc  các thuốc này có tác dụng trung hòa một phần acid trong dạ dày, nhưng tác động này tương đối ít. Ngoài ra các thuốc này có tác dụng như lớp màng bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi sự tiết acid của dạ dày.
  • Tuy nhiên, thuốc kháng acid một mình sẽ không chữa lành thực quản bị viêm, bị hư hỏng bởi acid dạ dày. Lạm dụng một số thuốc kháng acid có thể gây ra tác dụng phụ như tiêu chảy hoặc táo bón.
• Các loại thuốc để giảm sản xuất acid. Được gọi là ức chế histamin H-2, các loại thuốc này bao gồm cimetidine (Tagamet HB), famotidine (Pepcid AC), nizatidine (Axid AR) hoặc ranitidine (Zantac 75). H-2 recepxor blockers không hành động nhanh như thuốc kháng acid, nhưng họ cung cấp cứu trợ lâu hơn. Phiên bản mạnh hơn của các thuốc này có sẵn ở dạng kê toa.
• Thuốc giảm sản xuất acid. Ức chế bơm proton sản xuất acid và điều chỉnh lại sự tăng tiết acid dư thừa trong dạ dày, giúp cho viêm loét vùng thực quản và dạ dày được hồi phục. Ức chế bơm proton bao gồm lansoprazole (Prevacid 24) và omeprazole (Prilosec OTC), Esomeprazole (Nexium), Rabeprazole (Pariet).

Nếu sử dụng các loại thuốc trên trên một thời gian ngắn khoảng 5 ngày - 1 tuần mà không thấy các triệu chứng trào ngược dạ dày thuyên giảm thì  cần liên hệ với bác sĩ chuyên khoa Tiêu hóa để được kê thuốc theo toa.

Ngoài ra, trong một số trường hợp rối loạn lo âu, stress nhiều gây nên viêm trào ngược nặng, bác sĩ điều trị sẽ cân nhân kê kèm theo các thuốc rối loạn lo âu.

Phẫu thuật điều trị trào ngược dạ dày

Trào ngược dạ dày thực quản có thể được điều trị thông qua thuốc. Trong trường hợp thuốc không hiệu quả, một số biện pháp phẫu thuật có thể được đề xuất như:

Phẫu thuật để củng cố cơ vòng thực quản dưới: Được gọi là fundoplication Nissen, phẫu thuật này bao gồm thắt chặt các cơ vòng thực quản dưới để ngăn chặn trào ngược. Phẫu thuật có thể mở, có nghĩa là các bác sĩ phẫu thuật làm cho một vết mổ dài ở bụng. Hoặc phẫu thuật có thể nội soi, có nghĩa là các bác sĩ phẫu thuật làm ba hoặc bốn vết mổ nhỏ ở bụng và chèn dụng cụ, bao gồm một ống với một máy ảnh nhỏ, qua các vết mổ.

Phẫu thuật để tạo ra rào cản ngăn chặn việc sao lưu của acid dạ dày: Thủ tục này, được gọi là EndoCinch endoluminal gastroplication, sử dụng dụng cụ giống như máy may thu nhỏ. Cặp mũi khâu trong dạ dày gần cơ thắt suy yếu. Các vật liệu khâu sau đó được gắn với nhau, tạo ra các rào cản để ngăn chặn axit trong dạ dày vào thực quản. 

Thủ thuật tạo mô sẹo trong thực quản: Cách tiếp cận này, được gọi là hệ thống Stretta, sử dụng điện năng lượng để làm nóng mô thực quản. Nhiệt tạo mô sẹo và gây tổn thương dây thần kinh phản ứng với acid trào ngược. Các mô sẹo hình thành sẽ giúp tăng cường cơ. 

Thay đổi lối sống để chữa trào ngược dạ dày

• Duy trì cân nặng hợp lý: Dư thừa cân gây áp lực lên bụng, thúc đẩy dạ dày và gây ra acid vào thực quản. 
• Tránh mặc quần áo chật: Quần áo chặt quanh eo gây áp lực lên bụng và các cơ vòng thực quản dưới.
• Không ăn quá nhiều để tránh làm tăng lượng axit cần thiết để tiêu hóa thức ăn. Nên ăn ít và chia thành nhiều bữa nhỏ. Nên ăn buổi cuối trước ngủ ít nhất 3 - 4 giờ để thức ăn thoát một phần ra khỏi dạ dày và xuống tá tràng, tránh trào ngược. Trong vài trường hợp người bệnh nên nằm đầu cao 30^o. Trẻ em bị trào ngược thường phải nằm đầu cao và nghiêng sang bên để tránh hít sặc.
• Thực phẩm mà người trào ngược dạ dày nên hạn chế bao gồm những thức ăn có nhiều mỡ, caffein, thức ăn có gia vị đậm, thức ăn chua,…
• Tránh các thức uống có cồn do cồn có thể làm tăng khả năng axit ở dạ dày trào ngược lên thực quản.
• Ngưng hút thuốc để tránh làm yếu cơ vòng thực quản dưới và tăng trào ngược.
• Đứng và ngồi thẳng lưng, giữ tư thế đúng. Điều này giúp thức ăn và acid đi xuống dạ dày thay vì ngược lên thực quản.
• Tránh stress, căng thẳng thần kinh: Stress, căng thẳng thần kinh có thể làm rối loạn điều vận của dạ dày, ruột, làm dạ dày tiết nhiều dịch vị cũng như giảm chất bảo vệ. 

Mỗi người có thể có tình trạng sức khỏe khác nhau và phương pháp điều trị, toa thuốc riêng biệt. Để chữa trào ngược dạ dày hiệu quả nhất thì bệnh nhân lưu ý sử dụng đúng, đủ thuốc theo chỉ định và những lời khuyên của bác sĩ chuyên khoa.