Zona thần kinh là gì, triệu chứng, nguyên nhân và biện pháp khắc phục

Sản phẩm của BookingCare
Nhóm tác giả: Thảo Hoàng,
Product Manager (Quản lý Sản phẩm) tại BookingCare Hơn 7 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Y tế
Phương Nguyễn,
Content Writer (Sáng tạo nội dung) Hơn 5 năm kinh nghiệm biên tập nội dung về Y tế, Chăm sóc sức khỏe
Dung Phan
Content Writer Hơn 2 năm kinh nghiệm sáng tạo nội dung trong lĩnh vực y tế
Xuất bản: 18/12/2016, Cập nhật lần cuối: 04/07/2022
Người kiểm duyệt: Chương Nguyễn
Thành viên sáng lập BookingCare 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Y tế sức khoẻ
Cố vấn y khoa: Pgs.Ts. Nguyễn Mai Hồng,
Nguyên Trưởng khoa Cơ xương khớp, Bệnh viện Bạch Mai Gần 40 năm kinh nghiệm về Chuyên khoa Nội, Nội Cơ xương khớp
Bác sĩ Nguyễn Dương Nhật Thi,
Hiện là Bác sĩ chuyên khoa Chấn thương, chỉnh hình, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức Hơn 5 năm kinh nghiệm khám và điều trị Ngoại khoa
Ts.Bs. Vũ Thái Hà
Trưởng khoa Khoa nghiên cứu và ứng dụng công nghệ tế bào gốc - BV Da liễu Trung ương Gần 20 năm kinh nghiệm khám và điều trị

Zona thần kinh không phải căn bệnh quá nguy hiểm nhưng rất dễ để lại biến chứng nếu không được điều trị đúng cách. Bệnh nhân cần đi khám hoặc tư vấn với bác sĩ từ xa, tuyệt đối không tự ý điều trị vì bệnh dễ gây nhầm lẫn.

BookingCare là Nền tảng Y tế chăm sóc sức khỏe toàn diện hàng đầu Việt Nam kết nối người dùng với trên 200 bệnh viện - phòng khám uy tín, hơn 1,500 bác sĩ chuyên khoa giỏi và hàng nghìn dịch vụ, sản phẩm y tế chất lượng cao.
Zona thần kinh là gì, triệu chứng, nguyên nhân và biện pháp khắc phục
Zona thần kinh thường mọc ở đầu các mút dây thần kinh (Ảnh minh họa)

Zona thần kinh là một bệnh phổ biến. Rất nhiều bệnh nhân đã đặt lịch khám với bác sĩ Thần kinh vì căn bệnh này.

Do đó, BookingCare tổng hợp đầy đủ thông tin về bệnh zona thần kinh với mong muốn giúp cho bệnh nhân nhanh chóng hiểu và tìm được giải pháp cho căn bệnh của mình.

Zona thần kinh là gì?

Bệnh zona là một bệnh về da cấp tính do một loại virus thần kinh gây nên. Bệnh xảy ra tất cả các mùa trong năm và thường gặp ở mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, hay gặp ở người trưởng thành và người lớn tuổi. Bệnh gây nên thương tổn thần kinh ngoại biên.

Bệnh do một loại virus gọi là varicella-zoster - virus gây bệnh thủy đậu gây nên. Sau khi người bệnh mắc thủy đậu, virus đột nhập vào cơ thể, tiềm ẩn ở sừng sau của tủy sống khi gặp điều kiện thuận lợi như suy giảm hệ miễn dịch, suy nhược cơ thể, sang chấn tâm lý thì bung ra gây bệnh.

Mặc dù bệnh zona có thể xảy ra bất cứ nơi nào trên cơ thể, nó thường xuất hiện như một vùng từ giữa lưng xung quanh một bên ngực vào xương ức.

Bệnh thần kinh Zona dễ nhầm với bệnh Herpes trên da, bệnh giời leo vì tổn thương rất giống nhau.

Cách tốt nhất để phân biệt các loại bệnh này, tránh nhầm lẫn là đi khám hoặc tư vấn với các bác sĩ Thần kinh từ xa hoặc bác sĩ Da liễu từ xa. Bệnh nhân không nên tự chẩn đoán và điều trị tại nhà khi chưa rõ nguyên nhân.

Đau nhức kéo dài ở vùng da bị zona là do tổn thương các rễ thần kinh nên gọi là zona thần kinh.

Triệu chứng zona thần kinh

  • Nổi ban đỏ trên da, sau đó hình thành đám mụn nước, bọng nước nhỏ, tụ lại thành  từng chùm.
  • Mụn ban đầu căng, dịch trong, sau đó chuyển thành mủ, màu đục
  • Mụn nước vỡ, đóng vảy trong khoảng 7-10 ngày, để lại sẹo lấm tấm trắng trên da
  • Mọc trên đường đi của dây thần kinh ngoại biên
  • Đau rát, tê râm ran, ngứa ngáy âm ỉ như kim châm, giật giật theo cơn ở vùng da nhiễm bệnh
  • Biến mất sau 2-4 tuần
  • Sốt và ớn lạnh
  • Đau nhức
  • Nhức đầu
  • Mệt mỏi
  • Ù tai bên vùng da bị bệnh
  • Đi loạng choạng, sợ ánh sáng, rối loạn bài tiết mồ hôi
Bệnh zona thần kinh và bệnh giời leo
Zona thần kinh thường bị nhầm lẫn với bệnh giời leo - Ảnh: bachungyduoc.vn

Xem thêm Video:

Phân biệt zona thần kinh và bệnh giời leo

  • Thực hiện: VTC1
  • Thời lượng: 2 phút 28 giây

Nguyên nhân bị zona thần kinh

Bệnh zona là do virus varicella-zoster - cùng một loại virus gây bệnh thủy đậu.

Bất cứ ai bị bệnh thủy đậu có thể phát triển bệnh zona. Sau khi phục hồi từ bệnh thủy đậu, virus có thể nhập vào hệ thống thần kinh và nằm ẩn trong nhiều năm. Cuối cùng, nó có thể kích hoạt và đi dọc theo đường dây thần kinh đến làn da.

Lý do không rõ ràng. Nhưng nó có thể là do giảm khả năng miễn dịch nhiễm trùng khi già đi. Phổ biến hơn ở người lớn tuổi và ở những người có hệ thống miễn dịch yếu.

Zona thần kinh có lây không?

Bệnh zona thần kinh không lây trực tiếp từ người này sang người khác. Tuy nhiên, tiếp xúc với mụn nước của người bệnh có thể gây lây nhiễm virus varicella-zoster. Với người chưa bị thủy đậu hoặc chưa tiêm phòng thì rất dễ có nguy cơ mắc bệnh thủy đậu.

Bệnh thủy đậu có thể nguy hiểm đối với một số nhóm người và nên tránh tiếp xúc với: người có hệ thống miễn dịch yếu, trẻ sơ sinh, phụ nữ mang thai.

Zona thần kinh dễ lây nhiễm do tiếp xúc hoặc sinh hoạt chung với những người mắc bệnh: dùng chung khăn tắm, quần áo,... và có nguy cơ cao vào các mùa mưa, mùa hè, thời điểm giao mùa. 

Xem thêm video

  • Bệnh zona thần kinh có lây không?
  • Thực hiện: VTC1
  • Thời lượng: 1 phút 25 giây

Ai có nguy cơ bị zona thần kinh? 

  • Người đã bị bệnh thủy đậu.
  • Bệnh zona thường gặp nhất ở người trên 50 tuổi.
  • Suy yếu hệ thống miễn dịch, suy nhược cơ thể
  • Người sang chấn tinh thần
  • Phương pháp điều trị ung thư hoặc ung thư, chẳng hạn như bức xạ và hóa trị.
  • Sử dụng thuốc kéo dài.
  • Thuốc ngăn chặn từ chối của các cơ quan cấy ghép.

Các biến chứng của zona thần kinh

Zona thần kinh nếu không được phát hiện và điều trị sớm sẽ dấn đến những biến chứng nguy hiểm như:

  • Đau sau zona kéo dài nhiều tháng lên đến cả năm.
  • Gây ra nhiễm trùng, viêm da tại chỗ.
  • Đau dây thần kinh.
  • Mất tầm nhìn, có thể gây mù lòa.
  • Vấn đề về thần kinh.
  • Viêm não, viêm màng não.
  • Các vấn đề về nghe.
  • Nhiễm trùng da.
  • Nếu mụn bệnh zona không điều trị đúng cách, nhiễm trùng da do vi khuẩn có thể phát triển

Lưu ý phòng và chữa bệnh zona thần kinh

  • Nghỉ ngơi nhiều và tránh các hoạt động vất vả trong khi đang hồi phục.
  • Tránh căng thẳng, chúng có thể làm đau đớn.
  • Kỹ thuật thư giãn, bao gồm nghe nhạc, có thể giúp đỡ.
  • Không gãi, sờ, chà sát, để nước bẩn và xà phòng, chất tẩy rửa dính vào vùng da tổn thương
  • Không làm vỡ mụn nước để tránh nguy cơ lây lan, nhiễm trùng
  • Giữ cho vùng da bị tổn thương sạch sẽ, khô thoáng, sát khuẩn bằng nước muối loãng hoặc nước sát khuẩn do bác sĩ chỉ định
  • Rửa tay sạch sẽ trước và sau khi chăm sóc vùng da bị tổn thương, không để quần áo cọ sát
  • Không tiếp xúc với phụ nữ mang thai, trẻ em, trẻ sơ sinh, người suy giảm miễn dịch, HIV, người chưa từng mắc thủy đậu, chưa tiêm vắc-xin phòng bệnh thủy đậu
  • Thực hiện các hoạt động khác như đọc sách, xem một bộ phim hoặc làm việc sở thích để quên đi đau nhức, ngứa ngáy
  • Tắm mát hoặc sử dụng đồ mát, áp ướt trên mụn vỉ có thể giúp làm giảm ngứa và đau đớn
  • Không tự ý sử dụng thuốc điều trị không theo chỉ định của bác sĩ, nên đi khám và điều trị với bác sĩ chuyên khoa thần kinh hoặc bác sĩ chuyên khoa da liễu để chắc chắn nguyên nhân gây bệnh.

Xem thêm bài viết:

Zona thần kinh nên ăn gì và kiêng gì?

Zona thần kinh nên ăn gì?

  • Thực phẩm giàu vitamin, đặc biệt là vitamin C, B6, B12 và kẽm: cam, gan động vật, bơ,… để tăng cường sức đề kháng

  • Thực phẩm giàu lysine có trong sữa, cá, các loại đậu, pho mai

  • Bổ sung đầy đủ 2 lít nước/ ngày, khoáng chất, dưỡng chất

Zona thần kinh nên kiêng gì?

  • Thực phẩm giàu chất béo khiến tình trạng viêm nhiễm trở nên trầm trọng hơn và tổn thương lâu lành hơn

  • Rượu bia, chất kích thích làm giảm hệ thống miễn dịch, khiến virus lây lan mạnh hơn

  • Ngũ cốc, các sản phẩm được chế biến từ socola, yến mạch, mầm lúa mì, dừa,… khiến virus varicella bùng phát mạnh và gây tổn thương sâu

  • Không ăn quá nhiều đường, gia vị, muối, tiêu, bột ngọt để vết thương nhanh lành
  • Hạn chế ăn đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều chất béo, muối và chất bảo quản
  • Tránh một số loại hải sản dễ gây dị ứng như tôm, cua, sò, nghêu, hàu, ốc,…
Zona thần kinh cần kiêng gì
Bị Zona thần kinh nên bổ sung thêm vitamin - Ảnh: Pixabay 

Trên đây là tổng hợp của BookingCare về Zona thần kinh. Bạn đọc có thể tham khảo thêm nhiều bài viết khác tại chuyên mục Cẩm nang.

 
 

Đặt khám dễ dàng cùng BookingCare

Sau đây là một số bác sĩ giỏi (hoặc đơn vị uy tín) chuyên Khám chữa bệnh zona thần kinh. Bệnh nhân có thể đặt lịch trước tại đây để đi khám và điều trị hiệu quả.

Đặt khám tư vấn với bác sĩ từ xa qua Video

Bác sĩ tư vấn, khám chữa từ xa về Zona Thần kinh thông qua cuộc gọi Video, bệnh nhân ở tại nhà kết nối với bác sĩ từ xa nhanh chóng, thuận tiện và hiệu quả.

Tài liệu tham khảo
1. Video - Phân biệt zona thần kinh và giời leo: https://youtu.be/aFTbtRkHcDk
2. Video - Zona thần kinh có lây không: https://youtu.be/vE9cDgKxoQY
3. http://www.dieutri.vn/dalieu/9-10-2014/S5193/Zona-than-kinh-herpes-zoster.htm
4. https://www.vinmec.com/vi/tin-tuc/thong-tin-suc-khoe/benh-zona-than-kinh-co-lay-khong/
Lưu ý khi sử dụng

Nội dung trong bài chỉ mang tính tham khảo, bệnh nhân không nên tự ý điều trị mà cần phải tham khảo thêm lời khuyên của bác sĩ. Chúng tôi không chịu trách nhiệm nào do việc áp dụng các thông tin trong các bài viết gây ra.

Đội ngũ BookingCare
Góp ý về bài viết

Chúng tôi rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của bạn đọc và các nhà chuyên môn về nội dung bài viết này.

© 2023 BookingCare.
Facebook/Youtube/