Mối liên hệ giữa rối loạn thần kinh thực vật với bệnh Tâm thần

Các triệu chứng như: mất ngủ, lo lắng, căng thẳng, vã mồ hôi, hồi hộp… dù đã đi kiểm tra nhưng lại không phát hiện bất cứ tổn thương nào, đó rất có thể là biểu hiện của rối loạn thần kinh thực vật gây tổn thương về mặt tâm lý.

Lúc này bạn không nên quá lo lắng, hãy đi khám bác sĩ thuộc chuyên khoa Tâm thần hoặc chuyên khoa Thần kinh, qua đó các bác sĩ sẽ xác định rõ tình trạng và có hướng điều trị phù hợp. 

Tuy nhiên, mối liên hệ giữa rối loạn thần kinh thực vật với bệnh lý Tâm thần là như thế nào vẫn là một băn khoăn của rất nhiều người bệnh.

Hệ thần kinh thực vật

Hệ thần kinh thực vật được cấu tạo bởi nhiều thành phần khác nhau. Một vài phần giúp chúng ta có thể suy nghĩ, kiểm soát cảm xúc, sự vận động của cơ thể và giữ cân bằng của cơ thể. Hệ này xuất phát từ vùng dưới đồi (là một khu vực ở sâu trong não) và từ tủy sống.

Hệ thần kinh thực vật gồm hệ thần kinh giao cảm và hệ thần kinh phó giao cảm. Sự mất cân bằng của hệ thần kinh giao cảm và phó giao cảm dẫn đến bệnh lý rối loạn hệ thần kinh thực vật.

Hệ giao cảm

Trên hệ thống tim mạch hệ thần kinh giao cảm có thể tác động làm co mạch, tim đập nhanh mạnh và gây ra tình trạng tăng huyết áp kích thích tuyến mồ hôi hoạt động. Còn trên hệ thống hô hấp thì hệ thần kinh giao cảm sẽ làm tăng nhịp thở, thở nông và nhanh.

Do chức năng của hệ thần kinh giao cảm ảnh hưởng tới hệ thống tim mạch và hô hấp nên khi bị cường chức năng giao cảm sẽ có triệu chứng hồi hộp, đánh trống ngực mạnh và gây nên tình trạng tăng huyết áp, gây vã mồ hôi, co thắt cơ trơn phế quản…

Hệ phó giao cảm

Tác dụng của hệ thần kinh phó giao cảm lại hoàn toàn ngược lại với thần kinh giao cảm khi cho một số tác dụng như: làm chậm nhịp tim, hạ huyết áp, tăng co thắt, thở chậm….

Mối liên hệ giữa rối loạn thần kinh thực vật với bệnh lý Tâm thần

Rối loạn thần kinh thực vật đã được nói đến vào những năm cuối của thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, với chẩn đoán thấy chủ yếu ở những phụ nữ được gọi là có thần kinh yếu.

Trong chiến tranh thế giới thứ nhất, các bác sĩ dùng từ này để chỉ những triệu chứng mà nay người ta thường thấy ở những người có rối loạn liên quan đến stress với các triệu chứng mệt mỏi, yếu trong cơ thể, hoa mắt, chóng mặt, dễ ngã. Những lúc như vậy, họ thường được bác sĩ khuyên là nên nghỉ ngơi tại giường.

Để biết những dấu hiệu như: mất ngủ, đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi, vã mồ hôi, lo âu, rối loạn giấc ngủ… có phải biểu hiện của rối loạn thần kinh thực vật hay không, trước hết nên đi khám với bác sĩ chuyên khoa Thần kinh hoặc Nội tổng quát để xác định rõ tổn thương thực thể là gì, từ đó có cách điều trị thích hợp.

Trường hợp người bệnh đã đi khám nhưng không phát hiện được nguyên nhân hoặc điều trị không có hiệu quả, thì lúc này có thể bệnh liên quan tới tâm bệnh và nên đi khám với bác sĩ chuyên khoa Tâm thần.

Khi những triệu chứng liên quan tới tâm lý (căng thẳng, lo âu, rối loạn giấc ngủ…) xuất hiện, hai hệ thần kinh giao cảm và phó giao cảm sẽ hoạt động để cân bằng. Tuy nhiên, nếu tình trạng này xuất hiện thường xuyên, liên tục, trong hầu hết thời gian thì chúng sẽ không duy trì được tình trạng này và kết quả dẫn tới sức khỏe suy yếu, rối loạn trở nên nghiêm trọng hơn.

Yếu tố thúc đẩy cơ thể rơi vào trạng thái căng thẳng là những sang chấn mạn tính làm kích thích quá mức hệ thống đáp ứng với chính nó. Rối loạn thần kinh thực vật là biểu hiện của nhiều rối loạn tâm thần như: trầm cảm, rối loạn giấc ngủ, lo âu hay các rối loạn liên quan tới stress.

Khi phát hiện bị rối loạn thần kinh thực vật thì phải đi đến cơ sở y tế tin cậy để khám càng sớm càng tốt. Bệnh này hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu được phát hiện và điều trị kịp thời.

Hệ quả của rối loạn thần kinh thực vật liên quan tới bệnh lý Tâm thần

Những người bệnh bị rối loạn thần kinh thực vật thường cảm thấy đau đầu, đau nửa đầu, có thể kèm theo chóng mặt, nhịp tim nhanh, hồi hộp trống ngực, đau thượng vị, cồn cào ruột gan, bồn chồn, vã mồ hôi, lạnh chân tay, sởn gai ốc, run rảy chân tay… làm cho người bệnh khó chịu, suy giảm chất lượng cuộc sống.

Bệnh nhân thường đi khám các chuyên khoa khác nhau như: tim mạch, hô hấp, tiêu hóa, tiết niệu, da liễu, thần kinh… nhưng không tìm được nguyên nhân, cũng như uống thuốc điều trị không đỡ càng làm cho người bệnh lo lắng, suy nghĩ căng thẳng đến quá mức.

Đôi khi, người nhà cũng không thật sự thấu hiểu khiến tình trạng bệnh sẽ nặng dần. Giấc ngủ ngắn dần kèm theo lo lắng, mệt mỏi, sợ tiếng động, âm thanh, đám đông và giảm các hứng thú trong cuộc sống.

Tình trạng nặng này nếu không được các bác sỹ chuyên khoa Tâm thần tư vấn và điều trị sẽ dẫn đến các bệnh rối loạn lo âu, trầm cảm, nặng hơn là trầm cảm có loạn thần, bệnh nhân xuất hiện các hoang tưởng nghi bệnh, hoang tưởng bị tội, có thể có ý nghĩ và hành vi tiêu cực

Điều trị bằng cách nào

Rối loạn thần kinh thực vật liên quan tới các bệnh lý tâm thần, việc dùng thuốc chỉ mang tính chất tạm thời và thường không có hiệu quả. Đôi khi việc dùng thuốc liên tục trong thời gian dài cũng sẽ gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe.

Với bệnh nhân mắc rối loại thần kinh thực vật, ngoài dùng thuốc các bác sĩ còn điều trị áp dụng liệu pháp tâm lý:

• Tránh các sang chấn tâm lý trong cuộc sống hàng ngày kể cả tình huống căng thẳng trên phim ảnh và sách báo.
• Liệu pháp thư giãn luyện tập để tạo tâm lý thư giãn, bớt căng thẳng.
• Tập thở kiểu yoga để điều hòa chức năng hoạt động của thần kinh thực vật.
• Ngồi thiền giúp tĩnh tâm, giảm căng thẳng.

Một chế độ dinh dưỡng hợp lý, tập luyện thể thao hàng ngày cũng là cách phòng tránh, điều trị rối loạn thần kinh thực vật hiệu quả.

Khám ở đâu tốt Hà Nội

Khi mắc rối loạn thần kinh thực vật liên quan đến bệnh tâm thần, người bệnh nên tìm đến các bệnh viện, phòng khám có chuyên khoa  Thần kinh hoặc Tâm thần để được thăm khám và điều trị. Tại đây các bác sĩ sẽ có phương pháp đánh giá tình trạng cụ thể và lựa chọn liệu pháp chữa trị thích hợp.

Tại Hà Nội, người bệnh nên đến thăm khám và điều trị tại: Viện sức khỏe tâm thần - Bệnh viện Bạch Mai, Khoa Tâm thần - Bệnh viện 103, Khoa Tâm thần kinh - Bệnh viện Lão khoa Trung ương, Khoa Tâm lý và sức khỏe tâm thần - Bệnh viện Hồng Ngọc,…

Xem thêm bài viết:

• 5 bác sĩ Tâm thần giỏi khám chữa bệnh rối loạn thần kinh thực vật ở Hà Nội
• 5 bác sĩ Thần kinh khám chữa Rối loạn thần kinh thực vật tại Hà Nội 
• 14 loại bệnh tâm thần thường gặp và cách khám điều trị hiệu quả